Dlaczego nie było wielkich artystek?

Przekonaj się, jaki krzyk wydaje wyparta z historii sztuki kobiecość. Czy słyszysz to wołanie? Sonia Kisza przywołuje znane i mniej znane obrazy i rzeźby, by pokazać je w świeżym, buntowniczym świetle. Przedziera się przez tomy starych podręczników, przez tysiące lat fałszywych przekonań, przez wieki propagandy i metry kurzu. Robi to, żeby dotrzeć do ukrytych znaczeń sztuki europejskiej. Sztuki związanej z kobietami, z zapomnianym światem naszych przodkiń. Histeria sztuki to drogowskaz, jak czytać obrazy, to zbiór świadectw kobiet, bogiń i herosek, które kultura skazała na tortury, a potem zgubiła znaczenie ich dorobku. Dowiedz się: • Jak to się stało, że na fasadach setek chrześcijańskich kościołów pojawia się postać ostentacyjnie pokazująca sw...

Wybitne i podziwiane, ale też nieodkryte i zapomniane. Artystki, bez których nie byłoby polskiej sztuki Kobiety są przywódczyniami krajów, architektkami, pracują naukowo, prowadzą ciężarówki i latają w kosmos. Jednak ich dzieła stanowią ledwie ułamek zbiorów najważniejszych muzeów. Tymczasem kobiety zajmują się sztuką co najmniej od antyku. Od początku było ich znacznie mniej niż artystów mężczyzn, deprecjonowano ich działalność, prawo kazało im podporządkować się ojcu czy mężowi. Ale tworzyły równolegle z mężczyznami. Przełom nastąpił pod koniec XIX wieku, gdy kobietom dano dostęp do edukacji artystycznej. Do dziś każda musi utorować sobie drogę w zdominowanym przez mężczyzn świecie. Ich upór i wytrwałość mogą być inspiracją dla in...

Autorka Służących do wszystkiego wraca do tematu wiejskich kobiet, ale tym razem to opowieść zza drugiej strony drzwi chłopskiej chałupy. Podczas, gdy Maryśki i Kaśki wyruszają do miast, by usługiwać w pańskich domach, na wsiach zostają ich siostry i matki: harujące od świtu do nocy gospodynie, folwarczne wyrobnice, mamki, dziewki pracujące w bogatszych gospodarstwach. Marzące o własnym łóżku, butach, szkole i o zostaniu panią. Modlące się o posag, byle „nie wyjść za dziada” i nie zostać wydane za morgi. Dzielące na czworo zapałki, by wyżywić rodzinę. Często analfabetki, bo „babom szkoły nie potrzeba”. Nasze babki i prababki. Joanna Kuciel-Frydryszak daje wiejskim kobietom głos, by opowiedziały o swoim życiu: codziennym znoju, lękach i marzeni...

Tkanina – traktowana często jako niższa forma sztuki – leży na pograniczu malarstwa czy rzeźby, ale dysponuje też własnymi środkami wyrazu. Wysoką rangę zyskała dzięki wybitnym artystkom światowego formatu, jak choćby Magdalena Abakanowicz i Jolanta Owidzka. Jednocześnie tkanina pozostała bliska zwykłym ludziom – w każdym domu obecne przecież były dywany, gobeliny, zasłony, makaty… Katarzyna Jasiołek omawia wycinek wielkiej historii tkaniny, ale za to bardzo ważny – ponieważ właśnie polscy artyści zrewolucjonizowali światową tkaninę artystyczną. Zaczyna opowieść od dwudziestolecia międzywojennego i działalności Spółdzielni Artystów Plastyków „Ład”, słynącej głównie z kilimów i żakardów. Pisze także o kilimie zakopiańskim, któr...

Nieprzezroczyste to próba zwrócenia spojrzenia na to, co dotychczas było zauważane zbyt rzadko – na trzeci plan, na tło, rzeczy i ludzi poza kadrem. Chłopska fotografia – ta rodzinna, prywatna – nie ma zwykle odrębnego miejsca w archiwach czy instytucjach. Przez wiele dekad mało kto się nią interesował, nie była traktowana jako części „narodowego dziedzictwa”, a śladowa liczba zachowanych zbiorów pozwala sobie wyobrazić, ilu zdjęć i historii nie da się nigdy odzyskać, ile fotografii zostało spalonych, wyrzuconych, nieodnalezionych. Fotografia nie jest przezroczysta – nie pokazuje „po prostu”, neutralnie ani obiektywnie. Podobnie jak historia, gdy pisana jest z jednej tylko perspektywy. Wiele w interpretacji fotografii i historii zależy od kąta patrze...

Zbiór esejów, w których autor dowodzi, że wiele spośród najbardziej znanych dzieł kultury można opisać kategoriami dziwaczności lub osobliwości. Pojęcia te, choć bardzo do siebie zbliżone, nie są tożsame. Oba kojarzone są z horrorem, ale wykraczają poza jego ramy. Dotykają tego, co zewnętrzne i nieznane, niepokojące, ale niekoniecznie przerażające. Kategorie dziwaczności i osobliwości Fisher przykłada do dzieł takich twórców i twórczyń jak: H.P. Lovecraft, H.G. Wells, Daphne Du Maurier, Margaret Atwood, Stanley Kubrick czy Christoper Nolan.

