Scena – między słowem a obrazem. O kompozycji dramatów Juliusza Słowackiego

Książka Justyny Balisz-Schmelz Przeszłość niepokonana. Sztuka niemiecka po 1945 roku jako przestrzeń i medium pamięci jest pierwszym opracowaniem tej problematyki na gruncie polskim. Co ciekawe, pod wieloma względami wydaje się pionierska także z perspektywy niemieckiej historii sztuki, w ramach której do tej pory nie powstała monografia poświęcona temu zagadnieniu. Jak podkreśla autorka, nie chodzi o sztukę po Holokauście, lecz o recepcję drugiej wojny światowej we wszelkich jej przejawach, co dotychczas umykało uwadze badaczy, skoncentrowanych głównie na analizie traumy wynikającej z Shoah. Wart podkreślenia jest również fakt, że dzięki tej książce na gruncie polskiej humanistyki po raz pierwszy udał się proces unarzędziowienia teorii pamięciologicznych...

Pisarstwo Kazimierza Brandysa stanowi interesujący przykład twórczej biografii autora, który przez ponad półwiecze, ulegając koniunkturalnym wyborom, równocześnie kształtował swoją pisarską indywidualność. Trudna, pełna wstydliwych momentów biografia, z której wyrastają jego kolejne powieści, stawia przed badaczami i czytelnikami szereg trudnych pytań o prawdziwość wyborów, znaczenie literatury w opisie doświadczenia, wreszcie biograficzną prawdę podmiotu. Zapomniana dziś proza pisarza odczytana została w nowoczesnych kontekstach, ale także poprzez to, co nieoczywiste: pęknięcia, szczeliny, afektywne drobiazgi, które pojawiają się w intelektualnym, starannie wyreżyserowanym prozatorskim portrecie pisarza, a także przez organizującą rozważania, zapro...

Celem książki jest przedstawienie dwóch dziedzin twórczości W.H. Audena: jego krytyki szekspirowskiej i librecistyki oraz prześledzenie ich wzajemnych relacji. Na pierwszy rzut oka te dwa obszary aktywności jednego z najwybitniejszych anglojęzycznych poetów XX wieku, pozostające dotąd na marginesie zainteresowań badaczy, zdają się zupełnie do siebie nie przystawać, w istocie jednak, jak przekonuje autor, jest zgoła odmiennie. Pierwsza część książki stanowi próbę syntetycznego ujęcia dialogu Audena ze spuścizną Szekspira. Składają się na nią analizy Morza i zwierciadła, uważanego przez twórcę za jego największe dzieło, oraz wykładów, które w latach 1946–1947 wygłosił w nowojorskiej New School for Social Research. W części drugiej, oprócz rekons...

„Autorka proponuje inspirujący zestaw technik ludycznych, które umożliwiają sterowaną zabawę z dzieckiem, dzięki czemu dorośli mogą skutecznie stymulować rozwój mowy i języka swoich podopiecznych, w naturalny sposób wzmacniając przy tym bliskie relacje w rodzinie. Ludyczny charakter Maluchodźwięków ma dodatkowy walor – służy pobudzeniu i podtrzymaniu motywacji dziecka do zabaw z językiem. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w przypadku rodzin wielojęzycznych, w których może pojawić się, skądinąd zrozumiała, konkurencja między językami i niechęć dziecka do używania jednego z języków – najczęściej tego, który jest dla niego mniej dostępny. (…)należy podkreślić, iż Maluchodźwięki Michaliny Biernackiej są bardzo ciekawą i potrzebną pom...

Interpretacja, jak twierdzi Jonathan Culler, „niczym większość czynności umysłowych bywa interesująca tylko w przypadkach skrajnych”. Teza ta nie dotyczy wyłącznie odważnych modeli lektury, ale i samych koncepcji interpretacji, które muszą nadążać za zmieniającymi się estetyczno-społecznymi konfiguracjami; ich zasadniczą część stanowi sztuka wraz z całym jej polityczno-instytucjonalnym zapleczem. Interpretacja – może szczególnie dzisiaj – uwzględnia więc miejsce, z którego mówi autor(ka) i jego (jej) podmiot: kulturową, społeczną, polityczną, płciową pozycję, jaką zajmuje on (ona) wobec rzeczywistości. Dominujące dzisiaj koncepcje interpretacji obejmują zatem różne sposoby rozumienia rzeczywistości – a właściwie wzajemnych relacji rzecz...

„Zwroty krytyczne, podobnie jak poprzednie książki Arlety Galant, pisane są w intrygującym dla czytelnika rewizyjnym trybie. Polega on, spłycając rzecz całą, na nieustającym zderzaniu historycznoliterackiego rekonesansu z najnowszymi teoriami i metodologiami, a także z krytyczną lekturą podsuwającą niebanalne pytania do/wobec ugruntowanych już przekonań czy tez. To zderzanie (a raczej: cyrkulacja zderzeń) nie ma jednak charakteru autorytatywnych gestów kogoś, kto wie lepiej, lecz odbywa się w konsekwentnie utrzymywanym przez Autorkę trybie pełnego jednocześnie empatii i przekory, podziwu i krytycyzmu czytania tekstów, a także życzliwego i przenikliwego zarazem nicowania stojących za nimi konceptów i teoretycznych umocowań. Takim trybem czytanio-pisania Arleta...

Książka Triest przepisany. Miasto w prozie Claudia Magrisa to pogłębione studium twórczości wybitnego włoskiego prozaika i eseisty w perspektywie geopoetyki. Historycznym tłem rozważań jest literacka panorama dwudziestowiecznego Triestu z nakreślonymi sylwetkami pionierów rodzimej „nowej tradycji” – Scipia Slatapera, Itala Sveva i Umberta Saby. Zdefiniowana przez poprzedników, ale i twórczo reinterpretowana „triesteńskość” staje się w Magrisowskich Mikrokosmosach swoistym modelem narracji, konstrukcyjną podstawą architektury świata przedstawionego. Triesteński rys ma również „poetyka eseistycznej flânerie”, oryginalna forma literackiej włóczęgi w odczarowanych przestrzeniach środkowoeuropejskich miast opisywanych w Dunaju. Monografia autorstwa Nat...

Książka jest pierwszą w Polsce publikacją monograficzną poświęconą szerokiej działalności kulturalnej i publicystyczno-badawczej Mieczysława Tretera – wybitnego, acz dziś niemal zapomnianego estetyka, krytyka sztuki, muzealnika i kuratora, aktywnego przede wszystkim w okresie międzywojennym. Autorka gruntownie odtwarza jego system estetyczny, wyrosły w dużym stopniu na postromantycznej myśli o sztuce, próbując jednocześnie włączyć wypowiedzi krytyczne Tretera w oś sporów o pryncypialne kwestie artystyczne epoki. Analizuje przy tym nie tylko jego zmieniające się poglądy odnośnie do sztuki czy samej krytyki, ale również specyfikę języka krytycznego, tj. stylistyczno-retoryczne ukształtowanie dyskursu. Omawia wreszcie działalność organizatorsko-wystawien...