Wielka Wojna wyzwań duchowych

Uwolniony z internowania prymas Stefan Wyszyński podejmuje w 1956 r. walkę o rząd dusz z ekipą I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki. Okazją do tego jest Milenium, czyli zainicjowane przez Kościół obchody wielkiego jubileuszu tysiąclecia chrztu Polski. Dla partyjnych decydentów duchowieństwo staje się znów wrogiem numer jeden. Pod sztandarem walki z "ofensywą wojującego klerykalizmu" peerelowski aparat władzy realizuje projekt "Antymilenium".Gomułkowska "polityka historyczna" i świecka celebra wydarzeń historycznych, tysiąclatki, ekologia w służbie totalistycznego systemu, pogoń bezpieki za obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, nerwowe dyskusje w zaciszach partyjnych gabinetów i zamieszki na ulicach polskich miast w 1966 r. - to tylko niektóre opisane tu wyd...

Rok 1960 w życiu Kościoła katolickiego w Polsce stał przede wszystkim pod znakiem dalszego realizowania programu Wielkiej Nowenny, ułożonego przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, oraz wzrastającej antykościelnej ofensywy władz Polski "ludowej". Właśnie w czasie tych dwunastu miesięcy doszło do brzemiennych w skutki wydarzeń w Nowej Hucie, związanych z obroną krzyża przez wiernych (27 kwietnia), tzw. wydarzeń zielonogórskich, czyli obrony domu katolickiego w Zielonej Górze przed likwidacją (30 maja), oraz rozwinięcia przez władze komunistyczne akcji zmierzającej do skompromitowania (i odwołania ze stanowiska) ordynariusza kieleckiego bp. Czesława Kaczmarka. W dalszym ciągu trwały represje wymierzone w Instytut Prymasowski na Jasnej Górze. Atmosfera we wzajemnych...

Synod Zamojski 1720 roku na trwałe wpisał się w kulturowe dziedzictwo Rzeczypospolitej, obejmując dwa wielkie nurty chrześcijaństwa wschodniego i zachodniego, które na jej terenach stworzyły oryginalną syntezę. Siła oddziaływania tego, zwołanego przed trzystu laty, Synodu Kościoła greckokatolickiego, przenikała dalsze jego dzieje na ziemiach polskich, ukraińskich i białoruskich. Synod Zamojski stał się kolejny raz przedmiotem badań historyków, filologów, teologów, prawników i kulturoznawców z trzech krajów, którzy zechcieli podzielić się z nami swoją naukową refleksją. Dzięki nim powstał bogaty zbiór 20 artykułów, będących naukowymi komentarzami dzieła Synodu Zamojskiego, które pozwolą współczesnemu Czytelnikowi lepiej zrozumieć i ocenić to wy...

Dwudziestowieczna amerykańska aksjologia i estetyka zasługują – zdaniem profesora Bohdana Dziemidoka – na bliższe poznanie w Polsce. Aksjologia Johna Deweya i innych pragmatystów stała się filozoficznym fundamentem liberalizmu amerykańskiego - synonimu amerykańskich wartości na całym świecie. W książce zaprezentowano różne nurty amerykańskiej aksjologii, m.in. naturalizm empirystyczny (R.B. Perry, D.W. Prall), pragmatyzm (J. Dewey, C.I. Lewis) i neopragmatyzm (R. Rorty) oraz estetyki, m.in. pragmatystyczny kontekstualizm (S.C. Pepper), antyesencjalizm (M. Weitz, W. Kennick), perceptualizm (M.C. Beardsley, J. Stolnitz, V. Aldrich), instytucjonalną teorię sztuki (G. Dickie, T. Binkley), kulturową filozofię sztuki (Margolis) i neopragmatyzm (R. Schusterman). Ameryka�...

Tom ósmy Pro memoria obrazuje – z perspektywy prymasa Wyszyńskiego – sytuację Kościoła w PRL w okresie narastającego napięcia w obrębie stosunków wyznaniowych. Zapiski prymasa, rejestrujące prawny i faktyczny status Kościoła, uwarunkowania jego działalności, codzienność życia duchowieństwa, inteligencji polskiej i przeciętnych ludzi, stanowią cenne świadectwo epoki oraz nieobojętny dla dyskursu historiograficznego głos w sprawie okresu gomułkowskiego, który nierzadko bywa idealizowany i „rozgrzeszany”. Władysław Gomułka walczył z Kościołem, ponieważ postrzegał go jako wroga ideologicznego i politycznego. Stosował przede wszystkim metody administracyjne, choć nie tylko. Zmierzał do faktycznej eliminacji przejawów religijności z przestrzeni publ...

