Wolność, rozum, intersubiektywność

Tasmania – rozległa, tajemnicza kraina. Pewnej nocy 1954 roku osadę Butlers Gorge omiatała śnieżyca, a czarne chmury przesłoniły gwiazdy. Maria Buloh bez słowa opuściła męża i trzyletnią córkę, by nigdy do nich nie wrócić. Rozpłynęła się bez śladu. Dlaczego i dokąd odeszła? Szukając zapomnienia w alkoholu, Bojan, słoweński imigrant, odnajdzie w nim jedynie demony przeszłości – tragiczne wspomnienia z czasu wojny, a rozpacz po odejściu żony przekuje w codzienne domowe piekło dla małej Sonji. W 1989 roku, po latach spędzonych w Sydney, dorosła już Sonja odwiedza ojca. To szansa na przebaczenie, ale też i czas na podjęcie najważniejszej decyzji w życiu młodej kobiety, która będąc w ciąży, zastanawia się nad jej przerwaniem. Richard Flanagan j...

„Nie dająca spokoju, ambitna” zdaniem recenzenta z „The New York Times”. „Osiągnięcie godne uwagi” według „The Washington Post”. Richard Flanagan w kolejnej zachwycającej odsłonie Uwięziony przez prąd tasmańskiej rzeki, wciągnięty pod sam wodospad, Aljaz Cosini, przewodnik turystycznej wyprawy, tonie. Ostatnie chwile życia stają się dla niego rodzajem mistycznej podróży w głąb własnego życia oraz życia przodków. Przed oczami Aljaza przetaczają się obrazy z przeszłości. Widzi, jak jego ojciec Harry jako mały chłopiec grzebie swojego ojca pod drzewem gumowym, które wnet rozkwitnie tysiącem żółtych kwiatów. Jak wuj Reg sprzedaje zęby, by spłacić dom. Jak prababka ucieka przed złym duchem, a pijany łowca fok gwałci na plaży Aborygenkę z...

Francuscy historycy od kilkudziesięciu lat zapełniają „lukę” w naszym obznajomieniu z dziejami, która w rzeczywistości nie jest luką, lecz samym sednem historii. Chodzi o historię życia codziennego. Setki, jeśli nie tysiące lat dominacji „wielkich narracji” o „doniosłych” wydarzeniach sprawiły, że nie potrafimy sobie uświadomić charakteru zwykłego życia w danej epoce: wiemy, jak staczano epokowe bitwy, nie wiemy, jak mieszkano. Jacques Le Goff (1924–2014), francuski klasyk historyków z tego nurtu, i młodszy o dwa pokolenia Nicolas Truong (ur. 1967) przedstawili syntezę zjawisk i zagadnień związanych z podstawowym elementem życia codziennego – z ludzkim ciałem. Skupili uwagę na średniowieczu, ponieważ dobitnie reprezentuje ono problem postrzegania...

„Dobry pisarz musi mieć brudne ręce…” W swojej najnowszej powieści, zainspirowanej karierą autentycznego oszusta i własnym doświadczeniem z rolą pisarza widma, Richard Flanagan pyta o istotę literatury, prawdy i kłamstwa. To pierwsza po Ścieżkach Północy powieść laureata Nagrody Bookera. W środku nocy Kif Kehlmann, młody, początkujący pisarz, odbiera telefon. Głos z niemieckim akcentem. To Siegfried Heidl, najsłynniejszy oszust w dziejach Australii. Ukradł bankom 700 milionów dolarów i czeka na proces. Wplątany w niejasne powiązania z CIA, NASA i zabójstwo wspólnika, szuka kogoś, kto napisze jego autobiografię. W sześć tygodni. Dla Kifa to propozycja życia – honorarium, wynoszące 10 000 dolarów, mogłoby postawić jego rodzinę na nogi i pomóc mu...

Mroczna i urzekająca powieść nominowana do Bookera 2019 O godzinę drogi od Londynu znajduje się wioska, w niczym nieróżniąca się od wielu innych: pub, kościół, domy z czerwonej cegły, kilka budynków urzędowych, na obrzeżach parę większych posiadłości. Wszędzie — co normalne — posłyszeć można ludzi mówiących o miłości, trudach dnia codziennego, pracy, umieraniu i wyprowadzaniu psów. Wioska należy do swych mieszkańców, a także do okolicy i jej przeszłości. Należy również do Praszczura Łuskiewnika, mitycznej postaci, którą dzieci w szkole zwykły rysować jako zieloną i liściastą, z wyrastającymi z ust wiciami. Łuskiewnik budzi się z błogiej drzemki. Wsłuchuje się we współczesną wioskę, w symfonię jej rozmów, na którą składają si...

