Paradoksy wolności

Witaj w zaskakującym świecie paradoksów. Książka Paradoksy ujawnia, jak dziwny może być świat myśli. Podzielona na osiem rozdziałów, zabierze cię w fascynującą podróż po filozoficznych koncepcjach, od sprzecznych z intuicją po zupełnie absurdalne. Po drodze zapoznasz się z takimi tematami, jak figury niemożliwe, dowiesz się, jak oczekiwać nieoczekiwanego i jakie są problemy z podróżami w czasie. Pełna eksperymentów myślowych, przykładów z prawdziwego życia i ćwiczeń, Paradoksy to książka, która zmieni twój sposób postrzegania wszystkiego, co cię otacza. Dzięki niej poznasz również kilka wybitnych postaci zajmujących się paradoksami, od starożytnych greckich filozofów po Alberta Einsteina. Tytuł oryginalny: Paradoxes. 100 Philosophical Paradoxe...

Chantal Delsol celnie zauważa, ze Vladimir Tismăneanu kiedy mówi o diable, nie personifikuje zła, lecz ujmuje je w całej głębi jako zło ontologiczne. Systemy totalitarne zmuszały ludzi, by żyli w jakimś sztucznym świecie, gdzie nie było możliwe porozumienie nawet z bliskimi, gdzie nie było miejsca na wolność myśli i sumienia. Autor stosuje tu pojęcie nihilizmu i jest przekonany, że jest to nihilizm diaboliczny, radykalnie negujący podstawy człowieczeństwa. To zbrodnia ontologiczna, diaboliczne pogwałcenie bytu. Autor wyciąga wnioski z potworności tej zbrodni: sądzi, że kategoria totalitaryzmu obejmuje zarazem nazizm i komunizm; ten ostatni, jako wcześniejszy w historii, był inspiracją pierwszego. A prawdziwym jego prekursorem był Lenin, a nie Stalin. Tism�...

Chantal Delsol ? jedna z najciekawszych i najważniejszych postaci współczesnej myśli filozoficznej ? z właściwą sobie erudycją przedstawia wielką syntezę współczesnej kultury i stanu ducha zachodniego społeczeństwa, wskazując kierunek przemian i stojące za nimi zagrożenia. Rezygnacja z poszukiwania prawdy na rzecz hedonistycznie i utylitarnie pojmowanego dobra, zastąpienie dogmatów stanowiących podstawy moralności mitami o podatnej na rozmaitą interpretację symbolice czy pozbawienie idei równości i demokracji filozoficznego umocowania i oparcie go wyłącznie na społecznym konsensusie oznaczają radykalny w istocie zwrot myślenia. Jaka zatem będzie przyszłość? Nihilistyczna? Niekoniecznie. Raczej rozpięta między dwoma paradygmatami ? wielkimi ideałami, kt...

To książka otwierająca oczy. Dawno nikt nie potrafił tak jak Paul Moser syntetycznie zebrać i jasno zaprezentować trudnego przecież zagadnienia teologicznego i problemu filozoficznego. Zwłaszcza w czasach bezmyślnego permisywizmu idea surowej sprawiedliwości jako pewnej drogi do szczęścia, i jedynej, z wielkim trudem toruje sobie zrozumienie. Moser ma ten dar, że potrafi jasno rysować przystępny obraz i miłosierdzia, i surowości i niepojętej do końca natury Boga. I w tym człowieka.

Kanadyjski filozof Jean Grondin zaprasza czytelnika w podróż po świecie filozofii klasycznej. Choć słowo „metafizyka” kojarzy się dziś potocznie ze zjawiskami nadprzyrodzonymi i tym, co niepoznawalne, Grondin przypomina, że prawda wygląda zupełnie inaczej: namysł metafizyczny jest na wskroś racjonalny i leży u podstaw historii filozofii, a każda myśl filozoficzna zawiera w sobie jego elementy, nawet jeśli ukryte. Pytania metafizyki są bowiem pytaniami o sens, przyczyny i cel istnienia rzeczywistości. Godząc przystępność wywodu z erudycją i bogactwem odniesień, autor w najlepszym akademickim stylu pokazuje, że początek filozoficznej odysei tkwi w zachwycie nad pięknem świata. Każdy, kto sięgnie po tę książkę, może przeżyć owo twórcze i ożywcze zdz...

Esej Alaina Finkielkrauta to rzadki przykład nie tyle historycznego, co filozoficznego podsumowania XX wieku z perspektywy jednego z najoryginalniejszych myślicieli francuskich. Autor nie poprzestaje na opisie niszczącego doświadczenia dwóch reżimów totalitarnych i ich ideologii, lecz z właściwą sobie przenikliwością stawia zasadnicze pytanie o ich konsekwencje - jaką naukę wyciągnęliśmy z XX wieku? Czy nasze zrozumienie historii stało się głębsze? Czy najbardziej krytyczna i samowiednia gałąź humanistyki, jaką jest filozofia pomaga nam w lepszym, mądrzejszym rozpoznaniu w drugim bliźniego? Czy upajając się postępem nie wpadamy jednocześnie w pułapki naiwności i sentymentalizmu? Czy odrobiliśmy lekcję ze zwodniczej (a w efekcie zbrodniczej) apoteozy konie...

