„Stanisław Wilczyński” – książki

Porta Latina novissima składa się z 2 części: I. Podręcznik do języka łacińskiego i kultury antycznej II. Preparacje, komentarze i ćwiczenia Obie części zawierają 35 jednostek metodycznych – Lectiones. W zakres każdej jednostki wchodzą: A. Varia – luźne zdania wprowadzające nowy materiał gramatyczny, B. Tekst ciągły preparowany lub oryginalny zawierający różne treści kulturowe i utrwalający materiał językowy, C. Teksty w języku polskim dotyczące kultury i cywilizacji antycznej oraz dziedzictwa europejskiego jako komentarz rzeczowy do tekstów łacińskich, D. Dicta, proverbia, sententiae (zwroty, przysłowia, sentencje) – oryginalne przysłowia, sentencje i zwroty potoczne, które zadomowiły się w języku polskim. Są to w większości sentencje antyczne, które rozpowszechniły się w literaturze europejskiej i dzisiaj również mogą stanowić wyposażenie kulturowe współczesnego Polaka i Europejczyka, E. Ars poetica aut quod libet (sztuka poetycka albo co kto lubi) – poezja łacińska od starożytności do średniowiecza, inskrypcje (napisy) i zagadki. Jest to wprowadzenie do poezji starożytnej i wstępna nauka wersyfikacji łacińskiej. W lekcjach Xa, XXa i XXXa zamieszczone zostały teksty łaciny mówionej tematycznie związane z życiem współczesnym. Mogą one zainteresować i zachęcić uczniów do szukania innych źródeł łaciny jako języka prostej komunikacji, zwłaszcza w sieci internetowej. Do tych trzech lekcji dodano również carmina, czyli pieśni i piosenki, których melodie są często powszechnie znane. Lekcje Xb, XXb, XXXb w języku polskim zapoznają uczniów ze sportem, teatrem w Grecji i Rzymie oraz z grecką medycyną. Lekcje I-XXXII obejmują cały podstawowy materiał gramatyczny. Lekcje XXXIII-XXXV służą utrwaleniu materiału. W dalszej części podręcznika (po Lectio XXXV) znajduje się wybór tekstów łacińskich autorów od starożytności po współczesność. Dzięki tym tekstom można lepiej poznać kulturę antyczną, głębiej wniknąć w dzieje myśli europejskiej, można też odnaleźć własną tożsamość jako człowieka zakorzenionego w konkretnej rzeczywistości kulturalnej i cywilizacyjnej. Następny rozdział to Carmina medii aevi transferenda et translata. Są tu przykłady średniowiecznej liryki religijnej (Stabat Mater, Dies irae) oraz świeckiej poezji lirycznej (Carmina Burana) wraz z przekładami. Są to parafrazy i przekłady uczniów klas licealnych, które mogą zachęcić innych do własnej twórczości translatorskiej i poetyckiej. Dalej znajduje się zbiór przysłów, sentencji i zwrotów z tłumaczeniem i komentarzem rzeczowym przy trudniejszych zwrotach. Jest też coś ciekawego dla przyszłych prawników: Paroemiae – sentencje prawnicze – zasady prawa rzymskiego, na których opiera się kodeks prawa cywilnego w każdym państwie demokratycznym. Index auctorum (wykaz autorów tekstów i sentencji), ma na celu przybliżyć uczniowi sylwetki pisarzy antycznych oraz polsko-łacińskich (pisarzy polskich piszących po łacinie). Słowniki alfabetyczne: polsko-łąciński (umożliwia tłumaczenie występujących w ćwiczeniach zdań z języka polskiego na język łaciński) i słownik łacińsko-polski. II część: Porta Latina novissima. Preparacje, komentarze, ćwiczenia zawierają: • notę o autorze tekstu (B) i dziele, z którego zaczerpnięty jest fragment, • słownictwo w kolejności jego występowania do części A, B i