Twórczość poetycka Leopolda Staffa. Konteksty i relacje

Studium Marleny Krupy poświęcone jest zagadnieniom języka poetyckiego jako narzędzia służącego do odzwierciedlania i przekazywania głębokich doświadczeń religijnych. Przedmiotem badań jest liryczna twórczość hiszpańskiego mistyka doby renesansu, św. Jana od Krzyża, a ściślej jego wielki poemat mistyczny – Pieśń duchowa (Cántico espiritual) oraz jego polskie przekłady. Autorka bada relacje łączące przeżycie religijne z ekspresją liryczną. Ukazuje, w jaki sposób poezja naśladuje doświadczenia religijne i na czym polega swoista energia poematów, których celem jest przekazanie odbiorcy chociażby śladów tych głębokich doświadczeń. Książka ta przybliża czytelnikowi również twórczość św. Jana od Krzyża, która w Polsce stanowi głównie przedm...

„Kochanowski nieustannie podróżował, tak jak jego bohaterowie: Jan Baptysta Tęczyński, Krzysztof Radziwiłł „Piorun” i Apolliński ptak, za życia i po śmierci. Alpy, Królewiec, Kraków, Neapol, Paryż, Policzna, Padwa, Wenecja, Iłża, Adriatyk, Tatry, Sycyna, Wiedeń, Marsylia, Radom, Warszawa, Wilno, Antwerpia, Rzym i Radoszkowice. Północ, południe, Lublin i Zwoleń. Podróżował dla szlachetnych studiów i brudnego zysku, z ciekawości i konieczności, dla króla i Rzeczypospolitej, dla rodziny, przyjaciół i dla sławy, dla sprawiedliwości, zemsty i z miłości, na wojnę i sejm, i na własny pogrzeb. Tę przestrzeń podróży organizowały mu mapa i globus. Było to możliwe, ponieważ w czasach, kiedy żył, dokonała się rewolucja kartograficzna. Poezja Kochan...

„Zrozumieć zesłańca nigdy nie było łatwo. Doświadczył tego i Maurycy Beniowski, i Józef Kopeć, i Bronisław Piłsudski, którzy powrócili do Polski po latach spędzonych na zauralskich terenach. Ich relacje przyjmowane były często z niedowierzaniem. (…) Zrozumieć, to znaczy otworzyć się na wrażenia autorów wspomnień i dowiedzieć się, kiedy mogli się cieszyć życiem, a kiedy przytłaczała ich tęsknota i warunki zewnętrzne. (…) W pamiętnikach tego okresu pobyt na Syberii to czas zawieszenia. Zesłańcy nastawieni są na trwanie. Tworzone są instytucje, niosące pomoc i zajmujace się organizowaniem życia kulturalnego. Kontakt z krajem nie ulega zerwaniu. Kopeć, Ciecierski, Lubicz-Chojecki, Beniowski to bohaterowie w drodze. W każdej chwili gotowi są porzu...

George Steiner (ur. 1929 w Paryżu), amerykański literaturoznawca i pisarz żyjący w Europie, należy do najwybitniejszych światowych erudytów w swojej dziedzinie. Komentator historii literatury wykładający w kilku językach, sam autor kilkunastu powieści, jest najlepiej przygotowany do rozważenia podjętej w tym eseju kwestii: związku między literaturą a filozofią. Pytanie brzmi, na ile poezja myśli i jest obecna w myśli - na ile literacka strona filozofii wpływa na jej treść i na ile ta treść jest literaturą. Czy Heraklit był filozofem? Czy ma sens marzenie Sartre'a, by być i Spinozą, i Stendhalem? Dlaczego Heidegger wziął na warsztat poetów? Jaki jest status poznawczy dzieła Kartezjusza, który niczym narrator powieści pisze w pierwszej osobie? Wychodząc od...

