Niebo bez ptaków

"Niebo bez ptaków" miałam wrażenie, że czytam dobrze napisany horror. I ciężko jest mi uwierzyć, że to nie powieść grozy, ale prawdziwe piekło na Ziemi, jakie przeżyli ludzie w latach 40 ubiegłego roku. Codzienne apele, bicie, głód i permanentne zmęczenie, spowodowane nie tylko pracą ponad siły, ale również brakiem snu. Zimno, którego nie da się opisać i różne choroby przenoszone przez wszy, pluskwy i inne robactwo. Tak wyglądała codzienność autorki, Pani Danuty Brzesko-Mędrek oraz innych więźniarek obozu koncentracyjnego na Majdanku. Czytając zadawałam sobie pytanie, jak w ogóle można przeżyć ten koszmar? Jak nie tylko psychika, ale również organizm ludzki potrafił się zregenerować i przeżyć jeszcze wiele, wiele lat?

We wrześniu 1939 roku świat młodej Danusi legł w gruzach. Była harcerką, wesołą dziewczyną, która jak każda miała plany i marzenia. Wszystko z dnia na dzień zmieniło się. Maturę zdawała w bardzo nietypowych warunkach i nie w jednym miejscu. Została aresztowana za działalność konspiracyjną i uwięziona w Konzentrationslager Lublin. Najpierw zatrudniona w komandzie porządkowym, na V polu, później jako sprzątaczka w barakach esesmanów i pielęgniarka w szpitalu obozowym. Ryzykując swoje życie robiła notatki na temat koszmaru, jaki przeżywała ona i inni na Majdanku. Pomimo, że bruliony zostały zniszczone podczas Powstania Warszawskiego, to już w roku 1946 starała się wszystko otworzyć i w ten sposób powstał bezcenny dokument, będący świadectwem tego co działa się za murami obozu. Chciała w ten sposób oddać hołd pomordowanym.

Jak można przetrwać warunki jakie panowały w obozie? Co było siłą, która dawała nadzieję, że kiedyś to się skończy? Pani Danusia mówi o przyjaźni. Że tylko dzięki niej kobiety nie poddawały się. Wzajemni o siebie dbały i pomagały, zwłaszcza gdy któraś była poważnie chora. Autorka pisze również o grypsy, które były dla niej najcenniejszymi pamiątkami. Było w nich serce tych, które kochała.

Książka jest dość pokaźna, ale czyta się ją pomimo wszystko bardzo szybko. Opatrzona jest w fotografie i grypsy, nielegalne korespondencje wysyłane potajemnie z obozu. Na prawie każdej stronie znajduje się wyjaśnienie słów pochodzących z gwary obozowej oraz przetłumaczone zwroty z jezyka niemieckiego czy francuskiego.

Myślę, że książkę powinien przeczytać każdy, kto lubi sięgać po powieści historyczne, zwłaszcza te opisujące życie w obozach w czasie II Wojny Światowej. Powieść napisana przez sama więźniarkę jest na pewno cennym dokumentem. I jak zawsze czytając tego typu książki wywołuje ona wiele emocji. Przede wszystkim poczucie niesprawiedliwości i bezsensowności jakiekolwiek wojny.

"Niebo bez ptaków" to wydana po raz pierwszy w 1964 roku książka, która zawiera zapiski i wspomnienia z pobytu na Majdanku pani Danuty Brzosko-Mędryk.

Osobiście bardzo często i bardzo chętnie sięgam po literaturę obozową. Uważam, że bardzo ważne jest, aby nasze młode pokolenie poznawało historię przodków, okrucieństwo którego doświadczyli, abyśmy my dziś mogli żyć w wolnym kraju. Bardzo często sięgam po literaturę obozową, ale każda z poznanych historii jest inna, każda porusza i o każdej warto pamiętać.Każda z tych osób niesie swoją historię, swoje okrucieństwo i każda jest wyjątkowa.

