„Krzysztof Latawiec” – książki

Oddajemy do użytku badaczy schematyczne biogramy najwyższych urzędników administracji ogólnej w Królestwie Polskim doby unifikacyjnej - gubernatorów i wicegubernatorów. Zakres geograficzny badań obejmuje gubernie Królestwa Polskiego oraz gubernie chełmską, formalnie przecież wyłączoną. Podstawowym zadaniem Słownika jest więc dostarczenie historykom użytecznego narzędzia do rozpoznawania gubernatorów i wicegubernatorów. Podstawą źródłową był materiał zgromadzony w wyniku kwerendy w archiwach i bibliotekach Polski, Litwy, Łotwy, Białorusi, Ukrainy i Rosji w postaci literatury, źródeł drukowanych i rękopiśmiennych.

Tom składa się z 4 części: I. Artykuły (12 prac); II. Materiały (1 praca); III. Artykuły recenzyjne (3 prace); IV Komunikat

Do rąk czytelników oddajemy pracę poświęconą obecności Polaków na terenie guberni połtawskiej przed wybuchem I wojny światowej. Guberni, która przeszło sto lat temu wchodziła w skład Imperium Rosyjskiego. Ukazane zostały różne formy aktywności przedstawicieli żywiołu polskiego na terytorium, gdzie w XIX stuleciu nie występowała rdzenna ludność polska, a interesująca nas społeczność ukształtowała się tutaj w wyniku procesów migracyjnych.

„Trzeci tom słownika biograficznego naczelników, a de facto najważniejszych urzędników rosyjskiej administracji państwowej w królestwie Polskim w latach 1839-1918, jest następnym dziełem [...], które stanowi i stanowić będzie podstawę badawczą dla kolejnych pokoleń historyków zajmujących się dziejami Królestwa Polskiego w XIX i na początku XX wieku. Zakrojone na szeroką skalę przedsięwzięcie badawcze, mające na celu prezentację biogramów urzędników administracji rosyjskiej w jej pełnym spektrum instytucjonalnym, jest niezwykle cenne z kilku powodów. Po pierwsze, przedstawia obszerne biogramy oparte na wyczerpującym, ujednoliconym kwestionariuszu badawczym, identycznym dla wszystkich wydanych tomów, co daje wyjątkową możliwość dalszych analiz i badań nie tylko historycznych lecz także socjologicznych (np. zestawienia dotyczące pochodzenia społecznego, poziomu wykształcenia, dróg karier urzędniczych, stanu majątkowego, dzietności itp.). Po drugie, daje ogląd struktur administracji rosyjskiej poprzez pryzmat osobowy, w całej złożoności biogramów urzędniczych (karier opartych na tabeli rang) jak i czysto ludzkich, niejako prywatnych (rodziny, ojcowie, dzieci itp.)”. – prof. dr hab. Roman Jurkowski

W czasie pierwszej wojny światowej doszło na dużą skalę do przymusowej wędrówki milionów ludzi w całej Europie. Wśród uchodźców podlegających relokacji Polacy byli zauważalną grupą. stanowili też znaczącą rzeszę pośród wychodźców, którzy w latach Wielkiej wojny, w liczbie kilku milionów, znaleźli się w głębi państwa rosyjskiego. Publikacja materiałów źródłowych ma na celu przypomnienie zapomnianego exodusu ludności polskiej gronu czytelników zainteresowanych tą tematyką zarówno z przyczyn naukowych, jak i emocjonalnych. W prezentowanym zbiorze wykorzystano dokumenty źródłowe zgromadzone przede wszystkim w archiwach. Zamieszczono również kilka artykułów prasowych oraz publikacji źródłowych z epoki.

Publikacja ta została przygotowana z myślą o przywołaniu nazwisk osób, które w czasie pierwszego konfliktu światowego, często nie z własnej woli, znalazły się setki, a nawet tysiące kilometrów od swojego stałego miejsca zamieszkania. Ich imiona i nazwiska uległy zapomnieniu, jedynie w spisach uchodźców oraz w aktach stanu cywilnego zostały odnotowane. Niniejsza książka została także przeznaczona dla tych wszystkich poszukujących informacji o losach członków swoich rodzin, którzy w latach 1915-1918 znaleźli się w głębi Rosji i tam miały miejsce istotne dla nich wydarzenia, tj. narodziny potomka, zawarcie małżeństwa i śmierć członka rodziny.