„red. Jacek Kloczkowski” – książki

Antologia tekstów o narodzie jego różnych teoretycznych koncepcjach i ideowych interpretacjach oraz związanych z nimi praktycznych politycznych dylematach autorstwa czołowych polskich myślicieli XIX i pierwszej połowy XX wieku.

Jakie miejsce zajmują stańczycy w polskiej tradycji politycznej? Czy ich idee odcisnęły znaczące piętno na myśleniu politycznym Polaków, a jeśli tak, czy był to wpływ pozytywny? Jakie były słabe strony myśli stańczyków, a co można uznać za ich największe osiągnięcia? Kiedy i po co sięgano po dorobek stańczyków w II RP, Polsce ludowej i III RP? Co z ich dziedzictwa warto przypominać jako inspirację bądź przestrogę?Warto odpowiadać na te pytania 150 lat po ukazaniu się pierwszego numeru Przeglądu Polskiego. Analiza dorobku stańczyków to bowiem ważny wątek dyskusji o tym, jakimi drogami zmierzali Polacy do odzyskania niepodległości w 1918 roku i jakie spory wówczas toczyli. Dyskusji, bez której obchody stulecia tego wielkiego wydarzenia byłyby jedynie sztampowymi uroczystościami, bez trwałego i pozytywnego wpływu na obecną debatę publiczną i życie intelektualne.

Książka o najważniejszych sporach ideowo-politycznych w polskiej historii. Spis treści: - Marek A. Cichocki, Problem sukcesji jako problem ustrojowy w refleksji politycznej Mistrza Wincentego - Monika Wasilewska, Gaude Mater Polonia - o żywotach i poglądach Stanisława ze Skarbimierza i Pawła Włodkowica - Dorota Pietrzyk-Reeves, Spór o źródła i piastuna najwyższej władzy w polskim dyskursie politycznym XVI wieku - Jan Maciejewski, Tożsamość czy trwanie - Tomasz Gąsowski, Wokół narodu, państwa i niepodległości: dylematy dziewiętnastowiecznych Polaków - Andrzej Waśko, Romantyzm polityczny Adama Mickiewicza w latach 1832-1833 - Michał Łuczewski, Prawdziwy koniec powstania krakowskiego - Krzysztof Kawalec, Mity założycielskie II RP - Bogdan Szlachta, Debata intelektualna i polityczna na temat ustroju II RP jako najważniejszy polski spór konstytucyjny - Rafał Habielski, Drogi wyjścia? O sporach wokół kwestii narodowościowej w Dwudziestoleciu międzywojennym - Piotr Koryś, Jak urządzić przystanek niepodległość? Spory o rolę państwa w gospodarce i modernizacji kraju w latach 1918-1939 zarys problematyki - Marek Kornat, Polityka zagraniczna w sporach programowych doby II Rzeczypospolitej - Roman Graczyk, Spory ideowo-polityczne w kręgu Tygodnika Powszechnego w latach 1945-1953 - Dariusz Gawin, Kultura paryska wobec prawicy - Mieroszewski, Kisielewski, Tyrmand - Jarosław Szarek, Spory wokół ugody z komunistami w końcu lat 80. XX wieku

Patriotyzm w Pierwszej Rzeczypospolitej... Wizje patriotyzmu konserwatystów, liberałów, narodowych demokratów i piłsudczyków... "Patriotyczna" propaganda komunistów... Patriotyzm powojennej emigracji i opozycji w PRL... Patriotyzm a modernizacja... Patriotyzm a realizm i idealizm w polityce... Patriotyzm a gospodarka..."Polski patriotyzm widziany w krzywym zwierciadle jest spektaklem pełnym pustych gestów i nieznośnie egzaltowanym. Jego zdeklarowani przeciwnicy dostrzegają w nim z kolei ziejące nienawiścią szowinistyczne monstrum. Nawet wielu spośród tych, którzy mówią o nim z sympatią, traktuje go z pewnym pobłażaniem przede wszystkim jako poryw serca. Tymczasem skomplikowane losy Polski sprawiły, że patriotyzm stał się szkołą praktycznego myślenia o polityce. Wszak szczery patriota musiał sobie stawiać pytanie, jak najlepiej służyć ojczyźnie. Rozważał więc lub przyjmował za innymi jej idee ogólne, ale w obliczu wyzwań wewnętrznych i zewnętrznych szukał również konkretnych odpowiedzi jak im sprostać. Analizując, czym był polski patriotyzm, jak go definiowali myśliciele różnych epok i w jakich konkretnych programach i przedsięwzięciach się przejawiał, dokonujemy zatem zarazem przeglądu kluczowych stanowisk polskiej myśli politycznej. Pomijając bowiem tych nielicznych jej twórców, którzy przyjmowali w swych rozważaniach perspektywę interesu wyłącznie jednostki czy też wybranej klasy społecznej, polscy myśliciele polityczni zgodnie szukali odpowiedzi na pytanie: jak najlepiej zadbać o dobro Polski ".

Studia z dziejów polskiej refleksji o polityce międzynarodowej, ukazujące najważniejsze koncepcje geopolityczne formułowane przez myślicieli i polityków od czasów I RP po wiek XX, m.in. Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Adama Czartoryskiego, Juliana Klaczki, Adolfa Bocheńskiego, Stanisława Stommy, Jerzego Giedroycia i Juliusza Mieroszewskiego.Pokusa, aby większość niepowodzeń Polski na arenie międzynarodowej w minionych stuleciach tłumaczyć jej położeniem geopolitycznym, jest silna i w znacznej mierze usprawiedliwiona. W istocie, trudno było o bardziej niefortunną konfigurację na Starym Kontynencie niż ta, w której centrum się znaleźliśmy. W analizie dziejów polskiej geopolityki można więc zwracać uwagę głównie na trudności, na jakie napotykaliśmy z racji na swe położenie między Niemcami a Rosją, kwitując je krótkim stwierdzeniem, że były na ogół zbyt duże, aby się z nimi skutecznie uporać. To byłoby jednak zbyt proste i jałowe. Geopolitycznego położenia co prawda się nie wybiera, ale trudno zarazem uznać, że przesądza ono raz na zawsze o losach danej wspólnoty politycznej, można je bowiem próbować kształtować. Polacy różnie sobie z tym radzili. Burzliwe dzieje Polski są z tego powodu niezwykle interesującą lekcją na temat czynników, jakie przesądzają o triumfach bądź klęskach w geopolitycznych rozgrywkach. Mówią też wiele o naszym narodowym charakterze i o specyfice polskiej polityki. Dlatego warto je analizować, szukając inspiracji do radzenia sobie z wyzwaniami, przed jakimi wciąż stajemy. (fragment tekstu J. Kloczkowskiego "Przeklęte miejsce Europy?")