Teologia filozoficzna

We wrześniu 2007 w waszyngtońskim mieszkaniu Christophera Hitchensa odbyła się dwugodzinna rozmowa, w której udział obok gospodarza wzięli Richard Dawkins, Sam Harris i Daniel Dennett. Ta dyskusja „Czterech Jeźdźców Apokalipsy”, jak już wówczas nazywali ich dziennikarze, została nagrana i sfilmowana. Było to pierwsze i jedyne w tym gronie spotkanie czterech autorów, których przetłumaczone na dziesiątki języków i wydawane w milionowych nakładach książki stały się zarzewiem „Nowego Ateizmu”. Nagranie trafiło do Internetu – między innymi na YouTube oraz na witrynę fundacji Richarda Dawkinsa, która je realizowała – i miało miliony odsłon. Dziś po raz pierwszy ta dyskusja, która w niczym nie straciła na aktualności, ukazuje się w druku. Publikac...

Zdaniem Louxa, zadanie metafizyka jest relatywnie proste: przedstawić spójne i zgodne z przedfilozoficznymi intuicjami wyjaśnienie ontologicznej struktury świata danego nam w doświadczeniu. Rzeczywistość filozoficzna jest jednak nieco bardziej skomplikowana i pojęciu metafizyki od zarania jej dziejów towarzyszą poważne kontrowersje. Jak powszechnie wiadomo, sam termin zawdzięczamy Arystotelesowi i tytułowi jego słynnego traktatu, choć sam Arystoteles traktatu tego tak nie nazwał, a tytuł ma raczej związek z ułożeniem jego treści (po fizyce) niż z jego specyfiką przedmiotową. Niezależnie od autorskich intencji termin ten jednak zakorzenił się w europejskiej kulturze filozoficznej tak głęboko i mocno, że proponowane przez Arystotelesa w „Metafizyce” okreś...

William J. Hoye zgromadził w książce dwanaście błędów myślowych, jakie najczęściej popełniają dziś teolodzy. Błędy w myśleniu mogą być bardzo subtelne. Aby ich uniknąć, trzeba pracować nad sobą samym jako podmiotem. Jak napisał Hoye, „głównym zadaniem teologa pozostaje przecieranie okna, jeśli oczyści się je z błędów, rzeczywistość „na zewnątrz” stanie się widoczna jakby sama przez się". Niejasność leży w plamach brudu na szybie okiennej naszej siły postrzegania. Praca teologiczna jest w tym sensie myciem okna. W podjętym tu wysiłku Hoye nawiązuje do takich autorów, jak św. Augustyn, Dionizy Pseudo-Areopagita, Tomasz z Akwinu, Mistrz Eckhart oraz Karl Rahner, Carl Friedrich von Weizsäcker i Robert Spaemann.

Baśń jest próbą stworzenia na nowo mitologii Galicji. Nie jest powieścią historyczną, i choć napisana z dużym szacunkiem dla ówczesnych realiów społecznych, obyczajowych i politycznych, to zawieszona pozostaje między historią a mitem. Wyrasta z legend, w które obrosła postać chłopskiego przywódcy – tych prawdziwych i tych stworzonych przez Radka Raka. Śledzimy losy młodego Kóby Szeli, wzrusza nas miłość, jaką obdarzyła go Żydówka Chana, czujemy razy pańskiego bata, przeżywamy zauroczenie zmysłową Malwą, wędrujemy przez krainę baśni, żeby zamieszkać we dworze i poczuć zapach krwi rabacji 1846 roku. Radek Rak napisał powieść o dobru i złu, które czają się w każdym z nas, o nierównych szansach, o Galicji i o Polsce. Powieść pełną rozbuch...

Edgar Allan Poe (1809-1849) to najwybitniejszy poeta amerykańskiego romantyzmu. Arcymistrz formy, niezrównany stylista, a także twórca o otchłannej, mrocznej wyobraźni. W wierszach i poematach – podobnie jak w opowieściach grozy – opiewał miłość i piękno, ale też dzielił się tym, czego nie poskąpiło mu krótkie, tragiczne życie: smutkiem, tęsknotą i lękiem przed śmiercią. Za życia nie doczekał się pełnego uznania. Krótkotrwałą sławę poetycką przyniósł mu Kruk, jeden z najsłynniejszych poematów wszech czasów. Dziś Poe zaliczany jest w poczet najwybitniejszych poetów języka angielskiego. Niniejszy wybór klasycznych przekładów Poego to pierwsza w Polsce dwujęzyczna edycja jego poezji.

Międzynarodowy bestseller przetłumaczony na ponad czterdzieści języków Nawet dziewięćdziesiąt procent z nas doświadcza gwałtownych skoków glukozy – i nie ma o tym pojęcia. Symptomy? Zachcianki żywieniowe, ciągłe zmęczenie, mgła mózgowa, zaburzenia snu, obniżona odporność, trądzik… A z czasem choroby przewlekłe takie jak cukrzyca typu 2, nowotwory czy demencja. Autorka Glukozowej rewolucji w przystępny sposób omawia przełomowe odkrycia naukowe i pokazuje, jak zadbać o zdrowie bez konieczności wprowadzania radykalnych zmian. Na podstawie przeprowadzonych na sobie eksperymentów i dziesięciu prostych hacków uczy między innymi: • w jakiej kolejności spożywać produkty • co zjeść na śniadanie, by nie doświadczać spadków energii w ciągu dnia • ja...

