Rządzenie sobą i innymi. Wykłady z College de France 1982-1983

Powiedzieć, jaki się ma zawód, to żadne wyznanie. Chyba że robi to handlarz narkotyków. Wyznanie kosztuje, ale pozwala też zrozumieć, a nawet zaakceptować zło. Tylko czy prawda rzeczywiście wyzwala? Kultowy intelektualista w nieznanych wykładach! W 1981 roku Michel Foucault, świecki, kojarzony z lewicą myśliciel, przyjeżdża na Katolicki Uniwersytet w Louvain, aby studentom prawa przybliżyć chrześcijańskie praktyki: rachunek sumienia, spowiedź, kierownictwo duchowe. Prezentuje je na tle starożytnych i nowożytnych przykładów, dzięki czemu średniowieczni inkwizytorzy i mnisi, zestawieni zostają z bohaterami dramatów Sofoklesa oraz sądowymi prokuratorami i psychiatrami. Wykłady te można traktować jako wprowadzenie do charakterystycznych dla Foucaulta temató...

Książka obejmuje wykłady Foucaulta z College de France z roku 1981/1982. Dotyczą one jednego z najciekawszych i najważniejszych tematów filozofii – podmiotu i podmiotowości. Autor analizuje proces, w którym powstaje poczucie podmiotowości oraz sposób, w jaki podmiot się samorealizuje, w jaki przeprowadza w sobie projekt panowania nad sobą. Bada więc praktyki, które prowadzą do wytworzenia podmiotu, a potem kształtowania go i rozwijania. Materiał historyczny i historyczno-filozoficzny, na którym tym razem pracuje Foucault, to zarazem kultura sokratejska, jak i przede wszystkim rzymska kultura późnego antyku: stoicy, Epiktet, Seneka, Marek Aureliusz. Odnosi analizowane zjawiska z poziomu doświadczeń jednostkowych do procesów i mechanizmów społecznych, do tego, jak...

Jestem pirotechnikiem. Wytwarzam coś, co posłuży ostatecznie do oblężenia, wojny i destrukcji. Nie znaczy to, że opowiadam się za destrukcją – jestem kimś, kto chce usunąć wszystkie przeszkody, zburzyć wszystkie mury i w ten sposób wciąż torować sobie drogę naprzód. Pirotechnik musi mieć w sobie coś z geologa. Jego praca polega najpierw na analizie warstw terenu, jego wszystkich szczelin [les plis] i wgłębień. Gdzie można łatwo zrobić przekop? Co będzie stawiało opór? Geolog obserwuje wznoszenie i osadzanie fortyfikacji, szczegółowo bada rzeźbę terenu, aby wykorzystać ją do ukrycia się lub przypuszczenia szturmu. Po analizie sytuacji jego praca wciąż naznaczona jest eksperymentowaniem – to metoda prób i błędów. Pirotechnik czeka na sygnały st�...

Historii seksualności, będącej kontynuacją badań podjętych w Archeologii wiedzy oraz w Nadzorować i karać, poświęcił Michel Foucault ostatnie lata życia, skupiając się w swych analizach na konstelacji zjawisk określanych mianem ?seksu? czy ?seksualności?. W części pierwszej pokazuje, jak życie seksualne stymulowało wolę dowiedzenia się wszystkiego o seksie; wiedza ta przyjęła usystematyzowaną postać ?nauki o seksualności?, co otworzyło z kolei drogę do systemowego zarządzania społecznym życiem seksualnym. W części drugiej kontynuuje Foucault historyczne badania nad źródłami naszej zachodniej seksualności. Skupia się na źródłach starożytnych, greckich, a zwłaszcza rzymskich, czyli na okresie przedchrześcijańskim, w którym zostały wypracowane r...

Pomysłodawczynie Konstelacji krytycznych odwołują się do tradycji Benjaminowskiej, wyszukując kontynuacje, przejęcia i modernizacje tej epistemologiczej metafory. Założenia teoretyczne są tu bardzo istotne, albowiem tytułowe pojęcie istnieje w postaci rozproszonej lub bywało używane intuicyjnie w humanistyce. Choć założona we wstępie metodologiczna rewolucja korzysta miejscami z dość klasycznego sposobu porządkowania, mieszczącego się w historii recepcji, analizie pola i komunikacji, a nawet w dziejach arcydzieł, idei i postaci, to wprowadza wiele nowych wątków, poza samym założeniem konstelacyjności. Staje się „inną historią kultury”, a także zatrzymuje uwagę na samej krytyce, o której w ostatnich latach rozmawiamy głównie w poetyce kryzysu, udowad...

