Struktura rewolucji metanaukowej

Thomas S. Kuhn (1922-1996), w XX wieku bodaj najbardziej wpływowy ze współczesnych amerykańskich historyków i teoretyków nauki, swoim głównym dziełem Struktura rewolucji naukowych (1962, 1969) ugruntował ponowoczesny obraz nauki jako takiej, a nawet wszelkich formacji intelektualnych. W zupełnie niepozytywistycznym duchu opisał nie tyle jej liniowy rozwój, ile „skokowe” przemiany. Nauka, mocno osadzona przez Kuhna w społeczno-kulturowym kontekście, staje się instytucją o własnej strategii. Jeśli prosty logiczny pozytywizm Koła Wiedeńskiego lat trzydziestych XX wieku próbował ustalić kryteria weryfikacji twierdzeń naukowych, a później Karl R. Popper – kryteria falsyfikacji, to Kuhn przyjął znacznie szerszą perspektywę. Nie widział w postępie nauki stop...

Niezwykle rekolekcje akademickie dla studentów, wykładowców i profesorów akademickich, podejmujące najważniejsze problemy współczesnego człowieka a także wątpliwości w weirze, istnienie Boga, i problemy - albo właściwie ich brak - ludzi obrażonych na Kościół. Najciekawsze i najgłębsze refleksje mają najczęściej swoje źródło w spotkaniu z drugim człowiekiem, w spotkaniu z Bogiem. Wszystko to znajdziemy w tej książce. Osoba autora gwarantuje wysoki poziom i ponadczasowość, a relacje w jakich rodziły się te rozważania sprawiają, iż dotykają spraw najbardziej istotnych. Środowisko akademickie jest bardzo wymagające dla tych, którzy zabierają publicznie głos i mają odwagę głoszenia swoich poglądów. Dlatego nie znajdzie tu Czytelnik banalnych oczywi...

Niezwykłe refleksje i rozważania znanego arcybiskupa - filozofa, mocno osadzone w Ewangelii i życiu, z jego słabościami, smutkami i radościami, wzlotami i upadkami, z tym co piękne w życiu, ale też w tym, co powoduje, że chodzimy zrozpaczeni i przygnębieni, bo życie jest nie takie, o jakim marzyliśmy, bo więcej w nim kryzysów i rozczarowań.To rozważania przepełnione nadzieją, podtrzymujące a nawet utrwalające nasze człowieczeństwo od wewnątrz, uczące nas spokojnego podejścia do naszej wiary, kościoła, w ogóle życia i wszystkiego, co ono niesie.

Czy fenomen życia da się zredukować do praw fizyki? Jak to było naprawdę? Czy życie powstało spontanicznie z materii martwej na mocy działania praw fizyki, czy też w momencie zaistnienia życia miała miejsce jakaś nieciągłość w funkcjonowaniu praw fizyki? Czy przez tę nieciągłość wdarł się do praw fizyki jakiś niezwykły, zupełnie nieprawdopodobny przypadek? Czy też była to ingerencja Stwórcy w prawa stworzonego świata? Czy może jeszcze coś zupełnie innego, czego działania ani natury zupełnie dziś nie podejrzewamy? Opierając się wyłącznie na dotychczasowych wynikach badań fizyki, biologii i wszystkich innych nauk zaangażowanych w ten problem, odpowiedź może być tylko jedna: nie wiemy. I najprawdopodobniej długo jeszcze wiedzieć nie będziemy....

Ostatni wywiad z abp. Józefem Życińskim. O świecie pustych kościołów, o tym, dlaczego Chrystus nie zszedł z krzyża, po co biskupowi niewierzący, jak nie zmilitaryzować chrześcijaństwa i dlaczego w Kościele częściej rozmawia się o ciele niż o duchu. W rozmowach z wyjątkową postacią polskiego Kościoła – arcybiskupem Józefem Życińskim – autorka porusza wiele ważnych wątków dotyczących współczesności i religii. Rozmawiają m.in. o feminizmie, o in vitro, eutanazji, strachu, przyjaźni i samotności. Książka, która pozwala usłyszeć głos autorytetu. Nowe wydanie, uzupełnione o pasjonującą opowieść o Arcybiskupie. „Społeczeństwo bez wielkich ideałów, w którym ludzie żują gumę i wymieniają się ploteczkami, może istnieć, ale ja się boj�...

Książka przedstawia podstawowe nurty współczesnych dyskusji o istocie poznania naukowego. Omawia zarówno klasyczne stanowiska klasyków filozofii: Poppera, Bridgmana czy Khuna, jak i rozległą panoramę współczesnych teorii filozofii nauki, w których próbuje się akcentować wpływ czynników społeczno-kulturalnych na treść teorii przyrodniczych. Polemizując ze stanowiskiem Szkoły Edynburskiej i próbami zastępowania epistemologii nauki przez socjologię nauki, konsekwentnie broni koncepcji, w której podstawową rolę w nauce odgrywają czynniki racjonalne. Na progu greckiej refleksji filozoficznej sformułowano opinię, iż filozofia rodzi się ze zdumienia i oczarowania. Opinia ta znajduje potwierdzenie w rozwoju współczesnej nauki. Ta ostatnia zrodziła się bowiem...

Coraz częściej uważa się, że zagadnienie matematyczności świata jest jednym z najważniejszych problemów filozoficznych związanych zistnieniem nauk przyrodniczych. Stało się ono spadkobiercą tradycyjnego problemu zrozumiałości bytu. Wielkie pytania filozofii splatają się wnim znajważniejszymi tematami filozofii nauk, filozofii matematyki atakże filozofii człowieka ijego poznanie. Wielkie problemy nie poddają się łatwo ana pytanie dlaczego przyroda jest matematyczna? nie znamy do końca odpowiedzi. Znak zapytania pozostaje. Ale nie jest to znak złożenia broni...

Czy obiekty matematyczne tworzy się, czy odkrywa? Czy istnieją one w platońskim polu racjonalności, tworząc matrycę tego, co może się urzeczywistnić? W komputerze zmarłego przedwcześnie Arcybiskupa Józefa Życińskiego znaleziono niemal ukończony tekst książki, będący zapisem wykładów, które w roku akademickim 2006/07 prowadził na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Prezentujemy jej ostateczną wersję, zredagowaną i opatrzoną wstępem Michała Hellera. Gdy po raz pierwszy przejrzałem pliki komputerowe, pomyślałem, że dopiszę swoje uzupełnienia i znowu będziemy mieli wspólną książkę. Ale wyszło inaczej. Wybrałem tylko rolę redaktora, dokonałem niezbędnych retuszy, pozostawiając całość maksymalnie niezmienioną. Józek jest zbyt silną osobowośc...

Z okresu, gdy w Europie panował racjonalizm oświeceniowy, ocalały znamienne świadectwa ówczesnego podejścia do świata przyrody. W pamiętnikach osiemnastowiecznych arystokratów podróżujących przez Alpy do Włoch znajdujemy zapiski o tym, iż przy przejeździe przez góry zasłaniali szczelnie okna powozów, aby ich spojrzenia nie drażnił widok dzikiej przyrody. Surowość górskiego pejzażu obrażała swym prymitywizmem poczucie estetyki kształtowane w salonach podczas gawęd o potędze rozumu i geniuszu Newtonowskich Principiów. Głęboki zachwyt pojawiał się natomiast w notatkach z tego samego okresu przy opisach angielskiego pejzażu z dymiącymi kominami fabryk, pierwszymi zwiastunami rewolucji przemysłowej. W kilkadziesiąt lat później zwolennicy romantyzmu poddal...