Kropla goryczy

Był taki czas, kiedy tysiące Polaków z ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, w wyniku wojny i rewolucyjnej pożogi, utraciło swoje rodzinne domy. Tłumy kresowych uchodźców ruszyły wówczas m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania. A gdy tam zabrakło miejsca – także do Bydgoszczy. Od lipca 1920 r. bydgoskie domy, w których wcześniej królowało głównie twarde niemieckie słowo, zaczęła wypełniać śpiewna kresowa mowa. Razem z byłymi właścicielami pięknych pałaców, okazałych kamienic i skromnych chat trafiły tu cudem ocalone pamiątki, m.in. z Kijowa, Mińska, Sławuty, Humania, Witebska. I właśnie o tym czasie opowiada książka Gizeli Chmielewskiej pt. Gniazdo zastępcze. To historia „utkana” ze wspomnień kresowych wygnańców, uzupełniona dokumentami i m...

Pierwszy wywiad rzeka z prezydentem, który przeprowadził Polskę przez największe przełomy ostatnich 40 lat. Gdy wybrano go w 1995 roku, Polska przecierała oczy ze zdumienia. Drugą kadencję kończył jako jeden z najbardziej cenionych i lubianych polityków w kraju. W międzyczasie współtworzył Konstytucję oraz wprowadził Polskę do NATO i Unii Europejskiej. Dziś jest bardziej dyplomatą niż politykiem, co pozwala mu spojrzeć z dystansem i głębią nie tylko na własną drogę, ale też na zmiany, przez które przeszły zarówno Polska, jak i cały świat. Aleksander Kwaśniewski w rozmowie z biografem Aleksandrem Kaczorowskim po raz pierwszy tak otwarcie mówi o prezydenturze, rodzinie i samym sobie. Opowiada o początkach w polityce i o wstrząsającym wydarzeniu, przez k...

Po Tajemnicach Caravaggia i Toskanii, jakiej nie znacie autor przygotował kolejny bestseller, tym razem zaprasza nas na wędrówkę po Rzymie. Książka ma charakter osobisty, autor oprowadza nas po swoim ukochanym mieście, po miejscach dobrze znanych, jak i zakątkach, o których mało kto wie. W gawędziarskim stylu opowiada o sztuce, historii, obyczajach, kuchni i atmosferze odwiedzanych miejsc. Razem z autorem spoglądamy na Rzym przez pryzmat dzieł wybitnych artystów: Michała Anioła, Rafaela, Caravaggia czy Berniniego, w mieście apostołów Piotra i Pawła docieramy do początków cywilizacji chrześcijańskiej. Autor zachęca nas, by w Rzymie odpocząć, np. pośród pinii na wzgórzu Janikulum, przy fontannie na Piazza Navona lub w uroczych restauracjach i kafejkach na Zatyb...

„Kiedy wróciliśmy wieczorem z innych niż zwykle wojaży i usiedliśmy w końcu w ogrodzie nad misą pasty, emocje, zachwyt, upojenie nieznaną Toskanią wypełniały mnie po końcówki włosów. – Dlaczego wcześniej nie pokazałeś nam tych miejsc? – zapytałam. – Myślałem, że jesteście, jak wszyscy turyści, zainteresowani Florencją, Pizą, San Gimignano, plażą w Viareggio, outletem w Barberino. – Nie, nie jesteśmy, jeździliśmy znanymi szlakami, bo nie znaliśmy tej Toskanii, którą nam dziś pokazałeś. Dlaczego tak późno? (za kilka dni wracaliśmy do Polski)”. Tak to się zaczęło... „Oddaję w Wasze ręce osobistą, nieśpieszną opowieść o Toskanii nieodkrytej i części Romanii, która przez większość turystów jest wciąż niedoceniona. Niektór...