Jerzy Kmita swą książką włącza się do toczącej się obecnie na terenie filozofii i nauk szczegółowych (głownie humanistycznych) debaty postmodernistycznej. Uczestnikami jej są z jednej strony zwolennicy modernizmu, z drugiej zaś uczeni próbujący upowszechnić nowe postmodernistyczne myślenie o świecie i o ludzkiej tożsamości. Debata ta nie ma znamion spokojnej, rzeczowej dyskusji, przeciwnie – przebiega z naruszeniem reguł racjonalności.(...) Jerzy Kmita w swej książce próbuje zracjonalizować debatę, ustawiając ją w płaszczyźnie naukowej. Zdaje się zakładać, że ma miejsce taka przemiana w kulturowym obrazie świata, że bezpośrednie porozumienie między zwolennikami dotychczasowego myślenia a rzecznikami nowego nie jest możliwe; możliwe jest jednak p...

Wyrafinowany kolekcjoner sztuki, ale też pierwotny typ „myśliwego i zbieracza – Manfred Sommer opisuje, jak te dwa typy można sprowadzić do wspólnego schematu gromadzenia w jednym miejscu wielości przedmiotów rozproszonych w świecie, i że także my dziś – czy to zbierając grzyby, czy znaczki pocztowe – powtarzamy ten schemat. Miłośnik sztuki chce otoczyć się rzeczami wartymi obejrzenia, by móc je kontemplować i cieszyć się nimi w każdej chwili. Komu natomiast przyświeca cel ekonomiczny, temu obecność zbioru jawi się w uproszczonej formie – jako przedłużenie konsumpcji. W porównaniu z tak zubożoną motywacją należy zbieracza sztuki uznać za kolekcjonera par excellence. Archiwum albo muzeum – co tu trafi, to i tu pozostanie. Skład, magazyn lub kies...

Fake news, bomby, seks, polityka, małe prawdy poskładane w wielkie kłamstwo. Świat po 11 września oczami laureata Nagrody Bookera To, co wczoraj było prawdą, dzisiaj już nią nie jest. Po nocy spędzonej z przystojnym nieznajomym, Gina Davies, tancerka występująca w klubie erotycznym pod pseudonimem Doll, staje się główną podejrzaną w śledztwie dotyczącym zamachu terrorystycznego w Sydney. Policja znajduje trzy bomby, które miały eksplodować na stadionie, a usiłujący za wszelką cenę ratować swoją karierę wypalony zawodowo dziennikarz robi poszlakowy reportaż. Australia jest przerażona wizją nieznanej terrorystki. Dziewczyna z trudem rozpoznaje siebie w zmanipulowanym telewizyjnym portrecie. Próbuje uciekać. Tymczasem w tle polowania na Doll rozgrywa się zu...

Mały przyjaciel, druga powieść w dorobku Donny Tartt, była nominowana między innymi do Orange Prize. Alexandria w stanie Missisipi, Dzień Matki. Mały Robin Dufresnes zostaje powieszony na drzewie w ogródku rodziców. Dwanaście lat później zagadka jego śmierci pozostaje nierozwiązana. Harriet, która była niemowlęciem w momencie śmierci brata, postanawia znaleźć i ukarać mordercę i scalić rodzinę, która rozpadła się po tej tragedii. Uzbrojona w wiedzę zaczerpniętą z książek przygodowych, Harriet, w towarzystwie najlepszego przyjaciela, szuka zemsty w śmiertelnie niebezpiecznym półświatku amerykańskiego Południa. Mały przyjaciel, druga powieść w dorobku Donny Tartt, była nominowana między innymi do Orange Prize. To amerykańska powieść gotycka, a za...

Przełożył Andrzej Półtawski Wszystko, co żyje — podobnie jak my, ludzie — do czegoś dąży. Uznanie tego stanu rzeczy należy do istoty człowieczeństwa i w liczącej przeszło dwa tysiące lat tra­dycji filozoficznego myślenia zadomowiło się jako stały temat refleksji. Poznanie dziejów Ideologicznego myślenia, które w tej książce zostały po raz pierwszy tak obszernie, wnikli­wie i dokładnie przedstawione, pozwoli podważyć scjentystyczny przesąd, przywracając naturalnemu podejściu do przyrody poczucie pewności. Stawianie pytania „Po co?", za którego sprawą czu­jemy się zadomowieni w przyrodzie, nie jest kwestią przy­musu, ale też nie jest mniej uprawnione niż pytania „Skąd?" i „Jak?", które musimy sobie stawiać, aby móc nasze panowanie nad...

