Znak nr 779, 04/2020: Duchowe światy Olgi Tokarczuk

Najnowsza powieść Olgi Tokarczuk – pierwsza po otrzymaniu Literackiej Nagrody Nobla! Najciekawsze pozostaje zawsze w cieniu, w tym, co niewidoczne. Wrzesień 1913 roku, uzdrowisko Görbersdorf (dzisiejsze Sokołowsko na Dolnym Śląsku). Właśnie tutaj, u podnóża gór, od przeszło pół wieku działa jedno z pierwszych na świecie i słynne w całej Europie specjalistyczne sanatorium leczące choroby „piersiowe i gardlane”. Mieczysław Wojnicz, student ze Lwowa, przyjeżdża do uzdrowiska z nadzieją, że nowatorskie metody i krystalicznie czyste powietrze powstrzymają rozwój jego choroby, a może nawet całkowicie go uleczą. Diagnoza nie pozostawia jednak złudzeń – tuberculosis. Gruźlica. W Pensjonacie dla Panów, gdzie zamieszkuje, poznaje innych kuracjuszy. Chorzy z...

„Esej monograficzny Wojciecha Kajtocha, znanego medioznawcy, historyka i teoretyka literatury, ma wiele walorów poznawczych. Porusza zasadniczo nowy temat, który wcześniej nie został zbadany, przy zastosowaniu oryginalnej metody badawczej łączącej w sobie elementy jakościowej i ilościowej analizy tekstu wystąpienia polskiej noblistki, a w istocie rzeczy – analizy dyskursu, jako że Kajtoch bierze pod uwagę także czynniki paralingwistyczne. W swoim badaniu nawiązuje do teorii tekstowego obrazu świata, której zresztą jest twórcą i która wydaje mi się niezwykle skuteczna w rozwiązaniu problemu, jakim są złożone i wieloaspektowe relacje między działalnością językową a kulturą”. Z recenzji prof. dr. hab. Aleksandra Kiklewicza

Galeria postaci, różnorodność stylów i niezwykłość historii - najgłośniejszy i najszerzej komentowany w Polsce tom opowiadań ostatnich dekad. Kwintesencja pisarstwa Olgi Tokarczuk. Za zasłoną codzienności autorka dostrzega zawsze coś, co burzy porządek i niepokoi. Odkrywamy to w intrygującej opowieści o czytelniczce kryminałów, w napisanym ze swadą historycznym apokryfie czy w miniaturze o angielskim profesorze, który przybywa do Warszawy 12 grudnia 1981 roku i nazajutrz budzi się w obcej i niezrozumiałej krainie... Każde z opowiadań zamieszczonych w książce w odmienny, często zaskakujący sposób ożywia, przeformułowuje lub ocala bogactwo krótkiej formy. „Piękna, polifoniczna opowieść, od której trudno się oderwać” – Karol Maliszewski, „Res Pu...

Dodruk do wydania z 2018 roku. Oko w oko z niespodziewanym. Dwie historie ludzi, którzy przestali być pewni tego, co dzieje się wokół nich, kim są. Ich świat w jednej chwili wywrócił się do góry nogami. Książka obecna w kanonie lektur. Olga Tokarczuk – laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, ceniona na świecie i wielokrotnie nagradzana polska pisarka. Jej książki zostały przetłumaczone na ponad trzydzieści języków. Za wydanie Biegunów w języku angielskim otrzymała wraz z tłumaczką Jennifer Croft Międzynarodową Nagrodę Bookera 2018, uznawaną za jedną z najważniejszych literackich wyróżnień obok Nobla. Dwukrotnie uhonorowana Nagrodą Literacką Nike za powieści Bieguni (2008) i Księgi Jakubowe (2015). Wśród niezwykle wielu prestiżowych nagr...

Świat niepokojącej wyobraźni Olgi Tokarczuk. Trzy mistrzowskie opowiadania, uznawane za kwintesencję krótkiej formy w twórczości noblistki „Kiedy zamykają się drzwi szafy, milkną wszelkie fałszywe ideologie, pauzuje rzeczywistość. Kto zamyka się w szafie, ucieka od brutalnego życia wypranego z sensu i fantazji. Tokarczuk tropi światy nie z tego świata, ocala je w opowieściach, w których pozwala nam na chwilę zamieszkać”. – „Frankfurter Allgemeine Zeitung” „Książki Olgi Tokarczuk dowodzą, że tak zwaną rzeczywistość trzeba szturchnąć – pokazać z innej strony lub opatrzyć znakiem zapytania – żeby ujawniła nam się w całej swej złożoności”. – „Svenska Dagbladet”

Książki Michela Houellebecqa cieszą się niesłabnącą popularnością. We Francji miesiąc po premierze najnowszej Serotoniny konieczny był dodruk. Poprzednia powieść, "Uległość", rozeszła się tam w 800 tys. egzemplarzy. Także w Polsce trafiła na listę bestsellerów. Być może nie ma dziś innego pisarza, na którego nowe powieści czeka z zapartym tchem cała Europa. Houellebecq nie tylko opowiada ciekawe historie, ale także prorokuje, jak potoczą się losy Zachodu i stawia publicystyczne diagnozy. Czasami trafiają one w sedno, choć znacznie częściej budzą uzasadniony sprzeciw. Niewątpliwie jest to intelektualista, wobec którego należy umieć zająć własne stanowisko. W Temacie Miesiąca: Na czym opiera się Houellebecqowska wizja świata? Co nowego przynosi...