Oto prawdziwa uczta dla miłośników literatury i nieskrępowanej wyobraźni. Podróż do Zamku Kafki, na wyspę Robinsona Crusoe, do Krainy Czarów Lewisa Carrolla, Hogwartu i Doliny Muminków, niewidzialnych miast Itala Calvina, Márquezowskiego Macondo, na Wyspę Bezkształtną Alfreda Jarry’ego, w głąb Tolkienowskiego Śródziemia czy Ziemiomorza Ursuli Le Guin. Mają tu swoje miejsce satyryk Swift i historyk Strabon, E.T.A. Hoffmann i Coleridge, Raymond Roussel i Rabelais, na wpół brukowy Rider Haggard i fizyk George Gamow, Casanova i Bruno Schulz. Na potrzeby naszej edycji powstały hasła „polskie”: miejsca Kołakowskiego, Gombrowicza, Gałczyńskiego, Witkacego. „Byliśmy zgodni – piszą autorzy – co do tego, że musimy starannie wyważyć praktycyzm i fantazję....

Unikatowa publikacja, która jako pierwsze tego typu wydawnictwo gromadzi niemal całą korespondencję listowną prowadzoną przez poetę od lat młodzieńczych aż do momentu jego tragicznej śmierci. Redaktorem tomu jest prof. Stanisław Bereś – historyk literatury, medioznawca, krytyk literacki, autor m.in. biografii poety. W książce znajdą się listy poety pisane do rodziny (matki czy ojca), jak i korespondencja z partnerkami życiowymi, literatami czy wydawcami. Rafał Wojaczek (1945) – urodzony w Mikołowie. Poeta i prozaik. Debiutował w 1965 roku w miesięczniku „Poezja”. Za życia wydał tomy Sezon (1969) oraz Inna bajka (1970), pośmiertnie ukazały się: Nie skończona krucjata (1972), Którego nie było (1972), Utwory zebrane (1976), Wiersze (1996) i Reszta krwi (...

Tematem książki jest literatura cyfrowa: jej status, właściwości, związki i zerwania z tradycją, a także wyzwania, jakie stawia swoim czytelnikom W mediach elektronicznych granice pomiędzy sztukami i dyskursami się zacierają, a dotychczasowe kategorie opisu stają się niewystarczające, niekiedy nawet całkiem nieprzydatne. Rozważaniom o utworach e-literackich towarzyszą więc pytania o status literatury elektronicznej, która ma często charakter multimedialny i hybrydyczny. Stąd wynika zasadnicza trudność w jej odbiorze, jest to także przyczyna niewystarczalności literaturoznawczych narzędzi i kategorii stosowanych do jej opisu. Często formułowana dziś teza o osłabianiu i kurczeniu się pola literackiego znajduje przeciwwagę w formułowanym przez autorkę stanowi...

Książka stanowi pierwszy w języku polskim wybór tekstów włoskiego „rewolucyjnego tradycjonalisty”. Jest to książka będąca surowym głosem krytyki aż nazbyt widocznego kryzysu obecnej epoki, głosem obnażającym złowieszcze oblicze nowoczesności i jej nędzę wobec metafizycznych wyżyn „świata Tradycji”. To wołanie o otwarcie oczu i odrzucenie wszelkich zabobonów modernizmu. To świadectwo, iż Prawica nie złożyła jeszcze broni i nie skapitulowała przed siejącymi zniszczenie siłami globalnego przewrotu. Orientacje wśród zamętu stają się nieodzowne, zwłaszcza gdy Kali Yuga ma się ku końcowi…

Bruno Schulz (1892–1942) – grafik, malarz, rysownik, a także pisarz, autor uznanych dzieł literackich: Sklepów cynamonowych oraz Sanatorium pod Klepsydrą. Album poświęcony jest twórczości rysunkowej artysty, w której przejawiały się skrywane przez niego obsesje. W efekcie mamy do czynienia z pracami pełnymi niepokoju, groteskowości i przewrotnej interpretacji ludzkiej natury. Autorem wstępu do albumu jest wybitny znawca twórczości Schulza, prof. Jerzy Jarzębski.

