Autobiografki. Szkice o literaturze dokumentu osobistego kobiet

Wstrząsająca opowieść o zbrodniach komunistycznych władców Polski Żołnierze Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych, folksdojcze, niemieccy jeńcy wojenni, Ślązacy, Rusini i Ukraińcy, polscy działacze niepodległościowi, poborowi, obywatele Polski Ludowej skazani za polityczne dowcipy – w życiorysach więźniów zazwyczaj trudno było znaleźć jakikolwiek wspólny mianownik. Łączyło ich najczęściej tylko jedno – uwięzienie w obozie koncentracyjnym, zwanym eufemistycznie obozem pracy przymusowej. Z rąk komunistycznych oprawców zginęły tysiące osób. W wolnym świecie z niedowierzaniem przyjmowano informacje, że niemieckie obozy koncentracyjne w powojennej Polsce znalazły nowe zastosowanie. Rembertów, Łambinowice, Jaworzno, Potulice... Wiele zrobiono, aby...

Wreszcie jest z niecierpliwością oczekiwany przez tysiące Polaków kolejny tom wielkiego dzieła prof. Andrzeja Nowaka! Rzeczpospolita lat 1468-1572 to mocarstwo, potęga militarna i kulturalna. A zarazem kraina wolności niespotykanej w ówczesnej Europie. Szlachta co prawda walczy z monarchą o przywileje (słynna konstytucja nihil novi), ale nie uchyla się od obowiązku obrony Ojczyzny, odróżnia jeszcze świętą wolność od swawoli, która jest surowo potępiana. Dynastyczne imperium Jagiellonów przekształca się w Rzeczpospolitą Obojga Narodów dzięki Unii Lubelskiej, której 450. rocznicę ustanowienia świętujemy w tym roku. Fascynująca i świetnie napisana historia naszego kraju jest zwieńczona w IV tomie Dziejów Polski ślubem przyszłego wielkiego króla Stefana...

W książce Wojny totalne i kształtowanie się współczesnej Ukrainy 1914-1954 George O. Liber dowodzi, że doświadczenie nieustannej przemocy i brutalności dwóch wojen światowych i dekad powojennych przekształciło ukraińskojęzyczną ludność Europy Środkowo-Wschodniej w świadomych Ukraińców. Wojny, masowe zbrodnie oraz przymusowe deportacje ludności przyczyniły się do ukształtowania granic Ukrainy, zinstytucjonalizowania tożsamości narodowej jej mieszkańców, a także formowania jej ludności według różnych państwowych ideologii politycznych, rasowych i społecznych. Słowem, I wojna światowa, Wielki Głód (Hołodomor), II wojna światowa i Holokaust odegrały decydującą rolę w ukształtowaniu dzisiejszej Ukrainy. George O. Liber jest profesorem historii na...

Wielka, sławna i szanowana w Europie Najjaśniejsza Rzeczpospolita przestała istnieć w końcu XVIII wieku. Znikła w dramatycznych okolicznościach. Naród utracił niepodległość, ale przecież nigdy się z tym nie pogodził. Dążenie do suwerenności, walka z tyranią zaborców stały się niemal cechą narodową Polaków. Etapami walki o wolność były powstania narodowe: kościuszkowskie, listopadowe, krakowskie, styczniowe, wielkopolskie, śląskie, warszawskie. Książka Marka Boruckiego, historyka, opowiada właśnie o tych narodowych zrywach, a zwłaszcza o ich uczestnikach, przywódcach. O powstańcach, którzy nie szczędzili zdrowia i życia, nawet gdy szanse na zwycięstwo były niewielkie. Autor ukazuje wielkość ducha Polaków, optymizm w walce, a nie rozpacz i zwąt...

W publikacji zostały przedstawione wydarzenia poprzedzające wybuch Wielkiej Wojny w 1914 r. oraz działania wojenne na Kujawach Wschodnich. Bitwa pod Włocławkiem rozegrała się w dniach 11–13 listopada 1914 r. Przez wielu historyków jest uważana za jedną z pierwszych, które rozpoczęły I fazę wielkiej operacji łódzkiej, która trwała od 11 do 24 listopada 1914 r. w środkowej Polsce. Wojska niemieckie wykorzystały w niej czynnik zaskoczenia i odepchnęły przeciwnika od granic Niemiec. Oprócz tego w publikacji zostały przedstawione walki pod Borzyminem i Brześciem Kujawskim. Do opisania powyższych zdarzeń autor wykorzystał relacje naocznych świadków, czyli niemieckich i rosyjskich żołnierzy oraz ludności cywilnej Królestwa Polskiego, która była obserwatorem...

To po raz pierwszy publikowane rozmowy bliskich przyjaciół i znajomych Agnieszki Osieckiej, z których wyłania się niezwykły obraz jej nietuzinkowej osobowości. O jednej z najwybitniejszych polskich artystek opowiadają m.in. Olga Lipińska, Hanna Bakuła, Maryla Rodowicz, Magda Umer, Krystyna Janda, Daniel Passent i Jerzy Satanowski. Każda z tych osób tworzy osobisty portret genialnej przyjaciółki. Z rozmów na temat Osieckiej wyłania się postać pełna sprzeczności: delikatna i okrutna, namiętna i nieczuła, bujająca w obłokach i materialistka, radosna i popadająca w stany depresyjne. Każdy z przyjaciół zapamiętał ją trochę inaczej. Dla każdego miała inną twarz. „Była jak lustro, w którym odbija się świat ze wszystkimi jego barwami i emocjami. Kiedy po je...