Tłumaczenie: Tadeusz Zatorski

W trzecim tomie Historii seksualności Foucault kieruje uwagę na I i II wiek naszej ery ? moment szczególnego rozwoju kultury Siebie. Jego analiza, mocno zakorzeniona w tekstach Artemidora z Efezu, Galena czy Pseudo-Lukiana, koncentruje się na przemianach kluczowego ? także dla nowoczesności ? projektu filozoficznego, jakim jest samokształtowanie się podmiotu. Owa sztuka poznawania i formowania siebie wiąże się zarówno ze zwiększoną troską o indywidualne ciało, jak i samodoskonaleniem się jednostki jako podmiotu moralnego, predestynowanego do pełnienia funkcji politycznych. To również inny sposób spojrzenia na aktywność seksualną. Wraz z nakazem ?troski o siebie? zmieniają się praktyki seksualne i wyobrażenia rozkoszy, które nieustannie konfrontowane są z horyzo...

Wyznania ciała (pisane w latach 1981?1982) ukazały się w 2018 roku jako czwarta część Historii seksualności, wbrew wyrażonej dwa lata przed śmiercią woli autora dotyczącej całości jego niewydanego dorobku. Spadkobiercy zmarłego w czerwcu 1984 roku Michela Foucault postanowili jednak ? na szczęście ? złamać ten zakaz. W Wyznaniach ciała francuski myśliciel zgłębia poglądy Ojców Kościoła (II?V wiek) na ludzką cielesność i seksualność. Wykazuje, że wczesne chrześcijaństwo wymyśla nie tyle nowe zakazy dotyczące tej sfery, ile pewną ?formę podmiotowości?. Głębokiej zmianie ? poprzez nowy tryb doświadczenia cielesności ? ulega stosunek człowieka do siebie samego. Życie duchowe i cielesne regulują odtąd nowe praktyki. Chrześcijanin zobowiązany jest...

Foucault poświęcił teoretycznemu i historycznemu opracowaniu pojęcia „reżimu prawdy” – pojęcia, które wyznaczało główną oś jego zainteresowań podczas całego okresu pracy w College de France. Angażując problematykę reżimów prawdy do analizowania technik i procedur prowadzenia ludzi, czyli rządzenia żywymi, Foucault śledzi kształtowanie się metod badania sumienia w epoce chrześcijańskiej. Od wczesnochrześcijańskich koncepcji wyznań i ich różnicy względem praktyk starożytnych po średniowieczne reguły zakonne, Foucault przygląda się, w jaki sposób praktyki wyznania grzechów i rachunku sumienia wymuszały mówienie prawdy o sobie, przyznawania się do swoich błędów oraz uznawania samego siebie – wobec Boga i ludzi – za grzesznika. Interesuje g...

Książka składa się z dwóch powieści: Polano i Joasia Alexandre, połączonych postacią tytułowego bohatera - uczonego poszukiwacza średniowiecznych manuskryptów, oraz formą - pisanym przez niego dziennikiem.

Jestem pirotechnikiem. Wytwarzam coś, co posłuży ostatecznie do oblężenia, wojny i destrukcji. Nie znaczy to, że opowiadam się za destrukcją – jestem kimś, kto chce usunąć wszystkie przeszkody, zburzyć wszystkie mury i w ten sposób wciąż torować sobie drogę naprzód. Pirotechnik musi mieć w sobie coś z geologa. Jego praca polega najpierw na analizie warstw terenu, jego wszystkich szczelin [les plis] i wgłębień. Gdzie można łatwo zrobić przekop? Co będzie stawiało opór? Geolog obserwuje wznoszenie i osadzanie fortyfikacji, szczegółowo bada rzeźbę terenu, aby wykorzystać ją do ukrycia się lub przypuszczenia szturmu. Po analizie sytuacji jego praca wciąż naznaczona jest eksperymentowaniem – to metoda prób i błędów. Pirotechnik czeka na sygnały st�...