D. Bezpośrednio przy słówkach łacińskich podane zostały znane już uczniowi synonimy oraz zapożyczenia w języku polskim. Na końcu preparacji do każdej lekcji zebrane zostały zapożyczenia w języku angielskim, niemieckim i francuskim. Taki wykaz zapożyczeń pokazuje, o ile łatwiej przyswaja się słowa w językach nowożytnych, poznawszy ich źródłosłów łaciński, • objaśnienia zagadnień gramatycznych wprowadzonych w danej jednostce tematycznej – Lectio, • różnorodne ćwiczenia do każdej jednostki lekcyjnej, które mogą stanowić materiał do ćwiczeń podczas lekcji lub w domu, • zadania z kultury grecko-rzymskiej i opartej na niej tradycji europejskiej (od lekcji VI). Są one powiązane z tematami, z jakimi uczeń zetknie się na lekcjach języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, filozofii, religii i innych przedmiotach. Zadania te mają na celu kształcenie wypowiedzi pisemnej, z myślą o wyrobieniu i podniesieniu kultury słowa, ważnej nie tylko podczas egzaminu maturalnego, • komentarze do wyboru tekstów łacińskich (Ex auctorum Latinorum libris; Carmina medii aevi transferenda et translata), • tabele form deklinacyjnych i koniugacyjnych.

Nr dopuszczenia: 416/2012 Podręcznik składa się z 35 jednostek metodycznych – „Lectiones”. W zakres każdej jednostki wchodzą: • A. Varia – część podstawowa. Jest to nowy materiał gramatyczny i leksykalny podany w jak najprostszej formie i nieskomplikowanych luźnych zdaniach. Zdania te należy przeanalizować na lekcji, korzystając również z komentarza gramatycznego i przykładów umieszczonych w II części podręcznika – Preparacje i komentarze. Wprowadzony materiał trzeba utrwalić przy pomocy zadań z Zeszytu ćwiczeń; • B. Tekst ciągły – część wprowadzająca treści kulturowe (różnie tytułowana). Część B jest tekstem zwartym, o określonym temacie, który zawiera nowe słownictwo, utrwala materiał gramatyczny danej jednostki, powtarza jednocześnie materiał już do tej pory poznany. Treści tekstów części B są ważne dla rozwoju umysłowego i duchowego ucznia. Jeżeli szczupłość czasu przeznaczona na naukę języka łacińskiego nie pozwala na rozszerzanie i pogłębianie danego tematu, to można tę część opuścić, zdając sobie sprawę z dużego uszczerbku dla wiedzy o kulturze antycznej; • C. Komentarz rzeczowy – to materiał do przeczytania przez ucznia. Lektura tekstu C może być inspiracją do sięgnięcia po interesujący fragment z podanej literatury, a tym samym może zachęcić ucznia do poszerzenia zdobytych wiadomości. Na końcu komentarza podajemy zawsze literaturę tematycznie powiązaną z omawianą treścią. Dla ucznia jest to dobry sposób poznawania autorów i ich dzieł z podręcznikowej „biblioteczki”; • D. Dicta, proverbia, sententiae (zwroty, przysłowia, sentencje) – ta część zawiera oryginalne teksty (zdania). Spełniają one ważną rolę kształcącą i wychowawczą, bo uczą, bawią i poruszają serca i umysły. Są to w większości sentencje antyczne, które rozpowszechniły się w literaturze europejskiej. W wielu wypadkach podaliśmy autorów tych powiedzeń, które były w użyciu mieszkańców Europy nieprzerwanie od starożytności po wiek XX i dzisiaj również mogą stanowić wyposażenie kulturowe współczesnego Polaka i Europejczyka; • E. Ars poetica aut quod libet (sztuka poetycka albo co kto lubi) – wiersze (lub ich fragmenty) poetów starożytnych i średniowiecznych, inskrypcje i zagadki.