Wystawianie sztuk Plautusa i Terentiusa

Włoskie powiedzenie a carnevale ogni scherzo vale, w wolnym tłumaczeniu oddawane jako "dobry żart tynfa wart", w istocie odnosi się do karnawału i tego, że w tym właśnie okresie każdy dowcip jest odpowiedni. Stance rodzą się właśnie jako karnawałowy żart, wyrafinowany, wymagający dużego nakładu pracy zarówno literackiej, jak i inscenizacyjnej, ale jednak żart. Dworska atmosfera kończącego się karnawałowego święta, obecność znanego z sercowych podbojów Giuliana de’ Medici, temat miłości typowy dla wielu konwersacji tamtego czasu (choćby i tych przytoczonych w Dworzaninie), sprawiają, że Bembo żartobliwie kieruje swoją apologię do wrażliwych, wykształ­conych i znanych z ciętego języka (jak Emilia Pio) dam, które były równocześnie wzorem małże...

Wierny pasterz Battisty Guariniego (1538-1612) to dzieło życia włoskiego akademika i dyplomaty przebywającego także w Polsce (jako ambasador księcia Alfonsa II d’Este, który starał się o tron Rzeczypospolitej po ucieczce Henryka Walezego). Utwór powstawał przez 10 lat i jeszcze przed ogłoszeniem drukiem (1590) stał się przedmiotem ostatniej wielkiej dyskusji teoretycznej XVI w. o tragikomedii. Udostępniamy przekład Wiernego pasterza (autorstwa Marty Wojtkowskiej-Maksymik) na współczesną polszczyznę z zamiarem przypomnienia tego tekstu, dziś słabo znanego, lecz do końca XVIII stulecia chętnie czytanego i stanowiącego źródło inspiracji dla ludzi pióra, malarzy, grafików i kompozytorów w całej Europie. Mamy nadzieję, że teraz, tak jak i niegdyś, zachwyci o...

„Można by rzec, że odyseja obozowa kończy się mimo wszystko szczęśliwie – bohater ocalał. Jednak Levi, podobnie jak wielu innych więźniów nazistowskich obozów, wraca do punktu wyjścia już jako zupełnie inny człowiek: naznaczony, spopielały, z trawiącym go poczuciem wstydu z powodu tego, że przeżył. Levi opuścił Auschwitz, ale Auschwitz nie opuściło go nigdy. Przenikało jego życie i jego myślenie niedostrzegalnie, ale skutecznie, aż do niejasnej, zagadkowej śmierci w kwietniu 1987 roku. Rok pobytu w obozie zagłady naznaczył go na resztę życia. To znamienne: o swoich obozowych przeżyciach opowiadał niemal zaraz po wyjściu za bramę, zagadywał przypadkiem poznanych w powrotnej drodze ludzi i mówił, mówił, mówił… Wspominał chwile spędzone za d...

Jedna z najważniejszych i najciekawszych prac Goody`ego. Autor prezentuje wpływ pojawienia się i upowszechnienia pisma na kształt kultur - przede wszystkim w ich warstwie instytucjonalnej. Operując licznymi przykładami zaczerpniętymi ze starożytnego Bliskiego i Dalekiego Wschodu, Afryki Zachodniej i średniowiecznej Europy, przedstawia "logikę pisma": wprowadzane przez nie wzory organizacji społecznej. Kreśli ogólne kierunki przemian, lecz przede wszystkim śledzi kształtowanie się pod wpływem pisma nowych postaci religii, gospodarki, państwa i prawa. W przemianach, jakie dokonały się w późnej starożytności i średniowieczu, dostrzega początki rozwiązań, które rządzą tymi dziedzinami do dziś.

Prezentowana książka to krótkie wprowadzenie do historii starożytnego, przedhellenistycznego Bliskiego Wschodu, pomyślana jako podstawowa lektura przybliżająca wiedzę o starożytnym okresie historii ludzkości i o tych cywilizacjach, które były świadkami, jak człowiek stworzył pismo. Autorka przywołuje główne i konstytutywne wyróżniki tych cywilizacji, które dominowały podczas trzech tysięcy lat przed narodzinami Chrystusa. Wydarzenia polityczne i militarne opisane są w kontekście przemian społeczno-ekonomicznych i ideologicznych.