Grudzień to ten czas w roku, kiedy szczególnie zależy nam, by doświadczać przyjemności i dzielić się nią z innymi.? Dbamy o świąteczne spotkania, dobre jedzenie, upominki dla najbliższych, troszczymy się o atmosferę ciepła i bliskości. Jednak sytuacja na polsko-białoruskiej granicy, wydarzająca się katastrofa klimatyczna i inne problemy, z którymi mierzy się świat i nasz kraj, coraz częściej sprawiają, że zadajemy sobie pytanie, czy w ogóle mamy jeszcze prawo do przyjemności i czy jedynym uczciwym rozwiązaniem nie jest wyraźne samoograniczenie. Przedświąteczna gorączka napędza konsumpcyjne mechanizmy i niejednokrotnie powoduje, że gubimy się w nadmiarze bodźców i wrażeń. Trudno nam wówczas przyjrzeć się sobie i odpowiedzieć na pytanie, co rzeczy...

Książka laureatki Nagrody Nobla „Był sobie raz pewien człowiek, który bardzo dużo i bardzo szybko pracował i już dawno zostawił swoją duszę gdzieś daleko za sobą. Bez duszy żyło mu się nawet dobrze – spał, jadł, pracował, prowadził samochód, a nawet grał w tenisa. Czasem jednak miał wrażenie, że wokół niego jest zbyt płasko, jakby poruszał się po gładkiej kartce z zeszytu do matematyki, kartce, którą pokrywają równiutkie kratki…” W tej książce Olga Tokarczuk mówi nie tylko słowami, ale i obrazami. To dwugłos – idąc za słowami pisarki, Joanna Concejo stworzyła równoległą opowieść, ukrytą w obrazach. Poruszająca rzecz o czekaniu, cierpliwości i uważności.

Książka jest pierwszą opublikowaną monografią naukową w całości poświęconą twórczości Olgi Tokarczuk. Pisarka ukazana jest z jednej strony jako ktoś, kto słowo traktuje z ogromną powagą, zbliżając się do kabalistycznej wiary w jego sprawczą energię, z drugiej zaś jako literacka rewolucjonistka i aktywistka. Pisanie ma być dla niej „robieniem rzeczy ze słów” i rodzić się z potrzeby zmieniania świata (światów?), które również powstały z języka. Z tej perspektywy Olga Tokarczuk może być odbierana jako „łagodna rewolucjonistka”, która poddaje badawczemu oglądowi to, jak poszczególne języki (dyskursy) kształtują podmioty i rzeczywistość. Katarzyna Kantner interpretuje powieści Olgi Tokarczuk (od Podróży ludzi Księgi do Ksiąg Jakubowyc...

To najwybitniejszy utwór Sławomira Mrożka od ukazania się Tanga, a zarazem jeden z najważniejszych polskich dramatów okresu powojennego. Dwaj cudzoziemcy z bliżej nieokreślonego kraju zamieszkują wspólnie suterenę w nieznanym mieście Europy Zachodniej. Wyobcowany intelektualista, AA, wybrał emigrację z powodów politycznych, jego towarzysz zaś, „chłoporobotnik” XX, wyjechał wyłącznie dla zarobku. Skazani są na własne towarzystwo, a ich symbioza polega na wzajemnym uzależnieniu: XX wykorzystuje AA materialnie, ten natomiast twierdzi, że wykorzystuje towarzysza pod kątem studiów nad niewolniczą mentalnością swych rodaków. AA, sam sfrustrowany i bezwolny, z wyższością odnosi się do przedstawiciela niższej klasy, dorobkiewicza, którego jedynym celem w ży...

Literacka, imaginacyjna oda do pogranicza, nie tylko geograficznego, fizycznego, ale w najszerszym rozumieniu tego pojęcia... Jedna z najgłośniejszych i najszerzej komentowanych powieści Olgi Tokarczuk. Z uzasadnienia werdyktu noblowskiego Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk: „W tej mieszance pięknych, uderzających obrazów odnajdziemy portret wyjątkowego miejsca, w którym skupiają się rozmaite kultury, jednostkowe losy i osobne punkty widzenia”. „Olga Tokarczuk udowadnia, że granice są po to, by je przesuwać. Nienaturalne przeszkody, takie jak ograniczenia literackiego gatunku czy społeczne konwenanse, wymazuje bez zawahania, by móc naszkicować swoim piórem świat ze wszech miar zachwycający, nietuzinkowy, inny od wszystkich”. – „Le Monde” „Tokarczuk c...

Jedna z najgłośniejszych i najpoczytniejszych powieści Olgi Tokarczuk, przełożona na trzydzieści języków. Prawiek wieś w centralnej Polsce skupia losy pokoleń kilku rodzin, codzienność przeplata tu się z niezwykłością, rzeczywistość z mitem. Zmysłowa, poetycka, eksplodująca liryzmem. Krajobrazy duszy przenikają się ze światem przyrody, pokazując, że na życie nie można patrzeć z jednej tylko perspektywy. EL MUNDO Jej świat jest magiczny, to niewyczerpany, nierozplątywalny splot narodzin i śmierci, w którym wszystko od tajemniczych, podziemnych ruchów grzybni, przez człowieka, którego los prowadzi ku cierpieniu i upadkowi, aż po Boga, który w niebie rozmyśla nad swoją samotnością w niewyjaśniony sposób łączy się w całość. MICHEL EKMAN, SVENSKA...