To jedna z tych książek, które naprawdę powinien przeczytać każdy. Ta wyjątkowa historia Stanów Zjednoczonych opowiedziana jest z perspektywy jej ofiar: rdzennych amerykanów, czarnych, robotników, kobiet, imigrantów i biednych. Howard Zinn ze skrupulatnością i swadą opisał wszystko to, o czym Amerykanie czasem woleliby nie pamiętać, ale o czym zapomnieć nie powinniśmy nigdy. Ludową historię Stanów Zjednoczonych czyta się jak kryminał.Ponad dwa miliony sprzedanych egzemplarzy. Jedna z ulubionych książek Davida Bowiego i Matta Damona. Howard Zinn (1922–2010) – historyk, działacz społeczny, autor sztuk teatralnych. Był pracownikiem stoczni i jako pilot bombardował cele w Europie, zanim jeszcze, korzystając z Ustawy o uprawnieniach weteranów, poszedł...

Robert Spaemann jest jednym z najwybitniejszych współczesnych filozofów niemieckich i najgłębszych umysłów naszych czasów. Wiele prac poświęcił analizie mentalnych przyczyn dzisiejszego kryzysu kultury Zachodu. Odwieczna pogłoska ukazała się w Niemczech niedawno i w krótkim czasie była czterokrotnie wznawiana. Jest to zbiór tekstów na temat religii, zwłaszcza chrześcijaństwa, oraz sytuacji wiary we współczesnym świecie nasilających się procesów intelektualnej i społecznej sekularyzacji. Przenikliwe analizy kulturowego otoczenia chrześcijaństwa dotyczą podstawowych pojęć i postaw związanych z religia i wiarą, dotykają podstawowych pytań egzystencjalnych.

Tom Inedita obrazuje różnorodność, bogactwo i zachęcający do eksploracji potencjał myślenia, którym Marek J. Siemek wypełniał swój oryginalny zamysł społecznego transcendentalizmu, porównywalny z transcendentalizmem dyskursu społecznie „usytuowanego” przez Habermasa i postmetafizyczno-pragmatycznymi modelami racjonalności od McCarthy'ego po Brandoma. Niepublikowane dotąd materiały pozwolą Czytelnikowi znaleźć odpowiedź między innymi na pytania: - jakiego rozumu i racjonalności potrzeba, by dopełnił się - a nade wszystko: nie cofał - jakże burzliwy proces nowoczesnego uspołecznienia, - czy jest dziś możliwa samorządność według reguł, jakie ich „dawcy” i zarazem „biorcy” aprobowaliby z tą samą autonomią i z mocą tego samego prawidła, kt�...

Teksty Marka J. Siemka publikowane w czasopismach, tomach zbiorowych i prasie w latach 1963?1973 oraz 1991?2007: artykuły naukowe, publicystyczne i popularyzatorskie, wykłady i recenzje, zapisy wywiadów i dyskusji. Nie tylko ujawniają one bogactwo zainteresowań Profesora i zachęcają do ożywienia obrazu jego twórczości, lecz także ukazują dynamikę i intensywność myśli krytycznej, która, mierząc się z najbardziej aktualnymi tematami XX-wiecznej humanistyki, nieustannie przypomina o pierwszoplanowej roli, jaką filozofia ma do odegrania w nieskończonej pracy rozumienia i współkształtowania społeczno-historycznej całości ludzkiego świata. ****** Collected works of Marek J. Siemek. Scattered writings Writings of Marek J. Siemek published in journals, collective works...

Drugi tom słynnych wykładów (nagranych na taśmy i starannie spisanych) prowadzonych przez prof. Siemka w ramach zajęć kursowych w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Na zajęcia te studenci i doktoranci chodzili zwykle przez wszystkie lata studiów, niezależnie od zaliczenia kursów – profesor Siemek był bowiem fantastycznym wykładowcą. Ze swadą i językową elegancją omawiał najważniejsze i najtrudniejsze zagadnienia filozofii społecznej i specyficznie rozumianej filozofii nowoczesności, czyli tych koncepcji filozoficznych, które stworzyły podwaliny dzisiejszego świata – od starożytnych Greków, przez średniowieczną myśl społeczną, Kartezjusza, Hegla i Marksa, po Habermasa. Niezwykle ciekawa interpretacja greckich pojęć i sposobu myślenia Helle...

