„Zbigniew Wawer” – książki

Monte Cassino to nowa edycja monografii opisującej walki 2 Korpusu Polskiego, dowodzonego przez gen. Władysława Andersa, w czwartej bitwie o Monte Cassino. Zamierzeniem Autora było ukazanie wysiłku polskich żołnierzy oraz tragizmu bitwy (m.in. poprzez wykorzystanie oryginalnych meldunków i relacji z walk). Książka oparta jest na bogatym materiale źródłowym. Wzbogacają ją liczne, często mało znane fotografie archiwalne dokumentujące walkę oraz prezentujące umundurowanie żołnierzy, a także mapy przedstawiające działania bojowe jednostek 2 Korpusu Polskiego w czasie operacji ?Honker? (11?19 maja 1944 r.). Walki w rejonie Monte Cassino toczyły się z przerwami od stycznia do maja 1944 roku. Gdy siły alianckie były na wyczerpaniu, gen. Harold Alexander postanowił wprowadzić do działań 2 Korpus Polski, który otrzymał zadanie opanowania masywu ze wzgórzem klasztornym. Zasadniczą część narracji stanowi szczegółowy opis czwartej bitwy o Monte Cassino (poprzedzony charakterystykami trzech poprzednich), przygotowań do pierwszego uderzenia w nocy z 11/12 maja 1944 r. oraz opisy obu uderzeń na niemiecki bastion, w wykonaniu głównie 3 DSK i 5 KDP. Dużym walorem pracy są fragmenty syntetyzujące, a także rozdziały poświęcone pracy sztabów oraz wspomagającym działaniom saperów, czy pełnej oddania pracy służby zdrowia 2 KP.

Walki polskich formacji zbrojnych na Zachodzie podczas II wojny światowej odegrały ważną rolę w kształtowaniu nowoczesnego patriotyzmu Polaków. Ich przebieg rzutował na dalszy tok spraw związanych z Polską i wywarł wpływ na kształt naszej rzeczywistości politycznej. W początkowym okresie PRL usiłowano podważać, a nawet zohydzać sens tych zmagań. Potem pisano, że żołnierze owszem krwawili, ale politycy nie dorośli do zadań, jakie przed nimi stanęły. Obecnie nastał czas na rzetelny rozrachunek z przeszłością, choć z kolei nie brakuje głosów bezkrytycznie oceniających Polskie Siły Zbrojne i ich wysiłek wojenny. Toczą się dyskusje dotyczące choćby takich zagadnień: czy przelana krew przyniosła pożądane owoce, czy alianci nie zdradzili sprawy polskiej, czy Jałta nie przekreśliła naszego wysiłku zbrojnego, czy wysiłek nie okazał się daremny. Często głosy polemistów nawzajem się wykluczają. Aby czytelnicy mogli wyrobić sobie pogląd na temat poruszanych w dyskusjach zagadnień, potrzebna jest rzetelna wiedza historyczna, a taką dają w niniejszej publikacji uznani historycy wojskowości, zasłużeni w dziele popularyzacji historii, prezentujący tu wybrane zwycięskie bitwy polskiego oręża na froncie zachodnim podczas II wojny światowej: Jadwiga Nadzieja (Falaise), Zbigniew Wawer (Monte Cassino), Janusz Odziemkowski (Narwik).

Bogato ilustrowana publikacja o jednym z najlepszych związków operacyjnych Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Na przełomie lipca i sierpnia dywizja wylądowała w Normandii w składzie 2 korpusu 1 Armii Kanadyjskiej. Walczyła pod Falaise (8-21 sierpnia), wyzwoliła Axel i inne miejscowości belgijskie, potem holenderskie: Baarle-Nassau, Alphen, Gilze. Toczyła walki o sforsowanie kanałów Mark i Wilhelminy (1-3 listopada), uczestniczyła w boju o likwidację niemieckiego przedmościa u ujścia Mozy, po czym przeszła do obrony wzdłuż rzeki na szerokim froncie na północ od Bredy. 7 kwietnia 1945 r. wkroczyła na ziemie niemieckie, po sforsowaniu Renu rozpoczęła działanie we Fryzji, potem natarcie w kierunku Wilhemshaven (zajęte 6 maja).