Scholastyczne i humanistyczne pojęcie filozofii

„Powiało na mnie morze snów – ruiny tajemnicze – w sosnowych borach Anioł-nów zapala krwawe znicze. I już na głębie porwał mnie błękitnym wichrem lśnień – o Matko Boże – weź me dnie – za jedne wieszczy dzień”. Tadeusz Miciński (1873-1918)

Książka zawiera artykuły na temat roli i zadań metafizyki realistycznej oraz jej przemian na przestrzeni dziejów (m.in. próby jej esencjalizacji, ontologizacji, antropologizacji a także ideologizacji). W książce zamieszczono 21 artykułów autorstwa m.in. M.A. Krąpca, H. Kieresia, V. Possentiego, W. Chudego, J. Czerkawskiego, H. Jakuszko, I. Zielińskiego, T. Szubki, M. Wesołego.

„Można w działalności Akademii, w jej późnej fazie, dostrzec dwie tendencje. Z jednej strony utrzymana zostaje koncepcja matematycznego przyrodoznawstwa i głębokie studia nad naturą świata, którą reprezentują Euklides i Eratostenes. Z drugiej strony pojawiają się rozbudowane analizy związane ze zrozumieniem istoty ludzkiej egzystencji. Chodzi przede wszystkim o problematykę etyczną oraz zagadnienie optymalizacji życia, skutkujące stanem zadowolenia i szczęścia. Jest to konsekwencja zmian, jakie dokonały się w świecie greckim po podbojach Aleksandra. W ciągu kilkunastu zaledwie lat, rzeczywistość, w jakiej przyszło żyć Grekom, zmieniła się radykalnie, rozpoczynała się epoka hellenistyczna. Zachowanie dotychczasowego modelu i sposobu życia stało się ju�...

„Opublikowanie zbioru (podobnie jak poprzednich tomów) ma kapitalne znaczenie dla osób zainteresowanych polskimi wierzeniami ludowymi: umożliwia szeroki dostęp do materiału dotychczas funkcjonującego w postaci nagrań. Upowszechniona zostaje w ten sposób baza, z której w różnorodny sposób mogą korzystać nie tylko etnolingwiści, ale także wszystkie osoby zainteresowane polską kulturą ludową, zwłaszcza rodzimą demonologią i mechanizmami powstawania wyobrażeń mitologicznych w kulturach tradycyjnych. (...) Dzięki pracy Anny Michalec i Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej mamy szansę poznać zbierane od wielu lat przez lingwistów lubelskich opowieści informatorów, znów na chwilę działają uroki, ożywa diabeł, czarownica, domownik, płanetnik, chowaniec,...

W kolejnej książce z serii wydawniczej "Vademecum filozofii" pt. O Filozofii autor pisze o potrzebie uprawiania filozofii, wskazując na podstawy rozumienia poznania filozoficznego. W książce zostały ukazane źródła błędnej zamiany poznania z myśleniem oraz wynikające z tych błędów konsekwencje. Autor wyjaśnia, dlaczego istnieje wielość różnych filozofii. Wskazuje również na podstawowe zadania, jakie powinna spełniać w kulturze ludzkiej filozofia. W książce zamieszczono wypowiedzi na temat filozofii, poznania mądrościowego i realistycznego. Na końcu książki znajduje się bibliografia oraz propozycje lektur przydatnych do samodzielnego studium filozofii.

Książka zawiera materiały z VII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego poświęconemu roli analogii w filozofii. Celem dyskusji w ramach sympozjum było przywołanie i przybliżenie podstawowych „przestrzeni” w których spełnia się poznanie realistyczne i równocześnie ukazanie jak te właśnie "przestrzenie" zostały zagospodarowane w czasach nowożytnych i współczesnych, i z jakim skutkiem. W przedmowie do książki ks. A. Maryniarczyk pisze: „analogia w filozofii jest 'bramą', która prowadzi do realistycznego poznania świata osób i rzeczy. Kto poprzez tę bramę nie wejdzie, chodzi jakby po obrzeżach filozofii bez szansy na dotarcie do prawdziwie filozoficznego poznania. Specyfiką poznania analogicznego jest to, że ujmujemy w nim to co wspólne dla wielu odmien...

Przedmiotem książki jest historycznofilozoficzna charakterystyka Berkeleyowskiej „nowej zasady”, tj. twierdzenia egzystencjalnego „esse est percipi aut percipere” – „istnieć to być spostrzeganym lub spostrzegać”, stanowiącego fundament jego systemu filozoficznego. W książce zastosowano metodę wewnętrznej analizy doktryn filozoficznych wypracowaną przez Étienne’a Gilsona i Stefana Swieżawskiego, posiłkując się również teorią typów idealnych Maxa Webera. Wbrew dominującej epistemologicznej interpretacji filozofii Berkeleya podkreślono znaczenie metafizycznego wymiaru Berkeleyowskiej „nowej zasady” i w tym duchu zaproponowano rekonstrukcję jej źródeł, założeń i argumentów. Kluczową rolę w przeprowadzonych rozważaniach odegrały analizy Phil...

