Kobieta - przestrzeń konfliktu, pole walk

Romantyczna i pełna wdzięku opowieść o szacunku i dobroci. O dziewczynie, która postanowiła wyzwolić się z więzów tradycyjnej rodziny i przeżyć resztę życia zgodnie z własnymi pragnieniami. Piękna historia o szalonej namiętności i narodzinach prawdziwej miłości.

Za czasów Zygmunta Starego ukształtował się specyficzny, charakterystyczny dla terenu Rzeczypospolitej, typ renesansowego nagrobka rycerskiego. Problematyka związana z jego powstaniem, rozwojem, ikonografią, znaczeniem dla kultury staropolskiej oraz oddziaływaniem stanowi niezwykle ważną i frapującą przestrzeń w badaniach nad nowożytną sztuką polską. Na naszych ziemiach pierwsze nagrobki w stylu renesansowym powstały na zamówienie wspomnianego króla oraz najwyższych dygnitarzy z jego otoczenia. Monumentalne, przyścienne pomniki, wykonywane niejednokrotnie z cennych odmian skał dekoracyjnych, umieszczane we wnętrzach kościołów stopniowo zastąpiły dużo skromniejsze gotyckie płyty nagrobne montowane w posadzkę. Początkowo dzieła w nowym stylu były wykonywane...

Czym jest dla nas zapach? To wspomnienie przywołujące obrazy z dzieciństwa, podróży, przypominające osoby, sytuacje. To osobiste odczucie owiane tajemniczością, które tak trudno opisać. Ma moc wyzwalania emocji, choć nie możemy go zobaczyć, dotknąć, a jedynie poczuć. To niematerialne dziedzictwo każdego zakątka świata, które oprowadza podróżnych po miejscach kultu, restauracjach, ogrodach. Najmocniej działają na nas zapachy, którymi nie oddychamy na co dzień. Zapach to jednocześnie najtrudniejsze do opisania w książce wrażenie zmysłowe. Mimo to Perfumy, attar i bakhur to książka przepełniona zapachami. Zabierze Czytelnika w zapachową podróż w czasie i przestrzeni, przybliży historię perfum i kadzideł, składniki wykorzystywane w perfumerii, zwyczaj...

Publikacja ta jest pierwszą próbą monograficznego opracowania kultu świętych patronów państwa polskiego w czasach jagiellońskich. Pracy tej nie należy jednak traktować jako zbioru tradycyjnych monografii poszczególnych świętych, lecz jako wszechstronne opracowanie znaku władzy uczestniczącego w różnych sferach życia politycznego i religijnego. Skonstruowana w pierwszej połowie XV stulecia w środowisku katedry krakowskiej koncepcja grupy patronów Królestwa Polskiego ujmowała postaci świętych Stanisława, Wojciecha, Wacława i Floriana. Od tej pory, aż do końca XVI w. znakiem tym posługiwano się w kontekście takich zjawisk, jak: zmagania polityczne między dworami władców a episkopatem, spory między hierarchami kościelnymi, krystalizowanie się narodu polski...

W monografii przedstawiono relację pomiędzy doświadczaniem podróży w jej fizycznym aspekcie a praktykami pisarskiego opracowywania doświadczenia. Autorka dostrzega w narracjach Hermanna Hessego, Claude?a Lévi-Straussa, Mircei Eliadego i Carla Gustava Junga charakterystyczne dla tych pisarzy figury ? magiczne mosty, trójkąt, labirynt i mandalę. Pomagają one wyrazić sens odbytych przez nich podróży do Indii, wypełniając treścią topos drogi. ****** The Figures of a Journey. Hesse, Eliade, Jung, Levi-Strauss ? on the Way to India and Back The monograph explores the relation between experiencing a journey in its physical aspect and the practice of its literary rendering. In the narratives of Herman Hesse, Claude Lévi-Strauss, Mircea Eliade and Carl Gustav Jung the author sees...

W publikacji omówione zostały założenia krajobrazowe o charakterze zwierzyńców i menażerii powstające w dawnej Rzeczypospolitej dzięki fundacjom królewskim lub magnackim. Zagadnienie kolekcjonowania zwierząt autorka przedstawia, odwołując się do przykładów podobnych ogrodów w Europie, a także Amerykach, Azji czy Afryce. Analizie poddaje polskie piśmiennictwo gospodarcze i zoologiczne, porusza też kwestię przemiany żywych organizmów w eksponaty muzealne. ****** Animal Gardens. Old Polish Game Reserves and Menageries The publication discusses landscape parks serving as game reserves and menageries, which were established in the old Polish Republic thanks to the royal or aristocratic foundations. The author presents the issue of animal collections referring to similar g...

