Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg

Jak powstaje świadomość? W jaki sposób biologiczne procesy zachodzące w naszym organizmie przekształcają się w treści umysłu i subiektywne odczucia? Czy emocje są przeciwieństwem myślenia? Dlaczego słabością robotów jest brak kruchego ciała? Antonio Damasio, jeden z czołowych badaczy ludzkiego umysłu, wyjaśnia, jak biologia, neuronauka, psychologia i sztuczna inteligencja wyposażyły nas w narzędzia do odkrywania tajemnic świadomości. Wykorzystując swoją wszechstronną wiedzę, łączy w harmonijną całość pozorne sprzeczności: ciało i umysł, serce i rozum. Stanowczo podkreśla przy tym różnicę między świadomością a procesami poznawczymi i emocjonalnymi. W tym celu przygląda się zdolnościom poznawczym innych żyjących organizmów oraz sztucznej...

Życie, uczucia i tworzenie kultury. Dziwny porządek rzeczy jest przełomową książką poświęconą homeostazie; stan ten reguluje ludzkie procesy fizjologiczne w zakresie umożliwiającym nie tylko przeżycie, ale też rozkwit. Damasio wyjaśnia, że biologicznie, psychologicznie, a nawet społecznie wywodzimy się z długiej linii, której początkiem są pojedyncze żywe komórki; że nasz umysł i kultury łączy niewidzialna nić z archaicznymi organizmami jednokomórkowymi i innymi pierwotnymi formami życia; wreszcie, że w samej naszej chemii kryje się potężna siła, dążenie do podtrzymania życia we wszelkich jego przejawach, włącznie z rozwojem genów, które pomagają je regulować i przekazywać. W Dziwnym porządku rzeczy wybitny uczony przedstawia nowy sposób rozu...

Twoje stanowisko, Dan, jest jak węgorz - za każdym razem, kiedy je uchwycę, a przynajmniej tak mi się wydaje, wymyka mi się z rąk, skarży się Gregg D. Caruso. Tak właśnie się dzieje, kiedy filozofowie usiłują sklasyfikować wszystkie izmy, odparowuje Daniel C. Dennett. Dwóch znakomitych filozofów ściera się - życzliwie, ale bez merytorycznej taryfy ulgowej - w epistolarnej dyskusji o tym, czy jesteśmy kukiełkami na linkach przypadku, czy mamy życie pod niejaką choćby kontrolą. Sceptycznie spoglądający na ideę wolnej woli Caruso spotyka się z reprezentującym pogląd przeciwny Dennettem. Ten pierwszy, analityk z temperamentu, szuka równo ciętych definicji. Ten drugi, głową i sercem darwinista, wskazuje, że analogowy świat nie operuje w trybie binarnym....

Najpopularniejsza interpretacja teorii ewolucji Karola Darwina głosi, że przetrwają tylko najsilniejsi. Dlatego prześcigamy się w wymyślaniu nowych rodzajów broni, nowych sztuk walki i sposobów obrony. Czy słusznie? Brian Hare i Vanessa Woods rozprawiają się z błędnym rozumieniem myśli Darwina. Wyjaśniają, że z ewolucyjnego punktu widzenia najkorzystniejszą strategią jest przyjaźń. Opisują dotychczasowe odkrycia naukowe i eksperymenty psychologiczne, wyciągają wnioski z własnych badań nad zdolnością współpracy u różnych gatunków zwierząt oraz nad relacjami ludzi z psami. Przyglądają się także mrocznej stronie ludzkiej natury. Analizując przyczyny wojen i ludobójstw, zastanawiają się, jak to możliwe, że jesteśmy najbardziej tolerancyjnym, a jedno...

Jak poczuć się lepiej i zadbać o siebie w niespokojnych czasach? Chociaż ludzkości nigdy nie żyło się lepiej, wielu z nas czuje się źle. Żyjemy w epoce ciągłego stresu, natłoku negatywnych i smutnych informacji, porównywanie się z innymi obniża nasze samopoczucie. Książka szwedzkiego psychiatry i autora wieloletnich badań nad mózgiem, pozwala zrozumieć jakie mechanizmy kierują naszymi emocjami i samopoczuciem oraz daje konkretne wskazówki jak możemy poprawić nasz dobrostan i czuć się lepiej. Po co nam emocje? Jaki wpływ na nasze poczucie bezpieczeństwa mają relacje z innymi? Ile kontaktów społecznych powinniśmy utrzymywać by czuć się lepiej? Jak zachować spokój w świecie w którym każdego dnia trafiają do nas negatywne i smutne wiadomości? Czy szc...

