Witold. Wielki Książę Litewski

Wojna iracko-irańska była jednym z najdłuższych konfliktów zbrojnych, jakie miały miejsce w XX wieku. Rozpoczęła się jesienią 1980, a zakończyła latem 1988 roku, trwała więc bez mała osiem lat. Pomimo tego jej przebieg jest w zasadzie nieznany czytelnikom w naszym kraju. Oczywiście także w Polsce ukazały się książki na jej temat, przy czym za najbardziej wartościową uznałbym publikację Jerzego Biziewskiego Irak–Iran 1980–1988, dotyczyły one jednak – wyjąwszy cytowaną wyżej pracę – głównie pierwszego okresu konfliktu. Ich autorzy skupiali się na historii obu zwaśnionych krajów, reperkusjach politycznych i gospodarczych wojny, mniej miejsca poświęcając działaniom stricte militarnym. Pisząc niniejsze opracowanie, starałem się nie pominąć ża...

W chwili najgorętszego wiru bojowego z tej strony nie próżnował Tarnowski, lecz cały huf walny i część posiłkowych chorągwi do nowego wypuścił natarcia bramą wschodnią. Z nie mniejszą gwałtownością przyszło i tu do spotkania. Zawrzała zatem walka po obu stronach obozu z chwiejnym na razie szczęściem. Równocześnie Staszkowski nie tracąc czasu wysunął kilka wozów w południowym rzędzie, umieścił w otworze działa i celnymi strzałami nie przestawał razić środka wołoskich hufców. Wsparło go kilkaset piechoty, która wypadłszy tędy, z rusznic gęsty na nie wypuściła ogień. W ten sposób zawiązał się bój na wszystkich trzech bokach obozu coraz oporczywszy, coraz krwawszy. Hetman śledząc bacznie walczących, słał im jedną rotę za drugą na pomo...

Książę halicko-wołyński Lew Daniłowicz to postać nietuzinkowa i warta przybliżenia polskim Czytelnikom. Znany jest on w naszym kraju jako założyciel Lwowa, który faktycznie wywodzi nazwę właśnie od jego imienia. Ten wybitny przedstawiciel rodu Romanowiczów dał się poznać jako zręczny polityk, rozgrywając na swoją korzyść sprzeczne interesy ruskich książąt. Swobodnie też poruszał się w międzynarodowej przestrzeni rywalizacji i wpływów Złotej Ordy, Litwy, Węgier, Czech czy księstw polskich. To jego działalności Ruś Halicko-Wołyńska zawdzięczała krótkotrwałą ekspansję na węgierskie wówczas Zakarpacie oraz małopolską Lubelszczyznę.

Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga pierwszy z nich – Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia – zjednoczenie ziem Litwy, dające podstawę dla jej bytu państwowego – okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii. Na widowni dziejowej pojawił się po raz pierwszy w 1219 r., kiedy to widzimy go w gronie zawierających układ pokojowy z Rusią Halicką kniaziów litewskich, jako jednego ze „starszych" wśród nich. W Europie zasłynął przez przyjęcie chrztu (1251 r.) i koronację (1253 r.) – wydarzenia, które uczyniły zeń prekursora tendencji związania Litwy ze światem zachodniego chrześ...

Tom poświęcony jest życiu rodzinnemu króla Rusi Daniela Romanowicza oraz dziejom społecznym i kulturowym jego władztwa.

Losy noszącego od 1253 r. tytuł króla Rusi Daniela Romanowicza były niezwykłe. Osierocony w wieku czterech lat przez ojca, Romana Mścisławowicza (zm. 1205 r.) zdołał po kilkudziesięciu latach walk i zabiegów dyplomatycznych stworzyć silne i rozległe państwo, Ruś halicko-wołyńską. Daniela można uznać za jednego z najciekawszych i najpotężniejszych Rurykowiczów XII w. Należał on równocześnie w swoim czasie do grona najbardziej wpływowych władców Europy Środkowo-Wschodniej. Bliskie związki, jakie utrzymywał z Polską, powodują, że biografia tego dynasty może wnieść wkład w lepsze poznanie historii krajowej, ukazując ją w szczególnej, dotąd nieuwzględnionej perspektywie.

