W czwartek o szesnastej. Wybrane wykłady ossolińskie z lat 2014–2016

Publikowane po raz pierwszy listy Jana Nowaka-Jeziorańskiego i Marii Winowskiej stanowią część znajdującego się w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich archiwum słynnego Kuriera z Warszawy. Znajomość korespondentów zainicjował w 1957 roku biskup Bolesław Kominek. Duchowny przedstawił Nowakowi Winowską jako osobę cieszącą się nieograniczonym zaufaniem prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego. Nowak i Winowska spotykali się w Rzymie, Paryżu i w Monachium, ale przede wszystkim regularnie do siebie pisali. Ich listy dotyczyły sytuacji Kościoła w Polsce Ludowej, a w szczególności polityki religijnej władz, działalności stowarzyszeń katolickich i osobistego zaangażowania obojga na rzecz wolności religijnej. Drogi Panie Janie, smutno mi, że nie udało się nam spotka...

W 80 dni dookoła świata to najpopularniejsza powieść francuskiego pisarza Juliusza Verne’a, swoją premierę miała w 1873 roku. Należy do cyklu powieściowego Niezwykłe podróże. Akcja książki rozpoczyna się w XIX-wiecznym Londynie. Phileas Fogg, tajemniczy angielski dżentelmen, wiedzie monotonne, samotne i uporządkowane życie do czasu, gdy zakłada się z kolegami o to, że w osiemdziesiąt dni objedzie świat dookoła. Wraz z księżniczką Aoudą i swoim służącym Passepartoutem uczestniczą w szalonej, pełnej przygód podróży dookoła świata. Bohater książki przemierza lądy i oceany nie tylko po to, aby wygrać zakład, ale również aby obronić swój honor; został bowiem podejrzany, że opuszczając Londyn, dokonał kradzieży – obrabował bank. Przyjaciel...

Powieść Gepard to literackie arcydzieło, które doczekało się setek wydań i przekładów na wiele języków; na jego podstawie powstał nagrodzony w 1963 roku Złotą Palmą film Luchina Viscontiego. To opowieść o niezwykłym człowieku – arystokracie, uczonym erudycie – a zarazem wnikliwe studium poświęcone zawirowaniom historii i nieuchronnym przemianom społecznym. Nowe tłumaczenie autorstwa Stanisława Kasprzysiaka pozwala na nowo odkryć tą znakomitą książkę.

Dwusetlecie istnienia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich stało się dobrym pretekstem, aby uważnie przyjrzeć się znaczeniu i złożonej historii tego zasłużonego ośrodka kulturalno-naukowego. Teksty zamieszczone w niniejszej książce omawiają działalność Ossolineum i prezentują zgromadzone w nim zbiory biblioteczne oraz muzealne. Przybliżono tu również losy wybitnych przedstawicieli świata nauki, mecenasów, kolekcjonerów, a także dzieje instytucji powołanych w celu zachowania dziedzictwa narodowego. Tom pozwala nakreślić granice ossolińskiej epoki jako zestawu zagadnień badawczych, które obejmują zróżnicowane zjawiska w kulturze XIX i XX wieku.