„Wbrew zwięzłej relacji Buddy na temat swego przebudzenia, w powszechnym rozumieniu zaczęło być ono kojarzone, nawet przez buddystów, z czymś zgoła odmiennym. Przebudzenie stało się mistycznym doświadczeniem, chwilą transcendentnego objawienia Prawdy. Interpretacje religijne nieodmiennie redukują złożoność do jednorodności, a jednocześnie nadają temu, co prozaiczne, wymiar świętości. Budda nie był mistykiem. Jego przebudzenie nie było wstrząsającym wglądem w transcendentną Prawdę, który objawił mu tajemnice Boga. Budda nie twierdził, że miał doświadczenie, dzięki któremu posiadł uprzywilejowaną, ezoteryczną wiedzę na temat funkcjonowania wszechświata. Dopiero w miarę jak buddyzm w coraz większym stopniu stawał się religią, przebudzeniu Budd...

Czym jest dzisiaj podział na Wschód i Zachód? Gdzie tkwią jego korzenie, jak kształtował historię Polski, Europy i świata, jak zmienił swój charakter w XXI wieku? Niedawne, okrągłe rocznice zwrotnych momentów biegu dziejów Starego Kontynentu, – dwuipółtysięczna bitwy pod Salaminą i setna wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku, a równocześnie nietracące na aktualności pytania o tożsamość i perspektywy Europy jako rzeczywistości nie tylko geograficznej, ale duchowej, kulturowej i politycznej, zainspirowały nas do podjęcia tej problematyki w 13. numerze rocznika „Teologia Polityczna”. 31 autorów, ponad 400 stron.

Od Kanta wychodzi ruch idealizmu niemieckiego, będący punktem szczytowym nowożytnej filozofii, jeśli chodzi o spekulatywność i systematyczność myślenia. Idealizm oznacza – mówiąc krótko i w sposób uproszczony – że rzeczywistość jest wydarzeniem duchowym, byt realny znosi w idealnym. Ten ruch myślowy, reprezentowany przede wszystkim przez Fichtego, Schellinga i Hegla, staje się możliwy tylko dzięki Kantowi. Dokonuje on transcendentalnego zwrotu od obiektywnego poznania do subiektywnych warunków jego możliwości. Kant porusza jednak przez to problemy, których nie może już rozwiązać. Myślenie jego kieruje się zasadą, że wszelkie poznanie jest syntezą różnorodności. Wielość zakłada jedność. Ani wielość jako taka ani jej jednoczenie nie byłoby moż...

Przyjmujemy, że filozofami współczesnymi są ci, którzy swe najważniejsze dzieła ogłosili po I wojnie światowej. W tej książce krótko prezentujemy tych osiemnastu z nich, których poglądy – według zestawień publikowanych w The Philosopher's Index – były w latach 2006–2010 najczęściej komentowane, krytykowane czy też stanowiły dla kogoś źródło inspiracji. Wspomniane zestawienia wykazują, że filozofia światowa znajduje się obecnie w stanie stagnacji, gdy nie pojawiają się – lub nie zostały jeszcze wspólnotowo wyłowione z morza zgłaszanych przez filozoficzną awangardę propozycji – nowe ważne idee. Daje to dystans czasowy, zabezpiecza przed uleganiem chwilowym modom, a zarazem pozwala żywić nadzieję, że przynajmniej niektórzy z omawianych prze...

Ta książka to kompleksowy przewodnik po buddyzmie w jego wymiarze historycznym, teoretycznym oraz praktycznym. Profesor Dale S. Wright, religioznawca i specjalista w zakresie buddyzmu, odpowiada na ponad 100 pytań, od zupełnie podstawowych do całkiem zaawansowanych, w tym między innymi: Gdzie i kiedy zaczął się buddyzm? Kim był Budda? Jakie są główne odłamy w buddyzmie? Jaki jest związek między buddyzmem zachodnim a buddyzmem azjatyckim? Czy buddyści wierzą w Boga? Co oznacza buddyjska nauka o braku duszy lub braku jaźni? Jak buddyści rozumieją śmierć i możliwość życia po śmierci? Jaki jest buddyjski pogląd na kosmos? Czy w buddyzmie wiara odgrywa ważną rolę, a jeśli tak, to jaką? Czym jest buddyjskie oświecenie? Czy to właśnie oz...

• Co można zobaczyć, gdy patrzy się na samotność? • Jak wpisuje się ona w rozumienie siebie i innych? • Dlaczego współcześnie pojawiło się tak duże zainteresowanie tym tematem, a jednocześnie skąd tak jednostronne jej traktowanie, a więc odrzucenie?… • Czy samotność jest dla człowieka przekleństwem czy raczej błogosławieństwem? Ewangelia rzuca światło na wszystkie aspekty i wymiary ludzkiego życia, w tym na samotność człowieka. Dobra Nowina samotności nie jest dobrą nowiną o samotności, ale właśnie twierdzeniem, że samotność jest dobra. Jak to – samotność jest dobra? Przecież jest uciążliwa, doskwiera. „Ucieszyłem się, że [autor], posiadając solidne wykształcenie filozoficzne, docieka i zgłębia w świetle Słowa duchow...

Od Kanta wychodzi ruch idealizmu niemieckiego, będący punktem szczytowym nowożytnej filozofii, jeśli chodzi o spekulatywność i systematyczność myślenia. Idealizm oznacza – mówiąc krótko i w sposób uproszczony – że rzeczywistość jest wydarzeniem duchowym, byt realny znosi w idealnym. Ten ruch myślowy, reprezentowany przede wszystkim przez Fichtego, Schellinga i Hegla, staje się możliwy tylko dzięki Kantowi. Dokonuje on transcendentalnego zwrotu od obiektywnego poznania do subiektywnych warunków jego możliwości. Kant porusza jednak przez to problemy, których nie może już rozwiązać. Myślenie jego kieruje się zasadą, że wszelkie poznanie jest syntezą różnorodności. Wielość zakłada jedność. Ani wielość jako taka ani jej jednoczenie nie byłoby moż...