Wyznania ciała (pisane w latach 1981?1982) ukazały się w 2018 roku jako czwarta część Historii seksualności, wbrew wyrażonej dwa lata przed śmiercią woli autora dotyczącej całości jego niewydanego dorobku. Spadkobiercy zmarłego w czerwcu 1984 roku Michela Foucault postanowili jednak ? na szczęście ? złamać ten zakaz. W Wyznaniach ciała francuski myśliciel zgłębia poglądy Ojców Kościoła (II?V wiek) na ludzką cielesność i seksualność. Wykazuje, że wczesne chrześcijaństwo wymyśla nie tyle nowe zakazy dotyczące tej sfery, ile pewną ?formę podmiotowości?. Głębokiej zmianie ? poprzez nowy tryb doświadczenia cielesności ? ulega stosunek człowieka do siebie samego. Życie duchowe i cielesne regulują odtąd nowe praktyki. Chrześcijanin zobowiązany jest...

'Foucault must be reckoned with by humanists, social scientists, and political activists' The New York Times Book Review Society Must Be Defended is Michel Foucault's devastating critique of the systems of power and control inherent in civilization. Taken from a series of lectures given by Foucault at the Collége de France in 1975-76, it reveals how war is the foundation of all power relations, and politics ultimately a continuation of battlefield violence. He offers a politically charged re-reading of history, with examples ranging from the Trojan myth to Nazi Germany, to show a continual, 'silent war' between the powerful and the powerless. 'A timely and prescient book, mainly because of what it says about the way in which war is necessary as a means of control' New Statesman

'A brilliant display of fireworks, attacking the widespread and banal notion that "in the beginning" sexual activity was guilt-free and delicious, being repressed and blighted only by the gloom of Victorianism' Spectator We talk about sex more and more, but are we more liberated? The first part of Michel Foucault's landmark account of our evolving attitudes in the west shows how the nineteenth century, far from suppressing sexuality, led to an explosion of discussion about sex as a separate sphere of life for study and examination. As a result, he argues, we are making a science of sex which is devoted to the analysis of desire rather than the increase of pleasure. 'A wealth of insights, original conceptualizations and provocative ideas' The Times Literary Supplement

The second volume of Michel Foucault's pioneering analysis of the changing nature of desire explores how sexuality was perceived in classical Greek culture. From the stranger byways of Greek medicine (with its advice on the healthiest season for sex, as well as exercise and diet) to the role of women, The Use of Pleasure is full of extraordinary insights into the differences - and the continuities - between the Ancient, Christian and Modern worlds, showing how sex became a moral issue in the west. 'Required reading for those who cling to stereotyped ideas about our difference from the Greeks in terms of pagan license versus Christian austerity' Los Angeles Times Book Review

In the third volume of his acclaimed examination of sexuality in modern Western society, Foucault investigates the Golden Age of Rome to reveal a decisive break from the classical Greek version of sexual pleasure. Exploring the moral reflections of philosophers and physicians of the era, he identifies a growing anxiety over sexual activity and its consequences. At the core of this transformation Foucault found the principles of the 'care of the self': the belief that the self is an object of knowledge to be cultivated over time, and the implications this has for ethics and behaviour.

Książka obejmuje wykłady Foucaulta z College de France z roku 1981/1982. Dotyczą one jednego z najciekawszych i najważniejszych tematów filozofii – podmiotu i podmiotowości. Autor analizuje proces, w którym powstaje poczucie podmiotowości oraz sposób, w jaki podmiot się samorealizuje, w jaki przeprowadza w sobie projekt panowania nad sobą. Bada więc praktyki, które prowadzą do wytworzenia podmiotu, a potem kształtowania go i rozwijania. Materiał historyczny i historyczno-filozoficzny, na którym tym razem pracuje Foucault, to zarazem kultura sokratejska, jak i przede wszystkim rzymska kultura późnego antyku: stoicy, Epiktet, Seneka, Marek Aureliusz. Odnosi analizowane zjawiska z poziomu doświadczeń jednostkowych do procesów i mechanizmów społecznych, do tego, jak...

Pierwszy tom pism wybranych Michela Foucaulta stanowi wybór dwudziestu czterech esejów, rozmów, wywiadów i polemik filozofa, które po raz pierwszy pojawiają się w przekładzie na język polski. Całość – układająca się w mozaikę przekonań i wyznań człowieka i filozofa – jest niejako przepytywaniem o to, kim się jest, będąc właśnie „człowiekiem”, ale i co tak naprawdę znaczy podmiot ludzki w historii i w kulturze.