Niniejszy szkic nie jest całościową syntezą nauczania św. Jana Pawła II, lecz jedynie wprowadzeniem i zachętą do lektury jego encyklik, adhortacji i listu apostolskiego, w których poruszane są sprawy społeczne w świetle misji zbawczej Kościoła. Aby właściwie odczytać myśl społeczną Papieża z Polski, nie sposób nie uwzględnić jej wymiaru religijnego, duchowego i nadprzyrodzonego. Cały jego pontyfikat odznaczał się bowiem głębokim zdumieniem wobec wartości i godności człowieka. Z tej przesłanki Papież potrafił wyprowadzić wnioski, które kryją w sobie nie tylko treść religijną, ale także społeczną, polityczną, a nawet ekonomiczną. Jego myśl jaśnieje prawdą o Bogu i człowieku, o Kościele i społeczeństwie, a zwłaszcza o rodzinie jako najbard...

"Socjolog moralności-jeśli ma być wierny swej profesjonalnej roli-nie tworzy żadnych ideałów moralnych ani nie buduje systemów etycznych z pominięciem historycznych warunków miejsca i czasu. Ale sprzeniewierzeniem postawie obiektywnego badacza faktów moralnych staje się nie tylko popadnięcie w absolutyzm (dogmatyzm etyczny), lecz także postawa, którą można nazwać błędem socjologizmu, prezentyzmu lub też socjologizmem moralnym [...], sprowadzająca się do udzielenia mocy obowiązującej aktualnie przeważającym w danej zbiorowości praktykom czy sądom moralnym. Te dwie postawy-w różny wprawdzie sposób, ale równie nieuprawniony-zamazujące granicę między sferą stwierdzanych faktów a wypowiedziami o charakterze normatywnym, stanowią pułapki, których uniknię...

Biorąc pod uwagę wszystkie walory recenzowanej pracy należy wyrazić uznanie dla Autorów książki. Trzeba wysoko ocenić przedstawioną publikację pod względem treści, metodologii oraz kompetentnej i krytycznej interpretacji zebranego materiału faktograficznego. Także od strony formalnej książka zasługuje na uznanie. Nie ma zatem przeszkód żeby mogła w całości ukazać się drukiem. Ks. bp prof. dr hab. Janusz Mastalski, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Przygotowana publikacja w wymiarze systematyzującym wyraźnie potwierdza, iż wychowanie religijno-moralne i patriotyczno-narodowe stanowiło w okresie autonomii galicyjskiej, a jeszcze bardziej w II Rzeczypospolitej nurt przewodni działalności najpierw szkół ludowych, a potem powszechnych. Popieram wi...

Książka ma za zadanie przybliżyć podejście hierarchii kościelnej do rzeczywistości politycznej Polski ?ludowej?. Celem publikacji realizowanej w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN ?Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych 1944?1989? jest przedstawienie sytuacji biskupów w realiach politycznych Polski ?ludowej?. Chodzi nie tylko o zaprezentowanie poglądów hierarchów kościelnych dotyczących sytuacji powojennej Polski, lecz także omówienie, w jaki sposób duchowieństwo, wierni i władze komunistyczne oceniali poglądy i postawę danego biskupa.

Biblia a korzenie reportażu. Glosa do historii i teorii gatunku - Wolny-Zmorzyński Kazimierz

Monika Grajewska - Piosenka religijna w duszpasterstwie

Mikołaj z Błonia należy do szczupłego grona pisarzy polskiego średniowiecza, których dzieła zyskały rozgłos europejski najpierw w obiegu rękopiśmiennym, a następnie w druku. Jego traktat Sacramentale tłoczono między 1480 a 1600 w ponad 40 edycjach, licznych wydań między 1493 a 1613 doczekała się także kolekcja jego kazań de tempore i de sanctis. Monografia dr Lidii Grzybowskiej ujawnia zatem swą istotną wartość już poprzez to, że wypełnia dotkliwą lukę w badaniach nad autorem ważnym dla poznania polskiego wkładu w kulturę religijną Europy XV i XVI w. Skupiając się zaś na obu cyklach kazań Mikołaja z Błonia, wpisuje się zarazem w silnie dziś ożywiony nurt badań światowej mediewistyki nad kaznodziejstwem, traktowanym jako szczególne, wielowymiarow...