Gościnność jest nie tylko codzienną praktyką, lecz także silną normą, której towarzyszy moralna i społeczna presja. Religijny i kulturowy sens zawarty w powiedzeniu ?Gość w dom ? Bóg w dom? akcentuje prawa gościa wobec praw domowników. Tytułowe ?rozstanie z ideałem? odnosi się właśnie do takiego wzoru gościnności, opartego na rywalizacji i poświęceniu. Autorka idzie pod prąd tradycyjnym oczekiwaniom, opowiadając się za większą równowagą w relacjach między gospodarzami i gośćmi. Analizuje wielostronność gościnnych interakcji i procesy zmian, badając je w bardzo różnych kontekstach i naświetlając szczególnie znaczenie osób, które oddają innym swoje zasoby i czas, a same pozostają w cieniu. Jeszcze nie było w literaturze polskiej tak wszechstron...

To ostatnia, napisana na rok przed śmiercią książka Jacques’a Le Goffa (1924–2014), wybitnego francuskiego mediewisty z trzeciego pokolenia szkoły Annales, której programem było badanie historii życia codziennego i mentalności. Le Goff zapisał się w mediewistyce ideą „długiego średniowiecza”. Wbrew rozpowszechnionej opinii o odrębności włoskiego renesansu XV wieku uważał go za jeden spośród kilku średniowiecznych „renesansów”, a samo średniowiecze rozciągał do połowy XVIII wieku. Zdaniem Le Goffa dopiero wtedy doszło do radykalnych zmian kulturowych znamionujących nową epokę, nowożytność. W niniejszym eseju kwestia tej periodyzacji jest okazją do bardziej fundamentalnych rozważań nad sensem i potrzebą podziału na epoki jako takiego. Czy...

Wybitny francuski historyk Georges Minois (ur. 1946) zasłynął wieloma monografiami, które zgłębiają zjawiska z pogranicza życia duchowoumysłowego i codzienności, takie jak samotność, praktyki religijne i zdrowotne, melancholia czy depresja, a w niniejszym tomie śmiech, tj. różne formy „wesołego” życia. Ich ukazana tu historia od starożytności do dziś jest dwuwątkowa. Z jednej strony, autor śledzi historię świąt, karnawałów, różnych odmian zbiorowej zabawy ludności, a z drugiej, zmienny z biegiem dziejów stosunek władz, zwłaszcza kościelnych, do śmiechu i wesołości. Rzecz nie była oczywista i na przykład starożytni uważali śmiech za boski, wyraz najwyższej wolności bogów, ale we wczesnych wiekach chrześcijaństwa uchodził on za domenę dia...

Tom z cyklu EtnoBiblioteka […] jest zbiorem artykułów poświęconych niezwykle frapującemu aspektowi funkcjonowania tradycyjnej kultury, a mianowicie fenomenowi religijności ludowej, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki i właściwości kultu religijnego, widzianego z perspektywy interdyscyplinarnej (słowo – dźwięk – obraz). Niewątpliwie ujęcie takie wpływa na dobór znajdujących się w zbiorze tekstów. Autorzy (niezależnie od reprezentowanej dyscypliny) szczególną uwagą obdarzyli rolę, jaką w tym kulcie odgrywają święci (a raczej utrwalone w świadomości zbiorowej wyobrażenia o nich), stąd też w zbiorze odnajdujemy zarówno analizy poświęcone ludowym opowieściom o świętych, często widzianym poprzez pryzmat wierzeń pogańskich (magii i wróżb), j...

Bestiarium staropolskie jest kontynuacją wydanych już w ramach serii „Bibliotheca Curiosa” edycji ksiąg o ptakach (Aviarium staropolskie) i o kamieniach (Lapidarium staropolskie) zamieszczonych w szesnastowiecznych polskich zielnikach Stefana Falimirza, Hieronima Spiczyńskiego i Marcina Siennika. Publikacja obejmuje partie poświęcone zwierzętom lądowym (zarówno domowym, jak i dzikim) oraz stworzeniom wodnym. Pojawiające się w tych księgach krótkie charakterystyki poszczególnych gatunków, poprzedzające instruktarz dotyczący ich leczniczej użyteczności, należą do najwcześniejszych w piśmiennictwie polskim i jako takie stanowią ważne świadectwo ówczesnej wiedzy zoologicznej. W wielu miejscach opisy te zaskakują swoją trafnością, nie brak tu jednak również...

Niniejsza książka jest poprawionym i uzupełnionym wydaniem monografii opublikowanej w języku litewskim z 2017 r. Ukazuje historię biologicznej egzystencji rodu książąt Radziwiłłów z linii na Birżach i Dubinkach, istniejącej od końca XV do schyłku XVII w. Jak mawiali ówcześni, w imieniu Radziwiłłów poznajemy Litwę. Książęta Radziwiłłowie na Birżach i Dubinkach należeli do tych, którzy najlepiej reprezentowali Wielkie Księstwo Litewskie oraz Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Dzieje rodu są obiektem zainteresowania i badań nie tylko historyków litewskich, lecz również polskich (zwłaszcza że opisywani magnaci używali języka polskiego) i pochodzących z innych krajów. Monografia jest kompleksowym, interdyscyplinarnym badaniem naukowym, w którym z uwzgl�...