Reportaż o współczesnej polityce Robin Alexander, niemiecki dziennikarz „Die Welt”, rekonstruuje z ogromną precyzją i bez politycznej poprawności decyzję podjętą na najwyższym szczeblu niemieckiej polityki dotyczącą uchodźców, która na lata zmieni oblicze całej Europy. A political non-fiction thriller. „The Guardian” Wyjątkowe, niezwykle rzetelne dziennikarstwo. Genialnie napisana, czyta się niczym powieść detektywistyczną. „Deutsche Welle”

Jeden z najoryginalniejszych w XX wieku filozofów niemieckich, Hans Blumenberg (1920-1996), z pewnością nie został jak dotąd należycie doceniony w Polsce. Mimo kilku przekładów pozostaje myślicielem na wskroś elitarnym. Tymczasem jego koncepcje mają istotne znaczenie dla zrozumienia ideowych podstaw epoki nowożytnej, a w konsekwencji - naszej współczesności. Niniejsza stosunkowo wczesna książka (1958) była programowa dla późniejszych badań Blumenberga nad przejściem od średniowiecza do nowożytności, należy też dzisiaj do klasyki studiów nad miejscem metafory w myśleniu prowadzonych od Nietzschego przez Derridę po George'a Steinera. Znajdziemy w tym tomie zarys "metaforologii", nauki badającej metafory "absolutne", czyli wymykające się konceptualizacji w dan...

W końcu – w cudownym technikolorze – ilustrowana autobiografia legendarnego reżysera, animatora i jednego z twórców sukcesu Monty Pythona, Terry'ego Gilliama. Od pozbawionego wygód dzieciństwa w zlodowaciałych pustkowiach Minnesoty, do białej gorączki hollywoodzkiego życia, przez awangardową kontrkulturę Nowego Jorku, Londynu i Los Angeles lat 60. i 70. – życie Terry’ego Gilliama było tak barwne i nieszablonowe jak kręcone przez niego filmy. W tej opowiedzianej po raz pierwszy historii, reżyser filmów „Bandyci czasu”, „Brazil”, „Przygody barona Munchausena”, „The Fisher King”, „12 małp”, „Las Vegas Parano” – i oczywiście członek Latającego Cyrku Monty Pythona wspomina swoje dotychczasowe życie. Pełne nigdy wcześniej nie widzianych...

Faszyzm nie tylko przetrwał XX wiek, ale – jak twierdzi autorka – stanowi dzisiaj najpoważniejsze od czasów drugiej wojny światowej zagrożenie dla pokoju i sprawiedliwości. Duch przemian demokratycznych, który w momencie zburzenia Muru Berlińskiego ogarnął wszystkie kontynenty, obecnie jest w odwrocie. Książka stanowi osobistą i aktualną analizę zjawiska faszyzmu w XX wieku oraz jego wpływu na świat współczesny autorstwa jednej z najwybitniejszych postaci amerykańskiej sceny politycznej, a zarazem pierwszej kobiety pełniącej funkcję sekretarza stanu USA. Faszyzm. Ostrzeżenie to lektura aktualna nie tylko na czasy współczesne. To książka, której autorka studiowała historię, a następnie sama miała okazję ją współtworzyć. Madeleine Albright wzywa do...

Książka obejmuje dwie kwestie, 16 i 17, ze zbioru Akwinaty Quaestiones disputatae de veritate, dotyczące prasumienia-synderezy (de synderesi) i sumienia (de conscientia), udostępnione w języku oryginału: łacińskim i w przekładzie polskim, oraz tematyczne studia i komentarze. Tom zawiera również bibliografię przedmiotową, indeks osobowy i rzeczowy. Przedmiotem pierwszej z dysput jest syndereza, jej status ontyczny (odrębna władza czy sprawność), jej właściwości (omylna czy nieomylna), możliwości jej zaniknięcia. Druga dysputa koncentruje się na sumieniu, jego statusie (władza, sprawność czy akt), jego ewentualnej omylności czy błędności, mocy wiążącej sądów sumienia itd. Obie dysputy dotyczą zatem problematyki niezwykle ważnej dla wyjaśnienia podstaw �...

Pozycja Sokrates i inni święci poświęcona jest postawom starożytnych chrześcijan wobec rozumu i filozofii. Książka jest zachętą do przepracowania na nowo myśli Ojców Kościoła. Lekturze towarzyszy przekonanie, że pisarze sprzed osiemnastu wieków ciągle mają nam coś ważnego do powiedzenia. Ich sytuacja pod wieloma względami była podobna do naszej, również dlatego, że chrześcijaństwo w pierwszych wiekach nie stanowiło duchowego centrum kultury.

