Niepodległościowa konspiracja młodzieżowa na ziemiach polskich w latach 1944/1945-1956

„Żołnierze Wyklęci”, czyli bojownicy antykomunistycznego podziemia z lat 40. i 50. XX wieku, w ostatnich latach stali się bohaterami zbiorowej wyobraźni Polaków. Po dziesięcioleciach piętnowania lub przemilczania ich walka doczekała się uznania i upamiętnienia. Jest też wyraźnie mitologizowana. Dr hab. Mariusz Mazur, historyk z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, proponuje nowe spojrzenie na powojenną partyzantkę – od strony mentalności jej uczestników. Docieka, jak i dlaczego tak, a nie inaczej, myśleli i działali ludzie konspirujący po wojnie. Tworzy ich portret zbiorowy i odpowiada na ważne pytania: skąd się wzięli w podziemiu, jakie mieli pochodzenie i wykształcenie, do jakich wartości się odwoływali, czy byli religijni, czy odczuwali s...

Książka Tadeusza Wolszy to pierwsza w kraju udana próba kompleksowego spojrzenia na życie codzienne w różnego rodzaju miejscach odosobnienia (więzienia, obozy, ośrodki pracy więźniów) w Polsce, w latach 1945 ? 1956. Autor w szczegółowym ujęciu, bazując na niedostępnej jeszcze nie tak dawno dokumentacji z Departamentu Więziennictwa i Obozów MBP oraz szeroko odwołując się do memuarystyki, przedstawił kilka interesujących, niekiedy wręcz pasjonujących zagadnień, takich jak np. codzienność w więziennej celi i w obozowym baraku, niewolnicza praca skazanych w kopalniach, kamieniołomach, gospodarstwach rolnych, pobyt skazanych i ostatnie chwile życia w celi śmierci. W tej ostatniej sprawie przywołał np. losy Hieronima Dekutowskiego ?Zapory? i Zygmunta Szendzielar...

Niniejszy tom pokonferencyjny poświęcony jest młodzieżowemu oporowi antykomunistycznemu w okresie Polski Ludowej. Zjawisko to zaprezentowane zostało w sposób przekrojowy, począwszy od struktur konspiracyjnych tworzonych w pierwszych latach powojennych przez młodych repatriantów z Wileńszczyzny, będących dla nich kontynuacją walki w szeregach tzw. dorosłego podziemia, poprzez najbardziej żywiołowy i zorganizowany opór młodzieży w okresie stalinizmu (lata 1948-1956) aż po antysystemową działalność młodych ludzi w „epoce Gomułki” i ostatniej dekadzie komunizmu w Polsce. Wśród dwunastu tekstów składających się na publikację znajdują się szkice poświęcone zarówno represjom, jakie groziły młodym konspiratorom ze strony totalitarnego państwa, jak...