Opowieści niesamowite z języka włoskiego. Tom 7

Tom 6 serii „Opowieści niesamowite”, pod redakcją Tomasza Pindla, gromadzi utwory najważniejszych autorów Ameryki hiszpańskojęzycznej z XIX i pierwszej połowy XX stulecia, czyli okresu, kiedy obecność niesamowitości i fantastyki była na owym kontynencie słaba – bądź słabo widoczna. Najwięksi i znani twórcy nie wzięli się jednak znikąd. Już wcześniej odkryto, że „niepoważne” – jak wielu je wówczas postrzegało – opowieści mogą służyć całkiem poważnym celom. Pośród opowiadań fantastycznych autorów z Argentyny, Meksyku, Peru czy Nikaragui, w Polsce słabo obecnych lub nieobecnych w ogóle, kulminacyjnymi punktami zbioru są opowieści argentyńskiej pary Adolfo Bioy Casares i Silvina Ocampo – prywatnie małżeństwa, bliskich przyjaciół i...

W serii Proza światowa prezentujemy wielką (nie tylko objętościowo) powieść urodzonego w 1785 roku w Mediolanie Alessandra Manzoniego. Sytuując akcję "Narzeczonych" w latach 1628-1630, opierał się autor na sumiennych studiach. Dzieje miłości wiejskiej pary, borykającej się z licznymi przeciwieństwami, to tylko pretekst dla nakreślenia szerokiej społecznej panoramy na tle posępnego okresu Włoch wydanych na pastwę hiszpańskich najeźdźców i epidemii dżumy, opisanej z przeraźliwą wnikliwością i realizmem. Nie brak tu jednak miejsc jasnych, pełnych humoru i komizmu. To kamień węgielny włoskiej powieści, a zarazem jej kamień milowy; regularnie wznawiana wciąż cieszy się należnym jej uznaniem.

Reaktywacja cenionej piwowskiej serii – antologii klasycznych nowel z czasów, gdy wierzono w duchy, a niesamowitością parali się najlepsi pisarze – rozpoczynamy od tomu francuskiego. Szlak, którym Jerzy Parvi, autor niniejszej antologii, prowadzi nas przez obszar literatury francuskiej, przez długi czas spowijają dwie wonie: siarki i kadzidła. Nie dajmy się zwieść figlarnej atmosferze Diabła zakochanego Jacques’a Cazotte’a: może i nie postawilibyśmy go na jednej półce z siarczanymi klasykami w rodzaju Raju utraconego czy Kaina, ale pod warstwami koronek i jedwabi kryje się tam poważne pytanie o to, jakie właściwie siły – ludzkie, boskie, diabelskie… – kierują naszymi poczynaniami, gdy w grę wchodzi pożądanie. Podążamy w tej książce, co prawda nie...

Tom trzeci serii niesamowitych opowieści gromadzi nowele pisane po niemiecku. Mamy w zestawie Niemców, Austriaków i Szwajcara; baśniopisarzy i metafizyków. Pełne mrocznego klimatu, wysublimowane literacko utwory takich tuzów, jak Johann Wolfgang Goethe, Heinrich von Kleist, Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, Heinrich Mann, Thomas Mann, Gustav Meyrink, ale i perełki mniej znanych pisarzy: Oskar A.H. Schmitza, Paula Ernsta, Hannsa Heinza Ewersa, Paula Rohrera. Jak zawsze w świetnych przekładach.

Piąty tom Opowieści niesamowitych przynosi przegląd rodzimych strachów i niezwykłości. Rozpoczyna go Anna Mostowska oświeceniową przypowiastką w gotyckim nastroju. Straszą biesy i czarownice Jana Maksymiliana Ossolińskiego. Mamy wampiryczną opowieść Zygmunta Krasińskiego, Kresy niesamowite Romana Zmorskiego, eksperymenty ze znikaniem Sygurda Wiśniowskiego, symbolistyczną baśń Bolesława Leśmiana, nowele kolejowe Stefana Grabińskiego i nowele lotnicze Janusza Meissnera, podróże w czasie Antoniego Lange, najbardziej gotyckie z opowiadań Brunona Schulza i duchy w sztafażu kosmicznym u Stanisława Lema. I wiele innych niesamowitości. Wielcy literaci sąsiadują z mistrzami gatunku.

Tom drugi serii gromadzi to, co najbardziej niesamowite w prozie rosyjskiej. Klasyczni autorzy: Michaił Arcybaszew, Walery Briusow, Anton Czechow, Fiodor Dostojewski, Nikołaj Gogol, Władimir Titow, Michaił Lermontow, Nikołaj Leskow, Aleksandr Puszkin, Aleksy K. Tołstoj, Iwan Turgieniew; znakomici tłumacze: Irena Bajkowska, Natalia Gałczyńska, Paweł Hertz, Maria Leśniewska, Seweryn Pollak, René Śliwowski, Jerzy Wyszomirski. Jak pisze w posłowiu Maciej Płaza: „Rosyjskie opowieści niesamowite jak mało które utwory tego gatunku lubią być właśnie opowieściami; czytamy je, zwłasz­cza te najwcześniejsze, głównie uchem, słyszymy, jak tętni w nich jeszcze żywioł ludowej ględźby. O czym zaś przez wieki ględziło się po futorach w okrutne zimowe noce, przy sł...

