Balkan Express

Moja Jugosławia ukazuje proces kształtowania się tożsamości młodego pokolenia tuż przed końcem istnienia Jugosławii i przez pierwszych kilkanaście lat po powstaniu na jej gruzach państw narodowych. Przedstawicielem tej generacji jest główny bohater, Vladan Borojević, syn Słowenki i Serba, oficera Jugosłowiańskiej Armii Ludowej. Służbowy wyjazd do Belgradu ojca wraz z rodziną i początek wojny w 1991 roku kończą szczęśliwe dzieciństwo chłopca w Puli. Ojciec znika z jego życia. Po siedemnastu latach Vladan przypadkowo trafia na jego ślad w internecie (generał Borojević ukrywa się jako zbrodniarz wojenny) i wyrusza do krajów byłej Jugosławii w poszukiwaniu ojca. Jest to zarazem wędrówka w poszukiwaniu przyczyn poczucia obcości, braku zakorzenienia i odebra...

Niepodległa Chorwacja urodziła się niewiele ponad trzydzieści lat temu. To młode państwo o ponadtysiącletniej historii, pełne sprzeczności i niedopowiedzeń. Powstało na gruzach Jugosławii, która rozpadła się z hukiem, zostawiając po sobie ruiny, traumy, niezałatwione sprawy i niewyrównane rachunki. Jest jednym z najpiękniejszych miejsc na świecie, pełnym muzyki i śmiechu, pachnącym olejkiem do opalania i przysmakami z grilla, ale słońce nie świeci tu tak samo dla wszystkich. Aleksandra Wojtaszek, rówieśnica Chorwacji, spędziła większość dorosłego życia, próbując ją poznać i zrozumieć. W swojej książce opowiada o drużynie piłkarskiej Hajduk Split, weteranach wojennych, byłych szwaczkach, więźniach obozów koncentracyjnych, mieszkańcach adriaty...

Błoto słodsze niż miód to opowieść o kraju udręczonym terrorem Envera Hoxhy, dyktatora, który po zerwaniu sojuszy z Jugosławią, Związkiem Radzieckim i Chinami uwierzył, że Albania może stać się samowystarczalną twierdzą komunizmu. O ludziach z dnia na dzień skazywanych na zesłanie, tylko dlatego że urodzili się w niewłaściwej rodzinie lub szeptem w czterech ścianach próbowali samodzielnie myśleć. O krwawych buntach w obozach pracy, tragicznych ucieczkach z kraju zamienionego w bunkier, o życiorysach ofiarowanych na ołtarzu ideologicznego raju i o tych, którzy je miażdżyli, nie bacząc na konsekwencje. Układając opowieści swoich bohaterów w chór przejmujących głosów, autorka odsłania fragment najczarniejszego okresu w historii Albanii i zapisuje kol...

Przedstawiona książka to autorski wybór dokonany specjalnie dla Wydawnictwa Czarnego z dorobku Ivana Čolovicia z lat 1997–2004 „Ivan Čolović, wybitny serbski intelektualista, w znakomitym tomie esejów pisze nie tylko o dramacie serbskiego postkomunizmu, gdzie marksizm-leninizm zastąpiła koszmarna mieszanka populizmu z nacjonalizmem etnicznym wzbogaconym o religię narodową. Na przykładzie serbskim szkicuje obraz zagrożenia wspólnego nam wszystkim: Serbom i Rosjanom, Chorwatom i Słowakom, Węgrom i Rumunom, Polakom i Albańczykom. Nie jest to więc choroba jedynie serbska. Wirus zarazy antydemokratycznej tkwi we wszystkich naszych organizmach duchowych. Dlatego tę książkę powinien przeczytać każdy polski inteligent, który chce żyć w wolnej Polsce i w demokratyczne...

Po raz pierwszy oczy całego świata zwróciły się na Bałkany w 1914 roku, kiedy serbski nacjonalista zastrzelił w Sarajewie habsburskiego następcę tronu. Po raz drugi ? gdy na półwyspie rozgorzała krwawa, bratobójcza wojna. Europa patrzyła wtedy na Bałkany z przerażeniem i niedowierzaniem, bo zignorowała ostrzeżenie. Kiedy pod koniec lat osiemdziesiątych Robert D. Kaplan alarmował, że na Bałkanach wrze, a Jugosławii grozi rozpad, został zlekceważony. Przez wydawców, którzy nie chcieli opublikować Bałkańskich upiorów w obawie, że temat nie przyciągnie czytelników, i przez polityków, którzy nie dostrzegali zagrożenia. W tym pasjonującym połączeniu reportażu i eseju historycznego autor dociera do źródeł narodowych resentymentów. Pokazuje splot gwałt...