Czy przestrzeń ma prędkość, a czas - kształt? Czy możliwa jest podróż w czasie i powstawanie czegoś z niczego? Czy nasz kosmos jest jedynym wszechświatem, a Ziemia jedynym miejscem, gdzie istnieje życie? Kilkanaście lat temu w gwiazdozbiorze Erydanu odkryto dziwnie pusty fragment nieba, który zgodnie z obecnymi modelami kosmologicznymi nie powinien istnieć - zupełnie jakby coś ,,pożarło" kawałek wszechświata. Czym jest ta gigantyczna pustka i jak powstała? To tylko jedna z wielu zagadek, z którymi zmagają się współcześni kosmologowie. Choć dzięki postępom fizyki i astronomii potrafimy prześledzić życie i śmierć gwiazd, usłyszeć drgania czasoprzestrzeni i dostrzec łunę Wielkiego Wybuchu, kosmos wciąż kryje przed nami wiele tajemnic, na czele z tą...

Zaburzony umysł to autorytatywna wypowiedź wybitnego uczonego, laureata Nagrody Nobla profesora Erika R. Kandela na temat tego, co wiemy o mózgu i powiązanych z nim zaburzeniach. W swej nowej, inspirującej książce Zaburzony umysł Kandel czerpie z bogactwa swych przełomowych badań oraz z prac innych czołowych neurobiologów, zabierając nas na niezwykłą wyprawę w głąb mózgu i podejmuje jedno z najtrudniejszych pytań, przed jakimi dziś stajemy: w jaki sposób nasz umysł, indywidualne poczucie siebie wyłania się z fizycznej materii mózgu? Prowadząc badania naukowe nad zakłóceniami typowej pracy mózgu oraz testując potencjalne terapie, pogłębimy swoją wiedzę o myśleniu, odczuwaniu, pamięci i kreatywności. Dopiero wtedy będziemy mogli zmierzyć się z wielkim...

Czy ludzie są świadomymi i autonomicznymi autorami własnych wyborów i osądów? Czy mogą ufać własnemu myśleniu, zwłaszcza temu szybkiemu - intuicyjnemu i emocjonalnemu? Rozważniej jest na pewno zdać się na myślenie wolne, analityczne. A mimo to trudno uniknąć pułapek myślenia. Przytrafia się to nawet ekonomistom i nie sprzyja podejmowaniu trafnych decyzji W tej odkrywczej książce Daniel Kahneman, psycholog, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii, rozważa te zagadnienia i daje istotny wgląd w mechanizmy ludzkiego myślenia. Jest to książka przełomowa. Kahneman objaśnia nam działanie umysłu i opisuje, jak o naszym myśleniu wspólnie decydują dwa systemy: System 1 - szybki, intuicyjny i emocjonalny oraz System 2 - wolniejszy, działający w sposób bardz...

Factfulness: nawyk wygłaszania opinii w oparciu o niepodważalne fakty. Kiedy ktoś zadaje nam proste pytania na temat światowych trendów – np. jaki procent światowej populacji żyje w biedzie; dlaczego liczba ludności na świecie rośnie; jaki procent dziewcząt kończy szkołę podstawową – zwykle udzielamy błędnych odpowiedzi. I to do tego stopnia, że szympans, który wybiera je losowo, uzyskuje lepszy wynik od nauczycieli, dziennikarzy, laureatów nagrody Nobla czy też bankierów inwestycyjnych. W książce Factfulness profesor zdrowia międzynarodowego i wykładowca konferencji TED, Hans Rosling, wraz z dwoma wieloletnimi współpracownikami, Anną i Olem, proponują nowe, choć dość radykalne wyjaśnienie tego zjawiska. Opisują dziesięć instynktów, które zakłó...