Książka ukazuje tak uniwersalne mechanizmy władzy, jak i kształtowanie się polskiej kultury politycznej na początku XX wieku. Książka w sposób przystępny, napisany żywym językiem, w oparciu o gruntowne badania naukowe (w tym archiwalne) przedstawia ewolucję stosunków cesarza Niemiec i króla Prus Wilhelma II (1859-1941) tak do liczącej 10% populacji Prus polskiej grupy narodowej, jak i do międzynarodowych aspektów kwestii polskiej, w tym rewolucji lat 1905-07 w Królestwie Polskim czy autonomii w Galicji. Jeśli na początku swego panowania kajzer wykonał kilka propolskich gestów, to po 1894 r. przeszedł na pozycje wrogie Polakom, powracając do germanizacyjnego kursu rozpoczętego jeszcze przez kanclerza Ottona von Bismarcka. Ten konflikt podsycały jego często niepr...

Zbiór materiałów źródłowych charakteryzuje kontakty i przejawy współpracy militarnej między Polską i Czechosłowacją od zakończenia walk o granice i przejścia Wojska Polskiego na stopę pokojową w 1921 r. do kryzysu czechosłowackiego w 1938 r. Ukazuje zabiegi mające na celu zawarcie konwencji wojskowej przez oba państwa, a także przyczyny, które doprowadziły do tego, że nie została ona podpisana.

Książka prezentuje sztukę czasów transformacji po 1989 roku w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, od krajów bałtyckich po Bałkany. Autor analizuje wybrane zjawiska na scenie artystycznej, które pozwalają opisać specyfikę czasów po upadku komunizmu i związane z tym przemiany kulturowe. Wśród omawianych zagadnień znalazły się kwestie sztuki politycznej, zaangażowania artystów na rzecz odzyskiwania wolności w 1989 roku i współcześnie oraz problematyka ambiwalentnej pamięci o czasach komunizmu i odmiennych interpretacji historii. Książka podkreśla także aktualne znaczenie tak różnorodnych tendencji jak groteska, surrealizm, historie alternatywne, a także odniesienia do narodowych i europejskich kontekstów dla współczesnej sceny artystycznej. Według autora p...

Jak zapewnić nowo powstałemu bolszewickiemu państwu okres oddechu dla ustabilizowania sytuacji wewnętrznej? Jak uniknąć interwencji zbrojnej państw zachodnich, oszukując „białą” emigrację i obce wywiady? Wystarczy rozgłaszać, że Związek Sowiecki upadnie zhukiem, bo na jego terenie działa rozbudowana konspiracja, która obali władzę czerwonych? Jak zwabić przy okazji liderów „białej” rosyjskiej opozycji do Rosji i jak przewerbować oficerów służb zachodnich penetrujących Bolszewię? Pomysł tej – nie da się ukryć – błyskotliwej operacji wyszedł zgabinetu Feliksa Dzierżyńskiego. „Trust“ to precyzyjnie przygotowana i brawurowo poprowadzona akcja dezinformacyjna – matka wszystkich późniejszych akcji sowieckich służb wywiadu. Czerwona bezpiek...

Przewodnik po Warszawie z 1903 roku (oryginalny tytułWarszawa współczesna w dwunastu obrazkach) rozpoczyna serię „Warszawa w pamiętnikach”. Jest to przewodnik po mieście, ale dosyć nietypowy. Nie prowadzi nas bowiem śladami wybitnych postaci czy szlakiem zachwycających zabytków. Przedstawia natomiast życie i ruch miasta, zwraca uwagę na wygląd ulicy i kobiet. Przybliża szczególną rolę dozorców w Warszawie. Znalazło się w nim miejsce zarówno na życie towarzyskie, jak i polityczne. Wszystkie obrazki poparte są przykładami z ówczesnej prasy. Archiwalny materiał uzupełniony jest ikonografią z epoki zachowaną w zbiorach Archiwum Państwowego w Warszawie.

Sierpień 1920 roku. Armia Czerwona prze na Warszawę, aby zniszczyć niepodległą Polskę i ponieść płomień rewolucji bolszewickiej na Zachód. Wojsko Polskie musi obronić stolicę, aby dać czas Naczelnemu Wodzowi Józefowi Piłsudskiemu na przygotowanie kontrofensywy i zadanie wrogowi mocnego ciosu. 13 sierpnia bolszewicy przełamują polską obronę i zajmują Radzymin, skąd do Warszawy jest tylko kilkanaście kilometrów. Polskie oddziały zawzięcie kontratakują, aby zlikwidować wyłom i odzyskać tę miejscowość o bardzo istotnym znaczeniu strategicznym. To bój na śmierć i życie! Radzymin kilkakrotnie przechodzi z rąk do rąk. Wreszcie 15 sierpnia wieczorem żołnierze 30. Pułku Strzelców Kaniowskich odbierają wrogowi miasteczko mocno zniszczone w toku zażartych...