Co to za czynność: wrzucać „piasty” do „bergerów” w fabryce traktorów Ursus? Co wydarzyło się w na szczecińskiej Platerówce i jaki związek ma z tym kafkowska „dziura Babel”? Co robią indonezyjscy artyści, gdy praktykują nongkrong i jak dzięki temu stawiają opór kapitalizmowi? Działania artystyczne ze społecznościami odkrywają niezwykłe, pobudzające i otwierające światy doznań oraz emocji. Sztuka ze społecznością jest podróżą do wnętrza niepokoju. W książce Sztuka ze społecznością na te i inne fascynujące pytania odpowiadają czołowi praktycy i badacze działań artystycznych nastawionych na współpracę z lokalnymi społecznościami. Punktem wyjścia do zaproponowanego tu projektu sztuki jest realizowane od 2011 roku przez redaktorki i r...

Jest to wędrówka wśród poetyckich znaczeń, skojarzeń w bogactwie literackiej tradycji, powiazań filozoficznych i teologicznych. Powolne rozgryzanie i smakowanie ziarnka kawy (jeśli ktoś ją lubi) ? tak można by określić analizę, jaką funduje nam Zarębianka ? wszechstronny i kompetentny przewodnik.Jaka teologia wyłania się z jej studium? Przeważa teologia nieśmiała, wydobywająca się ze zwątpienia, głęboko ukrytej tęsknoty, chwili przelotnego doświadczenia, a zatem taka, która jest głęboko zakotwiczona w ludzkiej egzystencji. Bywa ona także nawiązaniem do credo czy biblijnych tekstów, najrzadziej jednak jawi się jako owoc doświadczenia duchowego, dającego pewność. Niewątpliwie ta różnorodność duchowa i religijna analizowanych utworów sprawi, że cz...

Rytuał i religia w rozwoju ludzkości, książka wydana pośmiertnie jako kompendium przemyśleń Rappaporta nad naturą sacrum, jest prawdziwym traktatem dotyczącym roli religii w powstaniu i podtrzymywaniu kultury. Kunsztowna analiza dowodzi, że pojawienie się świętości musiało nastąpić wraz z zaistnieniem języka, koniecznego dla przetrwania społeczeństwa ludzkiego, w którym kod językowy zastępuje kod genetyczny. Ustanowione i uprawomocnione dzięki rytuałom, sacrum jest w stanie zapewnić trwałość i porządek językowemu kodowi. Rytuał i religia w rozwoju ludzkości to zwieńczenie długoletnich prac nad naturą świętości, związkiem między obrzędowością a ekologią człowieka. Stanowi ostrzeżenie dla ludzkości przed obalaniem wartości sakralnych, które...

„Znakomita praca na temat taoizmu, pióra jednej z najwybitniejszych specjalistek z tej dziedziny. Stanowi przystępne, przejrzyście uporządkowane wprowadzenie do tradycji taoistycznej”. – Philip Clart, University of Missouri „Zwięźle i ciekawie napisana praca przybliżająca początkującemu badaczowi złożony świat taoizmu – jego filozofii i praktyki – od czasów starożytnych aż do dziś”. – Alan Chan, National University of Singapore Livia Kohn analizuje podstawowe kierunki i szkoły taoizmu oraz ukazuje korzenie tej tradycji w dziełach starożytnych filozofów, takich jak Laozi i Zhuangzi, a także w najdawniejszych praktykach samodoskonalenia i kosmologii chińskiej. Autorka bada również rolę taoizmu we współczesnych Chinach oraz omawia jego zachodnie ad...

...Wszystko, co nastąpi, jest zapisem aktualnej pamięci. Nie prowadziłem nigdy żadnego dziennika, nie korzystałem też pisząc te wspomnienia z jakichkolwiek robionych na bieżąco zapisków, bom ich też nigdy nie robił; ledwie parę tekstów niegdyś użytkowych mi się zachowało i teraz mogłem je tutaj wykorzystać; i dwa spisane ex post przemówienia. Nie próbowałem nawet korzystać z zachowanych listów. To z takiego niedostatku pisanych źródeł wynikały niepewności i wahania, którym czasem daję wyraz, a na pewno też jakaś liczba mimowiednych pomyłek. Mogłem je skompensować tylko największą, na jaką mnie było stać, tej aktualnej pamięci szczerością. We współpracy z Instytutem Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.