Zamieszczone w niniejszym tomie eseje pochodzą z trzech książek W.G. Sebalda: Die Beschreibung des Unglücks (1985), Unheimliche Heimat (1991) i Logis in einem Landhaus (1998). Obiektami dociekań i interpretacji albo bohaterami esejów niemieckiego autora są m.in. Arthur Schnitzler, Franz Kafka, Elias Canetti, Thomas Bernhard, Joseph Roth, Jean Améry, Jean-Jacques Rousseau, Gottfried Keller, Robert Walser, a do grona pisarzy dołącza Jan Peter Tripp, malarz i szkolny kolega Sebalda; osobny szkic został poświęcony fenomenowi pierwszych autorów żydowskich tworzących w języku niemieckim, takich jak Leopold Kompert i Karl Emil Franzos. W pierwszej części tomu Sebald przygląda się głównie literaturze austriackiej, potem przechodzi do omawiania literackich indywidualności S...

„Książka Doroty Siwor to ambitne ujęcie współczesnej prozy polskiej, jej związków z mitem, a zarazem prezentacja własnego, konsekwentnego sposobu czytania „tropem mitu i rytuału”. Formuła tytułu precyzyjnie informuje, co będzie przedmiotem literaturoznawczej refleksji, jednak posłużenie się kategorią mitu już na wstępie zapowiada usytuowanie refleksji badawczej w interdyscyplinarnym obszarze mitoznawstwa, angażującym antropologię, kulturoznawstwo, religioznawstwo, filozofię i psychologię. Pozornie prosty tytuł sygnalizuje splot wątków zorientowanych na różne strategie artystyczne i odmienne kierunki poszukiwań (porządku świata, źródeł, siebie). Związki literatury z mitem dostrzegano zawsze, w ostatnich dekadach tej kwestii poświęcono sporo uwagi,...

Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik (tytuł ang. Western plainchant: a handbook, Oxford University Press) Davida Hileya to fundamentalna pozycja, która w sposób systematyczny, jasny i wyczerpujący porusza problematykę związaną z historią, systematyką, notacją, znaczeniem i interpretacją chorału gregoriańskiego. Książka autorstwa Davida Hilleya, profesora Instytutu Muzykologii w Ratyzbonie, jest pozycją bardzo cenioną wśród muzykologów i specjalistów w dziedzinie chorału, wyczerpująco i klarownie wprowadzającą w jego świat i jest podręcznikiem przydatnym zarówno dla osób, które dopiero poznają to zagadnienie, jak i do pogłębionych studiów. Podręcznik omawia wszelkie kwestie związane ze śpiewem kościoła, od opisu nabożeństw, do których śpie...

Wszechobecne, niewidzialne, niezbędne do życia – powietrze symbolizuje to, co duchowe, a zarazem rzeczywiście istniejące. Najbardziej nieuchwytny z żywiołów odgrywa wyjątkowo ważną rolę zarówno w dawnych baśniach, jak i w nowszej literaturze dziecięcej. Subtelny żywioł daje o sobie znać na różne sposoby, może być delikatnym powiewem, ale ma też swój dramatyczny i destrukcyjny wymiar – staje się wówczas burzą i niszczącym huraganem. Na zakończenie Szekspirowskiego dramatu i w jego przeznaczonych dla dzieci adaptacjach Ariel zostaje uwolniony. W.H. Auden, wnikliwy czytelnik Burzy, napisał dla Prospera długi monolog, którym może on pożegnać Ariela i jego słodki, a równocześnie groźny śpiew, jakim duch powietrza otacza z właściwą mu delikatnością...

Kategoria powtórzenia łączy w sobie w modernistycznym przemieszczeniu kwestie jaźni, pamięci i – wieczności. Na długo przed postmodernistycznymi nawrotami powtórzenie stało się przestrzenią poszukiwań artystycznych, w których ścierają się ze sobą wątpliwość i nadzieja. Powtórzenie w proponowanym tu ujęciu nie stanowi teoretycznej konstrukcji, ma stały i dlatego wciąż zmieniający się związek z egzystencją, z jednostkowym, pojedynczym doświadczeniem i z samym pisaniem jako czynnością i procesem. Nowatorskie poszukiwania Anny Czabanowskiej-Wróbel zwarte w jej książce sytuują się w nurcie krytycznego odkrywania rzeczywistych cech literackiej nowoczesności, kształtującej swe rysy nie tylko w dążeniu do stanu mitycznej oryginalności, ale też w poczuc...