O tym, jak strata, która jest w naszym życiu nieunikniona, wzmacnia nas i zmienia. Doświadczenie straty towarzyszy nam w życiu bardzo często. Strata to nie tylko śmierć najbliższych, ale również rozłąka i rozstanie z tymi, których kochamy, świadoma i nieświadoma utrata romantycznych marzeń oraz niemożliwych do spełnienia oczekiwań, a także zaakceptowanie tego, co nieuniknione. Judith Viorst w swojej klasycznej książce dowodzi, że doświadczamy straty: • już w momencie narodzin, gdy opuszczamy ciało matki, przestając być jej częścią i stopniowo stając się oddzielnym „ja”, • gdy uświadamiamy sobie, że nasza władza i możliwości są ograniczone i że musimy ustąpić przed tym, co zakazane i co niemożliwe do spełnienia, • gdy musimy zrezygnować...

Tomasz Stawiszyński, filozof, publicysta związany między innymi z „Newsweekiem”, odważnie wylicza psychoterapeutyczne mity i piętnuje wielbioną bezkrytycznie psychologię. Przekonuje, że współczesna kultura i psychoterapia promują ideał człowieka, którego nie sposób zrealizować w praktyce. Tymczasem zdrady, depresja i chaos nie są czymś, co trzeba zawsze potępiać i eliminować. Przeciwnie, odpowiednio zrozumiane czynią życie głębszym i prawdziwszym, choć niekoniecznie łatwiejszym. A łatwość życia – którą obiecują dzisiaj różni terapeuci albo coachowie – to kolejny mit, bo dążenie do niej wzmacnia tylko problemy, jakich odruchowo chcemy się pozbyć. Ta fascynująca książka przygląda się podejrzliwie zmitologizowanym prawdom psychologicznym,...

Bolesne doświadczenia nie tylko odciskają piętno na psychice, ale również pozostawiają ślad w ciele. Powracające koszmary, flashbacki, blokady mięśniowe czy zachowania dysocjacyjne to znamiona przebytej traumy. Babette Rothschild uczy, jak dzięki terapii oraz pracy z ciałem odzyskać poczucie bezpieczeństwa i kontroli. Stawiając na pierwszym miejscu dobro klienta, prezentuje nowe, rozbudowane strategie i zasady bezpiecznego wychodzenia z traumy, dostosowane do indywidualnych potrzeb. Są one przydatne w pracy zarówno z osobami wykazującymi gotowość do zmierzenia się ze swoją przeszłością, jak z tymi, które wolą do niej nie wracać. Autorka na konkretnych przykładach pokazuje, jak zastosować wiedzę o funkcjonowaniu autonomicznego układu nerwowego i jego reakcji...

Jak powstaje świadomość? W jaki sposób biologiczne procesy zachodzące w naszym organizmie przekształcają się w treści umysłu i subiektywne odczucia? Czy emocje są przeciwieństwem myślenia? Dlaczego słabością robotów jest brak kruchego ciała? Antonio Damasio, jeden z czołowych badaczy ludzkiego umysłu, wyjaśnia, jak biologia, neuronauka, psychologia i sztuczna inteligencja wyposażyły nas w narzędzia do odkrywania tajemnic świadomości. Wykorzystując swoją wszechstronną wiedzę, łączy w harmonijną całość pozorne sprzeczności: ciało i umysł, serce i rozum. Stanowczo podkreśla przy tym różnicę między świadomością a procesami poznawczymi i emocjonalnymi. W tym celu przygląda się zdolnościom poznawczym innych żyjących organizmów oraz sztucznej...

Życie, uczucia i tworzenie kultury. Dziwny porządek rzeczy jest przełomową książką poświęconą homeostazie; stan ten reguluje ludzkie procesy fizjologiczne w zakresie umożliwiającym nie tylko przeżycie, ale też rozkwit. Damasio wyjaśnia, że biologicznie, psychologicznie, a nawet społecznie wywodzimy się z długiej linii, której początkiem są pojedyncze żywe komórki; że nasz umysł i kultury łączy niewidzialna nić z archaicznymi organizmami jednokomórkowymi i innymi pierwotnymi formami życia; wreszcie, że w samej naszej chemii kryje się potężna siła, dążenie do podtrzymania życia we wszelkich jego przejawach, włącznie z rozwojem genów, które pomagają je regulować i przekazywać. W Dziwnym porządku rzeczy wybitny uczony przedstawia nowy sposób rozu...