Nie posiadamy się ze szczęścia

Podobno nie jesteśmy w stanie zobaczyć naszego dzieciństwa takim, jakie prawdziwie było – według Sigmunda Freuda to zwyczajnie niemożliwe. Widzimy w głowie wspomnienia z okresu, kiedy mamy kilka lat, i wydaje nam się, że to rzeczywisty zapis przeżyć. Jednak jest zupełnie inaczej: oglądamy zapis, który nasz umysł sam sobie wykształcił na podstawie usłyszanej historii lub zobaczonego zdjęcia czy filmu. Czasami we wspomnieniach spoglądamy na świat własnymi, dziecięcymi oczami, a czasem jesteśmy pobocznymi świadkami sytuacji i wtedy obserwujemy nas samych - nigdy natomiast nie widzimy sytuacji dokładnie takiej, jaka miała miejsce. Dodajemy, odejmujemy pewne fakty lub zastępujemy je innymi. Wspomnienia bywają mylne, szczególnie te, których nie mieliśmy prawa zachować w głowie, ponieważ byliśmy zbyt młodzi. Temat powrotu do dzieciństwa i zmierzenia się z dziecięcymi błędami podejmuje w swojej powieści „Nie posiadamy się ze szczęścia” Karen Joy Fowler.

Rosemary wychowała się w barwnych latach 70. - okresie apelów o pokój na świecie i amerykańskich eksperymentów naukowo-społecznych, w których i jej rodzina wzięła udział. Kilkanaście lat później, będąc na studiach, dziewczyna mierzy się z trudną i niejasną rodzinną historią oraz własnym dziwactwem. Początkowe lata życia wydawały się sielanką, przynajmniej tak myśli Rosemary, kiedy wraca do nich pamięcią lub ogląda stare rodzinne zdjęcia. Rodzice uważali się za niezwykłych szczęściarzy, mając trójkę wspaniałych dzieci: Rosemary, Fern i Lowella. Wszyscy zawsze radośni, może odbiegający od społecznych standardów, ale nie na tyle, żeby to przysporzyło im problemów. I wtedy doszło do tragedii: kiedy Rosemary miała pięć lat, jej starsza siostra Fern zniknęła, zabierając ze sobą spokój i szczęście rodziny. Od tej chwili ich nowe życie nie przypominało w żadnym stopniu poprzedniego, a Rosemary przekonała się o tym najlepiej.

Amerykańskie klimatyczne podwórka z lat sześćdziesiątych czy siedemdziesiątych i rodzinne dramaty to moim zdaniem idealne połączenie. Prawie zawsze działa i zadziałało również w przypadku powieści Fowler. Nie posiadamy się ze szczęścia to głęboka, przemyślana i niespodziewanie zaskakująca opowieść o tragedii, która prowadzi do stopniowego rozpadu pewnej rodziny. Pełna dramatu fabuła i nielinearna narracja sprawiają, że powieść Fowler ciężko porzucić bez znalezienia odpowiedzi na nurtujące pytania. Pierwszy plus to zachowanie napięcia do ostatniej strony i utrzymanie w czytelniku ciekawości.

Kolejny to stworzenie bohaterki, którą jednocześnie łatwo polubić, jak i okazać jej współczucie. Autorka dopiero pod koniec zdradza motywy, które kierowały główną postacią, oraz przyczyny tragedii oraz same jej szczegóły. Rosemary jest złożoną bohaterką, a tajemniczości dodatkowo dodaje fakt, że wydarzenie, które będzie mieć największy wpływ na fabułę Nie posiadamy się ze szczęścia rozegrało się, gdy Rosemary była małą dziewczynką. Poznajemy historię pełną emocjonalnych zabarwień z jej perspektywy, ale Flower kieruje się freudowską myślą, że dziecko nie jest w stanie zarejestrować pierwszych lat swojego życia, dzięki czemu Nie posiadamy się ze szczęścia zawiera kilka ciekawych i nieoczywistych zmyłek w przebiegu fabuły. Jednak warto przeczytać tę powieść z innego powodu: jest coś (czego nie zdradzę, bo cała zabawa leży w niewiedzy), co wyróżnia książkę Flower spośród wielu innych historii o amerykańskich podwórkach i rodzinnych dramatach. Wiele ma to wspólnego z eksperymentami społecznymi, które miały na celu poszerzenie naukowego zaplecza wiedzy o ludziach i zwierzętach, a przede wszystkich cechach, które pozwalają nas, ludzi, odróżnić od reszty ziemskich organizmów (i jednego konkretnego gatunku). Poboczna, jednak nie mniej ważna, bohaterka, która związana jest z tym wątkiem, całkowicie podbiła moje serce – możliwe, że głównie z osobistych preferencji, ale moim zdaniem jest jaśniejącą gwiazdą powieści Flower. Jej historia jest zaskakująca i dogłębnie poruszająca; mam wrażenie, że trudno, by pozostawiła kogoś obojętnym.

