„Troszyński Marek” – książki

W roku 2001 Marek Troszyński, obecnie profesor w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, wydał książkę ?Austeria ?Pod Królem-Duchem?: Raptularz lat ostatnich Juliusza Słowackiego?. Jest to zbiór esejów na różne sposoby inspirowanych tytułowym ?Raptularzem 1843?1849?, którego edycję zawierającą podobiznę całości rękopisu i jego precyzyjną transkrypcję Marek Troszyński opublikował w roku 1996. Książka ukazywała niezwykły, zarazem naukowo pogłębiony i bardzo osobiście przeżyty obraz mistycznego okresu życia Słowackiego, przedstawiała oryginalną i fascynującą interpretację jego postawy i twórczości. Po dwudziestu latach, po opublikowaniu kolejnych książek autorskich i podjęciu niezwykłych dzieł edytorskich jak publikacja rękopisu dramatu zwanego ?Samuel Zborowski? (?Alchemia rękopisu?, 2018), czy nowe wydanie ?Dzieł zebranych? Słowackiego Marek Troszyński wraca do ?Austerii ?Pod Królem-Duchem??. Obecne wydanie książki zawiera zarówno eseje, które złożyły się na jej pierwszą edycję, jak i nowe teksty dodane przez Autora. Ponowiona w zmienionym kontekście społecznym podróż śladami mistycznych poszukiwań i przeczuć Juliusza Słowackiego z pewnością zaprowadzi Czytelników w inne rejony i skonfrontuje z innymi pytaniami niż dwadzieścia lat temu. prof. Michał Kuziak: Gdyby ktoś dzisiaj pytał o pierwszy, a zarazem wnikliwy i głęboki, przewodnik po późnej biografii i dziele Słowackiego, bez wahania wskazałbym właśnie na książkę Troszyńskiego, która w żaden sposób się nie zestarzała od czasu pierwszego wydania. Prof. Magdalena Siwiec: ?Austeria ?Pod Królem-Duchem?? ? szczególnie w tej nowej wersji, wzbogaconej o rozmowy, list i recenzje, jest książką nie tyle o życiu i twórczości Słowackiego, a o życiu Słowackim. Jej założeniem jest bowiem lektura zaangażowana, empatyczna, taka, która wymaga wejścia w dialog z tekstem Słowackiego ? pięknym, w wielu miejscach wieloznacznym, niejasnym, rozbitym na wiele czasem wykluczających się wariantów, kreślonym, niejednorodnym, zderzającym do siebie różne rejestry.

Alchemia rękopisu składa się z trzech części. Filologiczny wstęp Marka Troszyńskiego, zatytułowany tak jak całe dzieło, ukazuje burzliwe edytorskie dzieje dramatu i sposób, w jaki podejmowane przez wydawców decyzje wpływały na podstawowe kategorie interpretacyjne. Część druga to faksymile zachowanego autografu dramatu Juliusza Słowackiego Samuel Zborowski; jego brakujące zakończenie uzupełniono trzema stronami kopii Januszewskiego. Korzystanie z rękopisu ułatwia transliteracja topograficzna. Ostatnim ogniwem książki jest transkrypcja diachroniczna, umożliwiająca czytanie integralnego tekstu zgodnie z dającym się odtworzyć porządkiem powstawania kolejnych wersji. Praca nad edycją pozwoliła na eliminację wielu błędnych odczytań, uzupełnienie opuszczeń. Zrezygnowano z selekcji materiału dokonywanej przez edytorów zgodnie z ich wizją sensu dramatu. Umożliwia to lekturę wszystkich zapisanych przez autora fragmentów, na przykład kilku zakończeń, bez sugestii jedynego słusznego rozwiązania w tak newralgicznym miejscu utworu.