„Autorska monografia prof. Mariana Golki, dotycząca pojęcia czasu, analizowanego w różnych ujęciach, w różnych epokach, z punktu widzenia różnych kultur. Autor przytacza spojrzenia na czas prezentowane przez pisarzy, filozofów i myślicieli oraz rozważa zagadnienia związane z czasem, z którymi stykamy się na co dzień. Co oznacza zawsze, nigdy, teraz? Dlaczego czas czasem leci, a czasem się wlecze? Czy rzeczywiście potrafi leczyć? Jak i kiedy można się z nim pogodzić? Choć czas determinuje ludzkie życie, w najogólniejszych ramach wyznaczając brzegowe warunki trwania tego życia, to w licznych sytuacjach, w jakich znajduje się człowiek, nie tylko czas wpływa na człowieka i jego zachowania, ale to przede wszystkim postawy człowieka, jego kultura i sytuacja oddz...

Proponowane w książce teksty to nie tyle wrażenia z podróży, ile odległe echa czy przypomnienia wywołane różnymi wyjazdami. Zbiory krótkich wypowiedzi, które można uznać za próbę fenomenologii i poezji podróży, uchwycenia istoty podróżowania; szkice, które można zaliczyć do socjologii i antropologii podróży. Refleksje o bardziej aluzyjnym niż empirycznym charakterze. Podróże pozostawiają różne ślady i odpryski: wrażenia, wspomnienia, fotografie. Czasem rozczarowania, ale też nowe tęsknoty i nowe zamierzenia podróżnicze. Niekiedy także opowieści. Dawniej pisano listy i wspomnienia, dziś niektórzy piszą blogi, a jeszcze inni tworzą książki, przewodniki, filmy. Proponowane tu szkice powstawały w różnych latach na marginesie wyjazdów i refleksji...

Kultura zdaje się płynąć nurtem, na którego przebieg i kształt nie mamy większego wpływu. Nurt ten toczy się dość bezwiednie i jest bardziej spontaniczny i niezależny od nas jako jednostek, niż chcielibyśmy w to wierzyć. A jednak mamy ochotę korygować i krytykować jego przebieg mimo pewnej jałowości tej krytyki. Kiedy więc piszemy o współczesności, korci nas, by obnażać jej słabości, manowce, niebezpieczeństwa. A przy tym niemal zawsze grozi to blamażem, gdyż albo krytyka jest mało skuteczna, albo po latach okazuje się śmieszna, albo jej pobudki same w sobie wymagałyby krytycznego podejścia. Paradoks polega na tym, że choć jako jednostki nie mamy większego wpływu na charakter współczesności, to jednak powinniśmy mieć wobec niej poczu...

Bez pamięci ? tak indywidualnej, jak i społecznej ? trudno żyć, a jednocześnie łatwo ją stracić, łatwo zapomnieć. Potrzebujemy pamięci z różnych powodów i z różnych powodów ją zatracamy. Jej znaczenie z pewnych względów wydaje się nawet ważniejsze, niż pamięci jednostkowej. Trwanie pamięci społecznej to po prostu przejaw trwania zbiorowości i kultury. O tym, jak ważna była już dla starożytnych, może świadczyć fakt, że Grecy uczynili z pamięci jedną ze swych bogiń ? Mnemosyne. Granice naszej pamięci są granicami naszych dziejów ? a przynajmniej ich świadomości. W zasadzie nasza przeszłość jest bowiem na tyle odległa, na ile daleko i głęboko sięgamy w nią pamięcią. Wszystko inne zostało zapomniane. Czasem bezpowrotnie, czasem z szansą na...

Marian GOLKA ? socjolog i antropolog kultury. Kierownik Zakładu Socjologii Kultury i Cywilizacji Współczesnej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ostatnio opublikował: Socjologia sztuki (2008), Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo (dez)informacyjne (2008), Pamięć społeczna i jej implanty (2009), Imiona wielokulturowości (2010), Socjologia kultury (2013). Samotność to jeden z najważniejszych problemów jednostek; sława to jedno z najdziwniejszych pożądań, a także jeden z najciekawszych przejawów kultury. O samotności może wypowiadać się każdy, natomiast o sławie ? nieliczni. Niemal wszyscy znają gorycze (tylko niekiedy słodycz) samotności. Mało kto zna smak sławy ? zarówno ten powabny, jak i ten przykry. To często odczuwa...

Cywilizacja współczesna jest niejednoznaczna, skomplikowana, wieloaspektowa i niepewna; jest atrakcyjna, ale bywa i odpychająca; jest stworzona przez człowieka, lecz często odnosi się wrażenie, że pragnie nad nim zapanować, przyczyniając się do wielu problemów. Już w latach dwudziestych XX w. José Ortega y Gasset stwierdził, że cywilizacja współczesna jest wprost przygnieciona problemami. Cywilizacja współczesna i globalne problemy to książka powstała właśnie z zamysłem, by poddać refleksji główne z tych problemów. Jest ona panoramicznym spojrzeniem na to, czym jest współczesna cywilizacja zachodnia, jakie są jej najważniejsze cechy i jakie główne problemy i trendy w życiu ludzkim ona ewokuje oraz jaki jest jej wpływ na cywilizację globalną. Wreszci...