Nie posiadamy się ze szczęścia to pięknie napisana powieść o przedstawionej w poruszający sposób rodzinnej tragedii. Jest zaskakująca, ponieważ Karen Joy Flower trzyma pewne fakty w ukryciu, bazując na dziecięcej świadomości – lub raczej jej braku – a tym samym trzyma czytelników w zaciekawieniu do samego końca. Jest wzruszająca, ponieważ jakby nie patrzeć, to raczej smutna opowieść o błędach popełnionych w przeszłości, na które bohaterowie nie mieli wpływu, oraz o ich konsekwencjach. Jest wywołującą masę emocji lekturą idealną na kilka wieczorów, niekiedy rozweselającą, niekiedy wzruszającą. Zdecydowanie warto ją przeczytać, jako że ukazuje rodzinny portret w krzywym zwierciadle, poruszając przy tym temat nieczęsto opisywany w literaturze. Nie posiadamy się ze szczęścia z jednej strony zachwyciło mnie swoją prostotą, a z drugiej ogromną ilością emocji, które towarzyszyły mi podczas czytania książki. Przede wszystkim jednak zachwycił mnie pewien wątek, który podbił moje serce z przyczyn osobistych – ale nie będę pisać o żadnej z tych rzeczy, żeby niczego nie zdradzić; to popsułoby całą zabawę.

Wszystko zaczyna się od środka historii. To opowieść o życiu i dorastaniu Rosmery. Dzisiaj już dorosłej, dojrzałej, ale nie rozliczonej z przeszłością. Swoją opowieść zaczyna od środka, aby móc zaczerpnąć z przeszłości oraz napomknąć o przyszłości.

Rosmery wychowywała się z pozoru w zwyczajnej rodzinie. Można było by się nawet pokusić, iż była to szczęśliwa rodzina z jednym dzieckiem. Jednak z czasem okazuje się, że Rosmery to nie jedynaczka. Jej starszy brat pewnego dnia, całkiem nieoczekiwanie zniknął. Podobnie jak z jej siostrą – Fern. Były niczym bliźniaczki. Wychowywane razem, spędzały większość czasu wspólnie ucząc się świata. Aż do czasu. Bo Fern również zniknęła. Nagle. Bez wyjaśnień. A to dopiero początek środka historii.

Narratorem powieści jest Rosmery. To dzięki niej poznajemy historie jej niezwykłej rodziny. To ona zdradza nam tylko tyle na ile ma ochotę. Czytelnik ma poczucie, że cała prawda nie jest jeszcze odkryta. Że za moment bohaterka odkryje kolejną zaskakującą kartę z historii tej rodziny. I tak też się dzieje. Rodzina ta okazuje się wielkim eksperymentem, z którym czas jeszcze się nie rozliczył. Bohaterka opowiadając swoja historię, rozlicza się z nią, stara się ją zrozumieć i aby to ułatwić, stwarza skrócony do minimum dystans między sobą a czytelnikiem . Dodatkowo skoki w czasie, powodują, że czytelnik coraz chętniej zagłębiania się w zawiłe sekrety rodziny. Rosmery stara się rozliczyć zarówno z dzieciństwem, jak i z tym co utraciła dorastając. Niegdyś gaduła, z czasem stała się milczącą, skryta, ale niezmiernie inteligentną osobą. Jej strata i tęsknota za utraconym spowodowały, że uciekła w głąb siebie. Z drugiej zaś strony opowiadając swoją historie pokazuje swoją siłę i walkę, aby zrozumieć to co się stało. Jej strata i tęsknota wpłynęły na dalsze losy w dorosłym życiu.

