W przenikliwej analizie historii stosunków międzynarodowych w początkach XX wieku, w latach poprzedzających wybuch pierwszej wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem polityki rosyjskiej tego czasu, brytyjski historyk Dominic Lieven stawia tezę, że fundamentalny dylemat, przed którym stanęli Europejczycy w 1914 roku, nie został rozwiązany do dziś:Logika, na której opiera się Unia Europejska, ma charakter imperialny. Aby uniknąć prawdopodobnej marginalizacji, gdy decydować się będą kwestie związane z ich bezpieczeństwem i dobrobytem, mieszkańcy Europy muszą łączyć zasoby swojego kontynentu: raczej nie podobałby im się świat, w którym decyzje w najważniejszych kwestiach handlu i ekologii podejmują Donald Trump, Xi Jinping i Władimir Putin. W obliczu coraz bardziej niebezpiecznego klimatu międzynarodowego konieczność europejskiej solidarności jest oczywista. Ale Europa jest także kontynentem, w którym wynaleziono nacjonalizm etniczno-językowy i który nie może się uwolnić spod wpływu polityki tożsamości. Łączenie tych przeciwieństw jest obecnie nie mniej trudne i nie mniej ważne niż w roku 1914. Przekształcenie Europy Środkowo-Wschodniej w region państw zbudowanych według modelu etniczno-językowego odbyło się kosztem dwóch wojen światowych, ludobójstwa i czystek etnicznych. Proces ten jeszcze się zresztą nie zakończył, skoro wciąż nie do końca poradziliśmy sobie ze skutkami rozpadu imperium radzieckiego czy Jugosławii. Skutki upadku imperium objawiają się zwykle w pełni po upływie co najmniej jednego pokolenia. Niewykluczone, choć moim zdaniem mało prawdopodobne, że upadek imperium i katastrofy lat 90. XX wieku w Rosji będą miały katastrofalny wpływ na Rosjan, ich sąsiadów i cały świat.
Ostatnie lata imperium rosyjskiego, pierwsza wojna światowa oraz rewolucje lutowa i październikowa 1917 roku, a następnie lata wojny domowej, pokazane zostały z perspektywy rosyjskiej polityki wewnętrznej i międzynarodowej na podstawie nowych, arcyciekawych dokumentów z nieudostępnianych wcześniej badaczom archiwów dyplomatycznych i wojskowych (książka obejmuje okres 1904-1920). Lieven odtwarza debaty arystokratycznych elit imperium na temat celów i możliwości polityki Rosji wobec Niemiec, Austro-Węgier, Turcji, państw słowiańskich na Bałkanach (Serbia, Czarnogóra, Bułgaria, Rumunia) oraz Francji i Wielkiej Brytanii, w kontekście wyzwań, jakie pojawiają się w polityce międzynarodowej (rywalizacja mocarstw) i wewnętrznej Rosji (dojrzewające nacjonalizmy) na początku XX wieku. Brytyjski historyk analizuje ogólne procesy historii rosyjskiej i powszechnej tego czasu oraz wyjaśnia motywacje panujących, rządzących, dowódców wojskowych i publicystów, których decyzje i zachowania wpływały na bieg wydarzeń. Lieven podkreśla, że jest to historia pierwszej wojny światowej z perspektywy rosyjskiej, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień Europy Środkowo-Wschodniej, a zwłaszcza kwestii niepodległości Ukrainy. Autor zwraca uwagę na te geopolityczne realia i wyzwania początku XX wieku, które jego zdaniem pozostają aktualne również dla rozumienia obecnych zagrożeń dla pokoju i bezpieczeństwa Europy i świata.
Bonito
O nas
Kontakt
Punkty odbioru
Dla dostawców
Polityka prywatności
Ustawienia plików cookie
Załóż konto
Sprzedaż hurtowa
Bonito na Allegro