L'Apparition du livre przedstawia pierwsze trzy wieki dziejów książki drukowanej, umiejętnie łącząc wykład bogaty w informacje z podejściem funkcjonalnym, traktującym fakty jako elementy życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego Europy XV-XVIII w. Czytelnik zyskuje więc wiedzę o różnych aspektach produkcji i dystrybucji dawnej książki: omówiono produkcję papieru, istotę wynalazku Gutenberga, odlewanie czcionek, technikę składu ręcznego i łamania książek, kompozycję druku, charakterystykę opraw, ilustracje w książce drukowanej, handel książką, środowisko producentów dawnych druków, a także geografię drukarstwa w. XV-XVIII. Jest to pozycja klasyczna, wydawana i w oryginale francuskim, i w tłumaczeniach na inne języki. Powinna więc wejść na l...

Studia zawarte w niniejszym zbiorze poświęcone są kwestii odradzania się mitów w literaturze powszechnej XX i XXI wieku. Ich autorzy, analizując najciekawsze reinterpretacje najbardziej znanych mitów, poszukują odpowiedzi na kilka kluczowych pytań: dlaczego mityczne historie wciąż inspirują pisarzy, w jaki sposób mity funkcjonują w dziełach literackich i czy współczesna literatura, stawiająca pod znakiem zapytania tradycyjne przesłanie mitycznych opowieści, jest rzeczywiście, jak twierdzą niektórzy badacze, przestrzenią palingenezy mitu.

Ilustrowany podręcznik Jana Amosa Komeńskiego (łac. Comenius, 1592-1670) Orbis sensualium pictus, czyli Świat w obrazach rzeczy dostępnych zmysłom (pierwsze wydanie: Norymberga 1658) uważany jest za pierwowzór współczesnych podręczników szkolnych. Niniejsze wydanie to reprint pierwodruku, a zarazem pierwszy od 200 lat nowy przekład tekstu łacińskiego na język polski. Znalazła tu zastosowanie sformułowana wcześniej przez Komeńskiego zasada poglądowości - tak zwana złota zasada dla uczących, ?ażeby, co tylko mogą, udostępniali zmysłom?: nauczania zintegrowanego, nauczania języka ojczystego równolegle z językiem obcym na zasadzie praktycznej komunikacji językowej, równoczesnego poznawania języka i wiedzy o świecie rzeczy. W ciągu ponad 350 lat lat ukazało...

Historia Calandra – jedyna sztuka kardynała Bernarda Doviziego – wystawiona po raz pierwszy na dworze w Urbino w roku 1513, uważana jest za jedną z najlepszych XVI-wiecznych włoskich komedii. Cieszyła się wielkim powodzeniem, ucieleśnia bowiem typową dla utworów renesansowych misterną grę między tradycją a współczesnością. Historia Calandra, uznana przez współczesnych za modelowy przykład komedii renesansowej, odwołuje się do komedii antycznej, łącząc ją z włoską tradycją nowelistyczną. Prolog i pięcioaktowa kompozycja oddaje wzorzec klasyczny, a wybór prozy, nieśmiało zaproponowany przez Ludovica Ariosta w pierwszym włoskim utworze komediowym, nie wzbudza u autora najmniejszych choćby wątpliwości, podobnie jak użycie volgare. Nieliczne są zapoż...

Pierwsze polskie tłumaczenie Liber facetiarum Poggia Braccioliniego, nieznanego utworu piętnastowiecznej łacińskiej literatury renesansowej, na który złożyło się ponad 270 moralizujących, rubasznych, niekiedy skandalizujących opowiastek. Dzieło to wywarło znaczny wpływ na twórczość wielu autorów, w tym rodzimych twórców: Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego.

Wybór tekstów Rogera Chartier?a, historyka francuskiego, poświęconych historii książki i lektury. Rozprawy dotyczą przemian kultury piśmiennej i jej współczesnych adaptacji. Ponadto publikacja zawiera rozważania Chartier?a na temat procesów lekturowych w dobie tekstów elektronicznych, a także społecznych oddziaływań książki. Koncepcja historii lektury, jaką proponuje Roger Chartier, jest daleka od historii ?lozo?i, historii literatury czy historii idei, które głównym przedmiotem swego zainteresowania czynią teksty, ich strukturę i znaczenie. Wykracza także zdecydowanie poza tradycyjne badania z zakresu historii książki czy historii czytelnictwa, skoncentrowane wokół statystycznie rozumianych kwestii dotyczących tego, co i przez kogo było w danym okresie wyda...