Autorka w niezwykle sprawny sposób przedstawia czytelnikowi trudny temat straty i tęsknoty, który każdy człowiek odczuwa dorastając, zaczynając samodzielne dorosłe życie. To sposób oswojenia tematu przemiany jaka wynika z rozwoju człowieka. Niezwykle mądra książka. Dla każdego

www.lubieczytac.blogujaca.pl

Rosemary to studentka, która ma dwójkę rodzeństwa. Brata Lowella i siostrę Fern. Historia zaczyna się od środka, kiedy to Rose ląduje całkiem przez przypadek na komisariacie, oskarżona o zakłócanie porządku i utrudnianie pracy strażnikowi uniwersyteckiemu. Jej los splata się z inną dziewczyną, oskarżoną o to samo, a na imię jej Harlow. Od tej pory ta dziwna dziewczyna już zawsze będzie w życiu Rose.

To, że historia rozpoczyna się od środka, to w moim mniemaniu bardzo ciekawa i oryginalna konstrukcja, dlatego, że wiemy z opowiadań dziewczyny, iż w jej domu stało się coś strasznego, coś co rozbiło całkowicie jej rodzinę, ale nie jesteśmy tego świadkami, wiemy tyle ile opowiada nam ze swoich wspomnień Rosemary. Otóż okazuje się, że z trójki rodzeństwa została tylko dwójka. Tylko Rose i Lowell. Co w takim razie stało się z ich siostrą Fern? Przez kilka pierwszych rozdziałów razem z Rose odczuwałam ogromną stratę jednego członka rodzeństwa. Ale w pewnym rozdziale Rose tak ogromnie zaskoczyła mnie swoim wyznaniem, że wprost nie mogłam uwierzyć, że to rzeczywiście możliwe. Szczerze, musiałam na chwile się zatrzymać i przeanalizować to co do tej pory się dowiedziałam o tej rodzinie. W pewnym momencie nawet wydawało mi się, że to może ja, jako czytelnik, od razu z góry przypisałam pewne cechy Fern. A co takiego się stało? I co aż tak bardzo mną wstrząsnęło? Dowiedzcie się sami. 

Książka ogromnie mi się podobała, ale przede wszystkim bardzo zagrała na moich własnych emocjach. W pewnej chwili razem z Rose szczerze nie lubiłam Fern, a w następnej tak samo jak Lowell uważałam, że to co się stało w ogóle nie powinno mieć miejsca i, że to naprawdę wina Rosemary. Jestem ogromnie ciekawa czyją stronę Wy weźmiecie i za którym z bohaterów się opowiecie. Ja jeszcze do tej pory nie potrafię wybrać, chyba najbardziej żal mi losu Lowella i tego co się z nim później stało.

Książka oprócz niecodziennych problemów rodzinnych porusza tutaj także kwestię eksperymentów robionych na zwierzętach, obojętnie na jakich, czy chodzi o szczury, szympansy, psy czy koty. Wszystko to są stworzenia, które czują tak samo jak my, a tak często stają się obiektami laboratoryjnymi na których testuje się leki i uważa się, że lepiej na zwierzętach niż na ludziach. Okropne, a jeszcze gorsze jest to, że dopóki nikt nam tego nie uświadomi, to sami nie potrafimy tego zrobić, choć przecież tak często widzimy takie informacje na lekach czy kosmetykach.

Książka zawiera 344 strony i czyta się ją niesamowicie szybko, pomimo nawet tego, że znajdziemy tu opisy w formie wspomnień. Nie bójcie się tego, jest to tak doskonale napisane, że nawet nie zauważycie minimalnej ilości dialogów, bo będziecie czuli, jakbyście i Wy byli tam razem z bohaterami.

Moja ocena: 10/10

Polecamy, zespół dobrerecenzje.pl