Nowe, brawurowe tłumaczenie jednej z najważniejszych powieści na świecie Lena jest w dziewiątym miesiącu ciąży i od czterech tygodni wędruje w poszukiwaniu ojca swojego dziecka. Do Jefferson trafia akurat w momencie, kiedy płonie dom panny Burden. Po miasteczku krążą rozmaite opowieści o Joe Christmasie, który mieszkał na terenie tej posiadłości. Nikt nie zna szczegółów jego życia. Mężczyzna ma białą skórę, ale podejrzewa, że w jego żyłach płynie czarna krew. To podejrzenie determinuje całe jego życie. W dusznej i przytłaczającej atmosferze małego miasteczka rozgrywa się historia, w której losy mieszkańców i obcego łączą się ze sobą w najmniej oczywisty sposób. To uniwersalna opowieść o grzechu i naznaczeniu, okondycji człowieka, jego pragn...

?Uśmiechnięty wilk?, jedna z ostatnich powieści Yuko Tsushimy (1947-2016) jest jednocześnie jedną z najważniejszych. To fascynująca lektura o pokonywaniu trudności i dojrzewaniu. Akcja powieści toczy się w powojennej Japonii i opowiada o przejmującej podróży dwójki dzieci, które przemierzają kraj pociągiem. Doświadczają okropności życia w czasach powojennych. Tłem wydarzeń są wycinki z gazet opisujące seryjnych morderców, stada dzikich psów atakujących i zabijających ludzi oraz tonące łodzie z setkami pasażerów na pokładzie. Książka zdobyła m.in. prestiżową nagrodę Osaragi Jiro (2001) oraz została wybrana przez Japanese Literature Publishing Project (inicjatywę Agencji ds. Kultury Japonii) do promowania historii i kultury Japonii.

Powieść historyczna była ulubionym gatunkiem Stanisława Rembeka. Jeśli wierzyć słowom pisarza, pierwszy taki utwór napisał w wieku sześciu (!) lat. „Przemoc i szabla. Powieść z XVIII wieku” to pierwsza opublikowana powieść historyczna autora „W polu” (wydrukowana w roku 1939w odcinkach na łamach „Kuriera Porannego”). Na formę książkową musiała jednak zaczekać do roku 2011. Zaważyła na tym problematyka powieści, a zwłaszcza sposób ukazania Rosjan. W „Przemocy i szabli” podbijają oni Polskę w imieniu rzekomo prześladowanych innowierców, jak jej działaniom patronują zachodni intelektualiści, walczący z polską nietolerancją. Rembek opisuje wydarzenia, które rozgrywały się w Polsce, głównie w Warszawie, po głośnym uwięzieniu i wywiezie...

Tom czwarty Opowieści niesamowitych to kolejna porcja kilkunastu klasycznych nowel grozy, tym razem autorów piszących po angielsku: brytyjskich, amerykańskich, irlandzkich i walijskich. Straszą w nich wampiry, duchy, czarownicy, demony i wróżki podmieniające dzieci, a także przeraźliwe siły z innego świata i koszmary tkwiące w ludzkiej głowie; gotycka makabra sąsiaduje z psychologiczną subtelnością, a nawet czarnym humorem. Oprócz klasycznych, lecz często od dawna niewznawianych przekładów (W.W. Jacobsa, E.F. Bensona, Waltera de la Mare) prezentujemy tłumaczenia nowsze lub zupełnie nowe (Johna Polidoriego, Edgara Allana Poe, J. Sheridana Le Fanu, H.P. Lovecrafta), kilka utworów zaś ? Nathaniela Hawthorne?a, Henry?ego Jamesa i Arthura Machena ? ma swoją książkow...

„Powstanie Styczniowe to mój ulubiony temat – pisał Stanisław Rembek do przyjaciela. – Zainteresowanie powstaniami wynika u mnie nie tylko ze studiów historycznych. Również z rodzinnych tradycji. Obaj pradziadowie walczyli w Postaniu Listopadowym a dziadek walczył w Powstaniu Styczniowym w partii Taczanowskiego”. W praktyce zwrot pisarza do tematyki Powstania Styczniowego wymusił na pisarzu „ograniczony repertuar tematów, tolerowanych przez wymogi ówczesnej polityki kulturalnej”, a dowodem na to ukazanie się drukiem tomu Ballada o wzgardliwym wisielcu oraz dwie gawędy styczniowe (1956) oraz jego dwa wznowienia. Na tym jednak skończyła się oficjalna pisarska Stanisława Rembeka w PRL-u…

IX tom „Dzieł zebranych” Stanisława Rembeka to prawdziwy rarytas. Czytelnicy znajdą w nim niepublikowany dotąd „Wianek Malwiny. Powieść z 1820–1830”. To opowieść o okresie po wojnach napoleońskich, koronacja Mikołaja I na króla Polski oraz Powstaniu Listopadowym. „Ambicja moją – pisał Rembek – jest dać jak najszerszy obraz społeczeństwa polskiego w swej najbardziej może obok powstania Kościuszki, a przed rokiem 1945 przełomowej epoce. Jest to zresztą epoka najwyższego rozkwitu myśli polskiej”.