Sieci trolejbusowe istnieją na terenie Polski od 1930 roku. Przez szereg lat ten typ komunikacji funkcjonował w 14 miastach i planowano jego uruchomienie w kolejnych. Obecnie te elektryczne pojazdy spotkamy na ulicach Gdyni i Sopotu, Lublina oraz Tychów. Książka opowiada o historii i dniu dzisiejszym trolejbusów, wyjaśnia kwestie ich technicznego funkcjonowania, przestawia budowę sieci trakcyjnej oraz tabor elektryczny wykorzystywany na terenie naszego kraju.

The numbers of Poles in Asia grew in the 19th century when deportees, including insurgents of the January Uprising, arrived in the Far East. In the late 19th and early 20th centuries, Polish culture was cultivated in the hubs of the Polish diaspora in Harbin and Shanghai. Their most illustrious forerunner was Father Michał Boym, the first Pole to have rendered great services for the Chinese state.

Najnowsza książka Adriana Jusupovicia jest istotnym uzupełnieniem niedawno wydanej edycji krytycznej Kroniki halicko-wołyńskiej (PAU–IH PAN) oraz jej polskiego tłumaczenia (AVALON). Jej przedmiotem jest analiza strategii chronologicznej i narracyjnej twórcy tego źródła. Autor książki wskazał na wyjątkowy charakter kroniki. Kronikarz bowiem zrezygnował z tradycyjnego układu rocznego, stosowanego w pisarstwie średniowiecznej Rusi. W jego miejsce pojawiły się cztery strategie chronologiczne. Pierwsza obejmuje zapisy dotyczące lat 1205–1228, dla których podstawą szkieletu chronologicznego stanowił zapewne nieznany manuskrypt, nazwany roboczo Kijowskim Latopisem Rościsławowiczów. Nierzadko przebija w nim pierwszoplanowa rola Mścisława Mścisławowicza. Do tego ni...

Od niepamiętnych czasów aktywność militarna wymagała od wszystkich państw i społeczeństw wyjątkowego wysiłku i szczególnego zaangażowania, traktowana przez nie jako niezbędny środek zapewnienia sobie bezpieczeństwa, jak też prowadzenia ekspansji na zewnątrz. Dlatego wojskowość zazwyczaj uchodzi za nieodzowny składnik tożsamości każdej wspólnoty państwowej czy narodowej, za jedną z najbardziej rodzimych sfer życia zbiorowego w jej obrębie. Z drugiej strony, starając się nadać własnym siłom zbrojnym jak największą wartość i skuteczność, sięgano po obce osiągnięcia na tym polu, korzystając z wypracowanych gdzie indziej sposobów walki, jej narzędzi w postaci uzbrojenia i wyposażenia, czy też zasad organizacyjnych. Towarzyszyły temu w wielu państ...

Niezbędna, długo oczekiwana pomoc dydaktyczna i metodyczna dla każdego mediewisty – zarówno doświadczonego specjalisty, jak i początkującego adepta Klio. Książka zawiera najważniejsze informacje z zakresu zagadnień ogólnych, warsztatu badacza, nauk pomocniczych, źródłoznawstwa, historiografii, hagiografii, najnowszych kierunków badawczych, historii sztuki czy prawa w epoce średniowiecznej. Odrębny rozdział został w nim poświęcony historiografii Polski średniowiecznej. Osobną częścią podręcznika jest przewodnik bibliograficzny, składający się z bibliografii rozumowanych poszczególnych krajów, regionów i wybranych problemów średniowiecza. Ten nowatorski w polskiej literaturze akademickiej podręcznik szczególnie polecamy studentom historii, zarówno pie...

Litwa była ostatnim z państw, które w efektownych okolicznościach wkroczyło na mapę średniowiecznej Europy. Wprawdzie pierwsza wzmianka o niej pojawia się już w roku 1009, jednak właściwa budowa państwa zaczęła się w XIII wieku, gdy Mendog - pierwszy historyczny władca i pogromca północnych krzyżowców - koronował się na króla i przyjął chrześcijaństwo. Jednak przełom XIII i XIV stulecia był dla młodego państwa okresem burzliwym - wróciło pogaństwo i walka o władzę. Dopiero książę Giedymin podniósł kraj z upadku i ruszył na podbój Rusi, z której właśnie wycofywali się Tatarzy. W owych czasach Litwini trzęśli całym rejonem, zaciekle walcząc z Krzyżakami, Kawalerami Mieczowymi, Moskwą, Polską a nawet odległymi Węgrami. Pomimo, głoszoneg...