Kolor pchli. Brąz egipski. Alizaryna. Czerwień wyścigowa. Heliotrop. Ultramaryna. Błękit elektryczny. Świat kolorów jest znacznie bogatszy, niż mogłoby się wydawać! Co wspólnego z barwami mają ekscentryczne królowe i ciekawscy naukowcy, samice żuka z rodziny Kermesidae, kruche minerały, nieudane naukowe eksperymenty i nieprane nocne koszule? Brytyjska dziennikarka Kassia St. Clair podąża tropem niesamowitych historii, w których nauka miesza się z modą, polityka ze sztuką, a geologia z motoryzacją, i przedstawia najciekawsze opowieści dotyczące kilkudziesięciu mniej lub bardziej znanych odcieni i kolorów. Od słynnego błękitu Picassa i bieli, która chroniła przed zarazą, przez kwaśną żółć, irlandzką zieleń, punkowy róż i krwawy szkarłat, po cesarsk...

Wybitne i podziwiane, ale też nieodkryte i zapomniane. Artystki, bez których nie byłoby polskiej sztuki Kobiety są przywódczyniami krajów, architektkami, pracują naukowo, prowadzą ciężarówki i latają w kosmos. Jednak ich dzieła stanowią ledwie ułamek zbiorów najważniejszych muzeów. Tymczasem kobiety zajmują się sztuką co najmniej od antyku. Od początku było ich znacznie mniej niż artystów mężczyzn, deprecjonowano ich działalność, prawo kazało im podporządkować się ojcu czy mężowi. Ale tworzyły równolegle z mężczyznami. Przełom nastąpił pod koniec XIX wieku, gdy kobietom dano dostęp do edukacji artystycznej. Do dziś każda musi utorować sobie drogę w zdominowanym przez mężczyzn świecie. Ich upór i wytrwałość mogą być inspiracją dla in...

Fascynujące spojrzenie na kreatywność i inspirująca lekcja dla każdego z nas Bestseller „New York Timesa” Wielu sławnych producentów muzycznych jest znanych ze swojego charakterystycznego brzmienia, które bywa popularne w określonym momencie. Rick Rubin wyróżnia się czymś innym: tworzy przestrzeń, w której artyści różnych gatunków i tradycji mogą skupić się na tym, kim naprawdę są i co naprawdę oferują. Przez lata współpracował z najróżniejszymi muzykami: od Adele po Black Sabbath, od Johnny’ego Casha po Jaya-Z. Jego praktyką stało się pomaganie twórcom w przekraczaniu narzuconych im oczekiwań. Akt twórczy to piękna i wyjątkowa refleksja na temat procesu twórczego. W swojej książce Rubin dzieli się mądrością płynącą z wieloletniego do�...

Postępowe dobrodziejki czy strażniczki patriarchatu? Szkoła w Nałęczowie, działająca w pierwszej połowie XX wieku, wpisuje się w ostatni rozdział historii polskiego ziemiaństwa. W prowadzonej przez ziemianki placówce nauczano kobiety z różnych klas – choć w założeniu przede wszystkim chłopki – fachowego prowadzenia gospodarstwa. Marta Strzelecka rozmawia z rodzinami nauczycielek pracujących niegdyś w nałęczowskiej szkole oraz z dziećmi i krewnymi absolwentek, zgłębia archiwa, międzywojenną prasę, prace naukowe i zastanawia się, jak układały się relacje między ziemiankami i chłopkami i jakie znaczenie miały starania pań z dworów, by zbliżyć do siebie włościanki. Ziemianki opisują, jak rozwijał się system edukacji kobiet w Polsce, jak zmienia...

Odnalezienie jej zdjęć było fotograficznym odkryciem stulecia. Galerie i kolekcjonerzy z całego świata walczą o każde jej zdjęcie. Z dnia na dzień została okrzyknięta jedną z najwybitniejszych fotografek XX wieku. Nikt jednak nie wiedział, kim tak naprawdę była Vivian Maier. Przez całe życie pracowała jako niania, ale tak bardzo ukrywała swoją naznaczoną traumatycznymi przeżyciami przeszłość, że nawet rodziny, dla których pracowała, niewiele o niej wiedziały. Jak z francuskiej prowincji trafiła do Nowego Jorku? Czy historia rodzinnych chorób mogła wpłynąć na jej postrzeganie świata? Co znajdziemy w fotografiach Vivian Maier, jeśli tylko odpowiednio się im przyjrzymy? I na czym tak naprawdę polega wyjątkowość jej talentu? Ann Marks dotarła do osobi...

Mistrz J.M. Coetzee o miłości i namiętności Spotykają się w Barcelonie – polski pianista i hiszpańska mecenaska sztuki. W pierwszej chwili nic nie zapowiada, że połączy ich coś więcej niż tylko jeden wspólny wieczór. Powoli rozkwitająca znajomość zmienia się w zderzenie żywiołów. I choć Beatriz nie rozumie, dlaczego ulega Witoldowi, nie potrafi oprzeć się zachwytowi, który dostrzega w jego oczach. Widzi i czuje, że dla kogoś jest najważniejsza na świecie. Kameralna, subtelna opowieść o dwojgu samotnych ludzi wibruje i iskrzy od niedopowiedzeń. Prowokuje pytania o to, skąd bierze się fascynacja, kiedy rodzi się namiętność, i wreszcie: czym jest miłość. Jasny ton, klarowny, wyrazisty język i umiejętnie budowane napięcie sprawiają, że powieś�...