Wahająca się myśl? O Słowackim i o Polsce

Kim jesteśmy? Nie pomogą uczone rozważania. A ?niewinne czarodziejstwo? poezji? Myślę tak: Zgubiłam swoje życie. Szukam i szukam, A nawet nie wiem, jak ono wygląda. Co dalej? Rzuceni znienacka na głęboką wodę Wołamy do Boga całkiem po Bożemu: Czemuś nas opuścił? Od autorki

W tych wierszach jest zdziwienie światem, ludźmi, całą rzeczywistością. Zadziwia autorkę piękno, zaskakuje tak wizyta u psychiatry, jak również niezwykłe odkrycie Kopernika. W każdym wierszu widać zdziwienie światem zarówno w tym dobrym, jak i pesymistycznym wydźwięku. Tytuł w pełni adekwatny. Danuta Krełowska (fragment recenzji)

Piękne są te słowa Norwida o pięknie. Wielekroć pytano, czym ono jest. Do niewiedzy przyznawał się choćby Dürer. Czy ono to wytwór jaźni? Nie liczy się tu powściągliwość? A może jaźń znika, a my łączymy się z innymi, nie zawsze wprost. Jako aktorzy na scenie życia używamy pośrednictwa społeczeństwa, jakże złożonego ? nie mówiąc o pośrednictwie naszego ciała, naszego umysłu? A tak chcielibyśmy łączności bardziej bezpośredniej, nie tylko dlatego, że coś robimy, kimś tam jesteśmy. Pisał o tym Pascal. Czy piękno powstaje na styku bezpośredniości i oddalenia, które narzuca rozum? Jest też poza nami wszystkimi? Matematycznie nawet? Od autorki

Burzliwość - Maria Zofia Lewandowska

Dotykam tu wielu spraw, często współczesnych i? paskudnych. Zastanawiam się nad mistyką. Musi ona cenić życie, i to w sposób twórczy. Piszę też o władzy. Nie jest ludzkość oczywiście jedną zgraną rodziną. Walka o wpływy i bogactwo to przedsionek piekła. Komu współczuć? Fanatycy nie są sami sobie winni, gdy giną? Trzeba widzieć, co na nich wpływa. Brakuje dobrego światła. Światło walk zbyt jasne i sprowadza ciemność. Najbliższe mi jest tu to, co piszę o Albercie Schweitzerze. Od autorki

Właśnie, dobro jest pierwotne, ale nie przychodzi samo. Trzeba o nie zabiegać. Można walczyć, chociaż walka kojarzy się tak często ze złem. Nie wystarczy spocząć na laurach, liczyć ślepo na słuszne przepisy, nawet tłumaczyć się wyrokami losu, czymkolwiek? Sumienie bez wsparcia kultury, religii bywa chwiejne, bezradne, ale bez sumienia dobro w ogóle przepada. Piszę, oczywiście, dużo o Rosji, o wojnie w Ukrainie. Nie zawsze wprost. Chciałam rzecz potraktować wszechstronnie. I nazwać wszystko, co złe, po imieniu. Niczego się nie nauczyliśmy? Zamęt w myśleniu? Od autorki

Pewność byłaby jakimś pięknym celem dla rozumu i serca. A niepewność? Ona się bierze z dialogu, który nie chce szufladkowania. Chodzi o wymianę myśli, jakiś zbawczy węzeł. Korzystanie z książek nie może być ?jak leci?, z zapominaniem, co jest gdzie indziej. To się nijak ma do życia. Wiedział o tym już Platon. Starałam się zawsze pamiętać, co mówili różni ludzie. To ważne, zwłaszcza w trudnych sprawach wiary, o której tu dużo, bardzo dużo. Choć są chwile odpoczynku i zwykłej, wcale nie tak łatwej radości. Liczy się jednak wrażliwość. Dla Norwida nawet czarna nić smutku była ?może święta, choć mylna?. A ta wojna? Jeszcze przypomnę, co pisałam kiedyś: kto uwierzy w zabijanie, zabije, a kto w miłość uwierzy, pokocha.

Dlaczego przed snem? O śnie tu dużo. Uśpią? Wybiją ze snu? I dużo o takim filozofie jak Leibniz, celującym w myśli abstrakcyjnej. Jak to przybliżyć subiektywnemu uczuciu? Sprawdzi się? Spróbowałam coś napisać o trudnym zderzeniu wymogów życia z naszym rozumieniem Transcendencji. Jest sporo i o bliskim mi poecie Norwidzie. Dałam o nim jeden wiersz, do tego esej. Tu zamierzałam przybliżyć trudną poezję, prawdziwą, taką zanurzoną w myśleniu. Dla Norwida ważny był w sztuce motyw spojrzenia ku niebu. Na okładce taki właśnie z Giotta. Od autorki

Namawiano mnie, żebym pisała pogodnie. Jak więc? Tak jakby istniało jedno słoneczne ?tu i teraz?, bez wspomnień i oczekiwań? Starałam się, odświeżyłam niektóre miłe wspomnienia. Ale złożoność świata pozostaje i w nią trzeba się wsłuchać. Taką złożoność widział może Fredro w urywku komedii, którym się zajęłam. Bronię się jednak przed ponurością, która może wynikać z redukcjonizmu, gdzie nie liczy się właśnie to, co złożone, trudne do uchwycenia. Jest tu także wiersz bardzo dramatyczny? Od autorki

Szczodrze sypałam tu pytaniami, chyba skąpiłam odpowiedzi. A jednak trzeba zapytać o znaczenie pytań, stąd wynikł ten ?powrót?. Powrót do spraw najprostszych, a właśnie najtrudniejszych. Nie wiem, czy to oznacza pójście do przodu, ale mam nadzieję, że coś tu wszystkie myśli spaja. Łańcuch z chleba... Może. Dodałam krótkie notatki na tematy literackie (Fredro, Mickiewicz) i filozoficzne (tzw. dowód ontologiczny).

Odważyłam się poruszyć sprawę bardzo osobistą, sprawę schorzenia, które dziś, wcześniej niż za moich młodych lat wykrywane, stanowi ? zdaniem niektórych ? wskazanie do usunięcia ciąży. A pewien lekarz, znawca zagadnienia, pytał mnie, czy jestem rencistką. No cóż? Dalej rzuciłam trochę wspomnień, refleksji historycznych, literackich, artystycznych, filozoficznych, wreszcie nawiązałam do postaci Alberta Schweitzera. Tak czy inaczej nie zamierzam czuć się ?inna?. Nawet to nie jest dziwne, że z formą poetycką się zmagam. ?Wszystko jest poezja?? Od autorki

Maria Zofia Lewandowska jest poetką z literaturoznawczym wykształceniem, autorką kilkunastu tomików wierszy. Jej poetycką wrażliwość na słowo słychać w dialogach lekko stylizowanych, ale przede wszystkim zwięzłych, nawet eliptycznych i dzięki temu zaskakująco nowoczesnych.