Oto kolejny tom dziennika monumentalnej podróży po Włoszech, którą Grzegorz Musiał odbywał w latach 2002-2007. Po opublikowanym w 2021 r. tomie Dziennik włoski. Sycylia, nadszedł czas na najmniej znaną część Włoch: górską, skalistą Abruzję, odnogę Apeninów oraz Apulię, rozciągniętą wzdłuż Adriatyku, aż po Bazylikatę, najmniej odwiedzaną przez turystów i prawie zapomnianą na Południu włoskiego buta. Grzegorz Musiał prowadzi czytelnika przez pejzaże skalistych Abruzów z miasteczkami zagubionymi w dolinach i na szczytach gór, z ich niebywale pięknymi a nieznanymi światu katedrami, przez Apulię, z jej nadmorskimi uzdrowiskami ale też wspaniałymi sanktuariami katolickimi, jak Manoppello czy Gargano a także zamkami normańskich i andegaweńskich króló...

To powieść o kilkupokoleniowej walce o niepodległość, opowiedziana z perspektywy dwóch rodzin – z Kresów i Wielkopolski. To historia błękitnego munduru Franciszka, żołnierza Błękitnej Armii, ale i walki powstańców styczniowych od Różyckiego i Langiewicza, boju Wielkopolan z pruskim kulturkampfem. To wszystko zostało opowiedziane z perspektywy rodzinnej klechdy. Podobnie jak w „Tajemnicy sekretarzyka”, pokazane są tu ważne postaci z przeszłości – wodzowie z powstania styczniowego, propagatorzy pracy organicznej, a przede wszystkim generał Józef Haller.

Pani na Złotym Potoku to biograficzna opowieść o Marii Beatrix z Krasińskich Raczyńskiej (1850–1884). W książce tej możemy przyjrzeć się życiu córki romantycznego poety Zygmunta Krasińskiego. Kobiety, obdarzonej dużą inteligencją, artystycznymi talentami, ale także niełatwym charakterem. Wraz z bohaterką przemierzamy Europę podczas jej licznych podróży, poznajemy kulisy planowanego w tajemnicy królewskiego mariażu, bywamy na balach, odwiedzamy siedziby polskiej arystokracji. Autorka sięgnęła nie tylko do listów i pamiętników z epoki, XIX-wiecznej prasy, ale przede wszystkim do materiałów archiwalnych. Stare, pokryte patyną czasu dokumenty odkryły dawny świat: pełen szczęścia, zabaw, ale także rozterek i tragedii. Świat, który przeminął…

Trudny Wołyń – pełna historia złożonej tragedii Wśród wielu książek, które napisano o Wołyniu, brakuje takich, które w całości opisywałyby kontekst tamtejszej tragedii. Z myślą o czytelnikach chcących go poznać, Marek Koprowski podjął się tę lukę wypełnić. Ukazuje zbrodnie ukraińskie w świetle zachowanych dokumentów, pamiętników, relacji i świadectw. Nie tylko polskich, ale także ukraińskich i rosyjskich. Cytuje je bardzo obficie, co pozwala samodzielnie wyrobić sobie pogląd na rozwój wydarzeń, które rozegrały się na Wołyniu w czasie II wojny światowej. Materiału jest bardzo wiele. Wśród ośrodków samoobrony najbardziej eksponowane są Zbaraż i Zasmyki, podczas gdy mało mówi się o Zasłuczu, który odegrał równie ważną rolę w ratowa...

Przejmujące wspomnienia dwunastu kobiet, które przeżyły piekło niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Książka jest efektem rozmów autorki z każdą z bohaterek. Leokadia Rowińska do obozu trafiła w trzecim miesiącu ciąży. Wspomina, jak okrutnie traktowane były kobiety oczekujące potomstwa. Ireneusz, bo takie imię nadała swojemu synkowi, stał się najmłodszą ofiarą Marszu Śmierci. Pochowała go w pudełku po makaronie. Zofia Wareluk urodziła się w Auschwitz. Swoją smutną historię opowiada na podstawie wspomnień matki. Poród Zosi odbierała Stanisława Leszczyńska. Urszula Koperska do obozu trafiła jako 8-letnie dziecko. Opowiada o głodzie, tęsknocie i strachu. Jej wspomnienia to historia każdego dziecka w Auschwitz. W baraku, w któr...

