Pomoc rodzinom z trudnymi dziećmi. Jak zapobiegać problemom

Pomoc rodzinom z trudnymi dziećmi została napisana z myślą o psychologach, terapeutach, psychiatrach dziecięcych, pedagogach szkolnych i specjalnych, pracownikach socjalnych, ale także rodzicach, rodzicach zastępczych i opiekunach dzieci.

Liczba problemów psychicznych i agresji wśród młodzieży wciąż rośnie, a to sugeruje, że kluczową sprawą jest praca z rodzicami w celu zapobieżenia tym problemom. Uznanie, że wiele trudności przeżywanych przez młodych ludzi i dorosłych rozpoczyna się w dzieciństwie, doprowadziło do zakrojonych na szeroką skalę badań w psychologii, psychiatrii i dyscyplinach pokrewnych.

Jeśli spojrzymy na konkretne interwencje, proponowane w tej książce, co do których niezbicie udowodniono, że po ich zastosowaniu nastąpiła u dzieci poprawa zachowania, widzimy, że najskuteczniejsze okazały się te, które pomagają rodzicom kierować zachowaniem dzieci w sposób jasny i spójny.

Facylitatorzy, którzy stosowali te interwencje, kierowali rodzicami tak, aby ci ustanawiali dla dzieci twarde granice, żeby rozwijali strategie zapewniające poszanowanie tych granic, oraz, co szczególnie ważne, żeby zawsze pamiętali o pochwałach za zachowanie pozytywne.

Jeżeli rodzice naprawdę chcą odwrócić swoje dzieci od działań, które mogą prowadzić do kłopotów, zarówno rozległe badania, jak i zdrowy rozsądek wskazują, że dzieci potrzebują silnego nadzoru. Niezwykle pouczające są tu badania Harriet Wilson (1980, 1987). Porównała ona proporcje przestępczości wśród dzieci żyjących albo w mieście, albo na przedmieściach według tego, czy stopień rodzicielskiej kontroli nad nimi był surowy, pośredni, czy luźny. Odkryła, że po sprawdzeniu innych zmiennych surowość zdefiniowana jako wiedza rodziców, gdzie synowie są i co robią, stanowiła ochronę przeciw przestępczości. Głównym czynnikiem ochronnym było więc nie miejsce zamieszkania, ale to, jaką kontrolę rodzice sprawowali nad dziećmi. Modele rodzicielskiej kontroli prawdopodobnie utrwalają się w bardzo wczesnym okresie życia dziecka i dlatego są bardzo ważnym składnikiem zapobiegania zachowaniom niepożądanym.

Szeroki wachlarz innych publikacji potwierdza wpływ programów opartych na teorii poznawczo-behawioralnej na uaktywnianie rodziców, jeśli chodzi o skuteczne wychowywanie swoich małych dzieci.

Niniejsza książka powinna znajdować się zawsze pod ręką osób zajmujących się dziećmi, zarówno zawodowo, jak i w środowisku rodzinnym, bo niemal w każdej trudnej sytuacji można w niej znaleźć profesjonalną radę i pomoc.