Spoglądając w przeszłość... Studia i szkice metahistoryczne

W kraju, w którym ludzie gnieździli się z maleńkich mieszkaniach, a z roku na rok półki sklepowe robiły się coraz bardziej puste, słowo „luksus“ nabrało specyficznego znaczenia. Ale nawet ten luksus nie był dla wszystkich. Bo był to także kraj równych i równiejszych. Sprytnych i sprytniejszych. Aleksandra Boćkowska tropiła niczym detektyw, podążała śladem tego, co w PRL-u uchodziło za luksusowe. Szukała kontaktów. „Luksus w PRL to jest bardzo smutna opowieść“ – mówili jedni, a drudzy dorzucali: „Luksus w PRL? To brzmi jak ironia“. Bo z luksusem w PRL jest trochę jak z przynależnością do partii: wszyscy kogoś znali, ale sami nie mieli nic wspólnego. Dziesiątki rozmów – z marynarzami i ich rodzinami, dyrektorami i bywalcami hoteli, prywacia...

Dzieło angielskiego autora prezentujące dziedzictwo rzymskiego imperium teraz w trzytomowym wydaniu! Książka owoc pracy i przemyśleń wszechstronnego erudyty, który swobodnie porusza się wśród dorobku samych Rzymian, jak i w kręgu ich przeciwników napisana w wieku XVIII, zapoczątkowała obfite badania nad Rzymem, które przez kolejne lata owocowały plejadą autorów i książek, a jednak przez dwa i pół wieku wznawiano pracę Gibbona w kilkunastu językach i w wielu krajach zawsze z sukcesem. W Polsce wydajemy go już po raz kolejny.

Bitwa pod Grunwaldem jest głęboko zakorzeniona w świadomości historycznej Polaków, Litwinów i Białorusinów ? dla tych narodów jest to szczególnie ważne miejsce pamięci. Niniejsza książka jest owocem pierwszych porównawczych badań nad tym, jak kształtował się i z biegiem czasu zmieniał historyczny obraz bitwy pod Grunwaldem w pamięci zbiorowej narodów zamieszkujących Europę Środkowo-Wschodnią.

Pytania zadają i odpowiedzi komentują Bronisław Geremek, Jerzy Jedlicki, Henryk Samsonowicz, Ryszard Stemplowski, Henryk Szlajfer, Michał Tymowski, Tadeusz Wasilewski. Wstępem i przypisami opatrzył Ryszard Stemplowski. Mają swe historie książki i mają swoje losy historycy. Ale i historia jako nauka ma swoje koleje. Wreszcie i zakres warsztatu historyka może się rozmaicie kształtować, zmieniać: może to być książka o historii kraju autora czy autorki, może to być historia powszechna, obejmująca szersze obszary i wiele narodów w okresie dawnym lub najnowszym itd.... Można te podejścia łączyć. A trzeba przy tym pamiętać, że każde dzieło historyka niesie w sobie coś z jego autobiografii. Historyk bowiem odczytuje teraz dokument dawny, starając się go zrozum...

?Wprowadzenie do metodologii historii? jest pierwszym od lat na polskim rynku wydawniczym podręcznikiem akademickim, adresowanym do studentów historii i pokrewnych kierunków studiów humanistycznych, którzy zainteresowani są problematyką teorii i metodologii historii oraz nowymi tendencjami w badaniach historycznych i sposobami ich uprawiania. Zadaniem podręcznika jest przystępne zaprezentowanie wybranych zagadnień związanych z metodologicznymi aspektami wiedzy historycznej. Ma on przede wszystkim pokazać w praktyce, jak ważną rolę odgrywa refleksja metodologiczna w rozumieniu historii jako dziedziny wiedzy i w realizowaniu jej społecznych funkcji oraz jak nieodzowna jest pomoc metodologii w zapewnieniu historii statusu wiedzy naukowej, prowadzeniu profesjonalnych badań ora...

„Razem z Homo Metahistoricus (2019) nowy tom studiów prof. Pomorskiego – Rzecz o wyobraźni historycznej. Ćwiczenia z hermeneutyki – domyka w znakomitym stylu wyobrażenia autora o intelektualnej historii Polski w stuleciach XX i XXI. Wpisuje i łączy, nolens volens, peryferyjną historię Polski z najciekawszymi trendami współczesnej historiografii światowej. Tekst iskrzy erudycją i skojarzeniami, które otwierają zupełnie nowe pola interpretacyjne. Otrzymaliśmy kolejną bardzo ważną książkę. Jej znaczenie i odzew w środowiskach humanistów polskich mogą być tym razem jeszcze większe niż ostatnio publikowanych przez Pomorskiego dlatego, że spektrum problemów jest szersze, bardziej wielowątkowe.” – prof. dr hab. Robert Traba, Instytut Studiów Politycznych...

Niniejsza monografia to opowieść o moich subiektywnych spotkaniach z sześcioma kulturami poznającymi historię, sygnowanymi nazwiskami Jerzego Topolskiego, Zdzisława Cackowskiego, Krzysztofa Pomiana, Marca Blocha, Timothy'ego Snydera i Andrzeja Nowaka. To kultury poznające, w które ci wybitni humaniści są uwikłani, a nie oni sami, są tu przedmiotem badania. Chodzi o uchwycenie i zrozumienia tego, co te kultury miały bądź mają nam poznawczo do zaoferowania. Każda z nich jest inna, ponieważ wyrastają z odmiennych doświadczeń i różne są konteksty historyczne, w jakich przyszło im funkcjonować. Witold Kula pisał swego czasu, że „u narodzin historii leży potrzeba poznania i jakiegoś zrozumienia innych. Leży potrzeba i wola koegzystencji”. Dotyczy to także hist...

Historia może wyzwalać zarówno moralne relacje pozytywne, jak i negatywne. W „sklepie z ideami historycznymi” są do nabycia jedne i drugie. Ale historycznego bezpieczeństwa wspólnoty/społeczeństwa/narodu nie da się zbudować na relacjach negatywnych, na historii, która programowo dzieli, wyklucza. Historyczne bezpieczeństwo to wspólnotowe poczucie trwania (ciągłości) własnej historii i rozumienia zdarzeń wykraczających poza horyzont bezpośredniego doświadczenia jednostki – tego, co przydarza się homo historicus na co dzień. Dlatego pokazanie tego, że za każdym istotnym narodowym projektem, za każdym wielkim wydarzeniem w naszej historii stał niezbędny poziom kapitału społecznego, jaki musiał połączyć Polaków, aby dane wydarzenie w ogóle mogło zaist...