Buczacz, niewielkie kresowe miasteczko, dziś należy do Ukrainy. Założyli je Polacy, a obok nich mieszkali tu Żydzi i Rusini. Wybitny historyk Omer Bartov z imponującą precyzją i z dystansem analizuje kształtowanie się relacji pomiędzy nimi, odtwarza codzienność, opisuje, jak przez kilka stuleci, pomimo różnic religijnych i etnicznych, tworząc odrębne opowieści o przeszłości, inaczej rozumiejąc teraźniejszość i całkowicie odmiennie planując przyszłość, żyli obok siebie polscy, ukraińscy i żydowscy mieszkańcy. I zadaje pytanie: jak doszło do ludobójstwa? Badając dzieje Buczacza, autor przygląda się narastaniu napięć, które przerodziły się w okrucieństwo, przemoc i zdradę. Nie szczędzi słów krytyki ani polskiej polityce wobec mniejszości narodo...

Kameduli eremici Góry Koronnej są tajemniczy, niemal nierzeczywiści w swym oderwaniu i ucieczce od świata, od jego codzienności, pogoni za nowoczesnością, zgiełku i pośpiechu. Mnisi tajemniczy, fascynujący i – a może przede wszystkim – bardzo mało znani szerszemu ogółowi. Jako eremici z zasady zamieszkiwali, przynajmniej w pierwszych wiekach istnienia swego zgromadzenia, miejsca odludne, z dala od uczęszczanych traktów, wśród lasów. Zdarzało się, że do ich eremu nie prowadził żaden bity trakt i niełatwo było tam dotrzeć pieszo czy konno (nie mówiąc już o tym, by przekroczyć mur klauzury). Nawet w chwili obecnej, w XXI wieku, można zbliżyć się do życia w kamedulskiej pustelni, udając się na kilkudniowe rekolekcje – bądź dla przemyśleń i wewnę...

"Między Dźwiną a Czeremoszem" to kolejna książka autorki, przybliżająca losy Kresowiaków, którzy po II wojnie światowej znaleźli się poza granicami Polski. Opowiadają oni o Brasławiu, Soplicowie, Nowogródku, Bohatyrowiczach, Żółkwi i wielu innych miejscowościach, w których niegdyś kwitła polska kultura, później zniszczona przez sowietów, i którą od wielu lat, walcząc z władzami niemal na każdym kroku, mozolnie odbudowują. Autorka pisze we wstępie: „Pozostali tam ludzie. Pozostali Polacy. (…) Oni tam żyją i dają świadectwo prawdzie, wierze, miłości i nadziei, i tę Polskę – z Wileńszczyzną, Nowogródczyzną, Polesiem, Wołyniem, Podolem, ziemią lwowską i stanisławowską – zachowali w swoich sercach, więc nie zginęła. I o nich, strażnik...

Był taki czas, kiedy tysiące Polaków z ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, w wyniku wojny i rewolucyjnej pożogi, utraciło swoje rodzinne domy. Tłumy kresowych uchodźców ruszyły wówczas m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania. A gdy tam zabrakło miejsca – także do Bydgoszczy. Od lipca 1920 r. bydgoskie domy, w których wcześniej królowało głównie twarde niemieckie słowo, zaczęła wypełniać śpiewna kresowa mowa. Razem z byłymi właścicielami pięknych pałaców, okazałych kamienic i skromnych chat trafiły tu cudem ocalone pamiątki, m.in. z Kijowa, Mińska, Sławuty, Humania, Witebska. I właśnie o tym czasie opowiada książka Gizeli Chmielewskiej pt. Gniazdo zastępcze. To historia „utkana” ze wspomnień kresowych wygnańców, uzupełniona dokumentami i m...