Filozofia, dialektyka, rzeczywistość, po raz pierwszy wydana w 1982 roku przez Państwowy Instytut Wydawniczy, jest prezentacją projektu filozoficznego Marka J. Siemka z lat siedemdziesiątych. Składa się z dziesięciu niezależnych artykułów poświęconych istotnym zagadnieniom filozofii XX wieku. Stawiając się w roli przewodnika, Siemek odtwarza całościowy horyzont myśli współczesnej w jej zmaganiach z własną przeszłością. Za pomocą narzędzi pojęciowych hermeneutyki, strukturalizmu, marksizmu i Hegla zarysowuje własne stanowisko, które określał wówczas mianem historycznej ontologii sensu. Works. Philosophy, Dialectics, Reality Filozofia, dialektyka, rzeczywistość [Philosophy, Dialectics, Reality] published for the first time in 1982 by Państwowy Instytut W...

Zbiór wydany po raz pierwszy w 1984 roku przez wydawnictwo Czytelnik ? zawiera teksty z lat 1964?1979: recenzje, krótkie rozprawy, spisane pogadanki, wygłoszone na antenie Polskiego Radia w popularyzatorskiej formie. Autor ze swadą przybliża klasyków, autorów zapomnianych czy zgoła nieznanych, nade wszystko jednak na bieżąco omawia publikacje ukazujące się w latach 1964?1979 w kraju i za granicą. Z uwagą śledzi i jednocześnie definiuje najbardziej aktualne wówczas tendencje, problemy i teoretyczne kwestie obecne w pismach dawnych i współczesnych filozofów. Trwałym punktem odniesienia jest marksizm i jego dwudziestowieczne transformacje. Dzięki jasnej myśli wyrażonej piękną polszczyzną Autor otwiera ?krąg filozofów? szerszej, także nieprofesjonalnej publicznoś...

Zbiór prac Marka J. Siemka poświęconych twórcy Teorii Wiedzy, stanowiący uzupełnienie i rozwinięcie wątków z Idei transcendentalizmu u Fichtego i Kanta. Zawiera swoistą, Siemkowską, interpretację poglądów niemieckiego filozofa oraz sytuuje go w relacji do innych myślicieli - zarówno pokrewnych, tj. transcendentalnych (Kant, Hegel, Husserl), jak i wybierających odmienne drogi myślowe (Schelling). Teksty pochodzą z różnych okresów twórczości profesora - od drugiej połowy lat sześćdziesiątych XX wieku po pierwsze lata wieku XXI. Zestawienie ich obok siebie pokazuje, jak integralną, konsekwentnie rozwijaną całość stanowiła myśl Marka J. Siemka w całej jego twórczości, przez cztery dekady aktywności naukowej. Autor sam zaplanował zebranie tych artykułów...

Podstawą edycji jest nowa wersja tekstu o Schillerze, nad którą Marek J. Siemek pracował w ostatnich latach życia. W porównaniu ze znaną monografią, opublikowaną w serii Myśli i Ludzie (Wiedza Powszechna, 1970), zawartość tomu została wzbogacona o aparat krytyczny oraz wątki filozoficzne pojawiające się w rozważaniach Autora w latach późniejszych. Autor przedstawia Schillera od strony mniej znanej polskiemu czytelnikowi: nie jako poetę i dramatopisarza, lecz filozofa – wychowanka oświecenia przekraczającego horyzonty ideowe epoki, czytelnika i oryginalnego interpretatora Kanta. Omawia jego rozważania o sensie historii, stosunek do ideału greckiego, a także najsłynniejsze pomysły filozoficzne – koncepcje poezji naiwnej i sentymentalnej oraz projekt wychowania...

Najważniejsza polska praca poświęcona filozofii Kanta i Fichtego. Podstawowym celem Autora był opis sposobu myślenia, zwanego transcendentalizmem, w którego powstaniu i rozwoju myśl obu omawianych filozofów odegrała decydującą rolę. Tytułową ideę transcendentalizmu Siemek wydobył z wielorakich historycznych uwikłań, ubrał w szatę słowną niezależną od języka dawnej filozofii, a nade wszystko ? w pasjonujący sposób dowiódł przełomowości transcendentalizmu i jego aktualności z punktu widzenia myśli współczesnej. Publikacja wydana po raz pierwszy w 1977 roku przez Państwowe Wydawnictwo Naukowe.