Opowiadania "Sarajewskie Marlboro" ukazały się w 1994 roku, w trzecim roku oblężenia Sarajewa. Książka od razu otrzymała najważniejszą nagrodę literacką dla prozy (im. Ksavera Šandora Gjalskiego) i wkrótce została przełożona na kilka języków, a Jergović stawał się coraz bardziej znany w Europie. Mieszkał już wówczas w Zagrzebiu, debiutował jednak w Bośni kilka lat wcześniej (1988) tomikiem poezji "Opservatorija Varšava" i przed Marlboro wydał jeszcze parę zbiorów poezji. Tytułowy wiersz tego tomu, "Obserwatorium Warszawa", opowiada o pogodnym zmierzchu ostatniego dnia sierpnia 1939 roku i profesorze astronomii, który cieszy się z warunków odpowiednich do badań. Wiersz ma podtytuł "Nie czekając na barbarzyńców". Myślę, że tak jak profesor astronom...

Dla polskiej armii początek lat dziewięćdziesiątych był bardzo trudny, a środków brakowało dosłownie na wszystko. Jednak gdy przyszła prośba o pomoc, wojsko się nie zawahało. W bałkańską misję ruszył największy od czasów II wojny światowej Polski Kontyngent Wojskowy. Na miejscu czekało żołnierzy ważne zadanie – przywrócenie spokoju i normalnego życia po krwawej wojnie domowej. Pierwszy kontyngent wysłano do Chorwacji. Krótko potem powołano kolejny dla Bośni i Hercegowiny. Wreszcie pod koniec lat dziewięćdziesiątych utworzono siły pokojowe dla Kosowa. Misje w dwóch ostatnich krajach wciąż trwają. Na początku głównym zadaniem żołnierzy stacjonujących na Bałkanach było rozminowywanie. W efekcie szaleństwa wojny domowej miny były wszędzie: na...

• Gdzie kręcono „Grę o tron”? • Która wyspa słynie z uprawy lawendy? • Na który szczyt w paśmie gór Bikovo można wjechać samochodem? • Dlaczego Makarską Riwierę kochają turyści? Chorwacja południowa, czyli nowe spojrzenie na zachwycający region Chorwacji. Podczas podróży z Pascalem wykrzykniesz: „Winter is coming!” „W poszukiwaniu nieco mniej komercyjnego oblicza Chorwacji warto wybrać się do Ujścia Neretwy. To wyjątkowy punkt na mapie tego kraju z licznymi sadami owocowymi, pomiędzy którymi biegną kanały nawadniające. Na znajdującej się obok ujścia piaszczystej plaży nawet w szczycie sezonu nie ma wielkich tłumów. Łagodnie opadające dno morskie sprawia, że to idealne miejsce dla rodzin z dziećmi. Jednak nie tylko! Dzięki korzystnym wi...

Czarnogóra • Słowenia • Bośnia i Hercegowina • Macedonia Północna • Albania • Serbia • Kosowo Dolina Soczy – raj dla aktywnych Durmitor – w krainie gór i jezior Sarajewo – między Wschodem a Zachodem „Niektórych wciąż dziwi, że od ponad 10 lat wracam regularnie na Półwysep Bałkański. Mimo licznych podróży i poznawania regionu poza utartymi, turystycznymi szlakami, cały czas mam powody, by tam zaglądać. Bałkany są niesamowicie różnorodne i wciąż odkrywają przede mną swoje różne oblicza, choć wydaje się, że już nie mają przede mną tajemnic. Wciągają i uzależniają. Sama jestem tego najlepszym przykładem”. – Aleksandra Zagórska-Chabros, autorka przewodnika oraz bloga Bałkany według Rudej 4 kroki do udanej podróży! Inspirator...

Boszniacy – muzułmanie, Serbowie – prawosławni, Chorwaci - katolicy. Trzy narody i religie, jeden kraj. „W Bośni wszystko jest bardziej: góry i ludzie, i Bóg, i wojna” – mawiają mieszkańcy kraju w kształcie serca. Dziś Bośnia i Hercegowina to jedyne w Europie państwo federacyjne mające trzech prezydentów oraz miejscowości, w których meczet od kościoła jest rozdzielony jedynie przez wąską uliczkę. Jest to też kraj, w którym ślady krwawej wojny sprzed prawie 30 lat widać nie tylko po znakach przestrzegających przed terenem zaminowanym czy po podziurawionych kulami ścianach budynków, lecz także – a może przede wszystkim – w oczach jego mieszkańców. Wojenne rany być może nigdy się tam nie zabliźnią. Andrzej Krawczyk – historyk i dyplomata,...

Książka jest poświęcona historii głównych narodowości bałkańskich - Albańczykow. Bułgarów, Chorwatów, Greków. Rumunów, Serbów i Słoweńców - w XVIII i XIX wieku. Szczegółowo omówiono: • sytuację narodowości bałkańskich pod panowaniem imperium, osmańskiego i cesarstwa habsburskiego, odmienne warunki panujące w obu imperiach i związane z nimi odmienne doświadczenia narodowe; • ruchy narodowościowe, ich programy i działalność powstańczą do 1900 roku na tle ówczesnych stosunków międzynarodowych; • powołanie pod koniec XIX wieku rządów niezależnych w Grecji, Rumunii i potudniowo-słowiańskich państwach Serbii i Czarnogóry oraz rządów autonomicznych w Bułgarii i Chorwacji; • stopniowy rozpad imperium osmańskiego i powstania narodowe jako p...