Książka Pani Danuty została wydana już po raz trzeci, ale to wydanie jest wyjątkowe, nie tylko przez jego piękno zewnętrzne, ale zawiera także zapiski i poprawki, które nanosiła autorka przez lata. Są w niej umieszczone także zdjęcia i grypsy, które udało się zachować z obozów.

Majdanek, to niewyobrażalne okrucieństwo, to co ludzie tam przeżyli z pewnością słowami nie da się opisać i nie da się podejść dotego bez emocji, ale tą historię warto poznać dla Pani Danuty i dla wszystkich, którzy oddali tam swoje życie. A niestety tych osób nie brakuje. Podczas czytania niejednokrotnie zastanawiałam się jak tyle okrucieństwa mogło dziać się na świecie. Okrucieństwo, którym ludzie obdarowywali ludzi. Jest to wręcz niewyobrażalne, ale niestety nie jest to fikcja literacka, a historie które zostały napisane przez życie.

Cała opowieść to bardzo szczere i poruszające wyznania, które z pewnością musiały być już trudne dla Pani Danuty. Mi ciężko było to czytać bez łez, stąd jeszcze większy mój podziw i ukłon w kierunku łudzi, którzy to przeżyli, a szczególnie tych, których psychika na tym nie ucierpiała.

Dla mnie jest to książka, która na długo zostanie w mojej pamięci. Wywołała wiele skrajnych emocji, poruszyła do łez, ale i zezłościła.

Po tego typu książki szczególnie trudno sięgnąć jest teraz, podczas panującej za naszą wschodnią granicą wojny.

Bardzo serdecznie polecam i zachęcam do sięgania po takie historie, bo są tego warte.

18 stycznia 1943 roku przy temperaturze -20 stopni przybył do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Lublinie z Warszawy transport liczący 1316 więźniów politycznych z więzienia gestapo na Pawiaku i około 500 osób z ulicznych łapanek. W grupie politycznej było 311 kobiet. Wśród nich Danuta Brzosko.

Początkowo była w komando porządkowym, potem sprzątała w barakach esesmanów, by na koniec trafić do szpitala i pracować jako pielęgniarka.

Ryzykując życie robiła notatki o koszmarnej rzeczywistości Majdanka i wysyłała je dalej za pomocą robotników z wolności pracujących na terenie obozu.

Chociaż bruliony zostały zniszczone podczas powstania warszawskiego, to po wojnie Danusia starała się odwzorować ich treść.

W ten sposób powstało świadectwo okrucieństwa, terroru, głodu i śmierci, które zostało wzbogacone o fotografie i fragmenty obozowych listów autorki i nie tylko.

Bardzo poruszająca i trudna była to lektura. Nie sposób nie podziwiać woli przetrwania obozowiczów, którzy każdy dzień wydzierali wszechobecnej śmierci.

Nie sposób nie dziękować autorce, która tę brutalną część życia ocaliła od zapomnienia.

W książce pokazuje nam nie tylko okrucieństwo okupanta, ale i siłę przyjaźni i miłości.

Jeśli więc interesuje Cię tematyka obozowa nie możesz przejść obojętnie obok tej pięknie wydanej pozycji.

Książkę Danuty Brzosko - Mędryk pt. "Niebo bez ptaków" wypatrzyłam podczas zwiedzania Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze. Okazało się jednak, że są to wspomnienia kobiety uwięzionej w obozie koncentracyjnym na Majdanku.To tam właśnie trafiła młodziutka dziewczyna Danuta Brzósko - Mędryk.

18 stycznia 1943 roku przybył do obozu transport więźniów politycznych z więzienia gestapo na Pawiaku. Wśród nich była pani Danuta, która została aresztowana za działalność konspiracyjną. Przewieziona do obozu w bydlęcym wagonie musiała odnaleźć się w strasznych warunkach panujących w obozie. Jej wspomnienia są przejmujące.

Głód, wszechobecne robactwo, brak elektryczności i kanalizacji, okrutne, poniżające traktowanie - tak wyglądała codzienna rzeczywistość. Aby przeżyć kobiety musiały sobie pomagać tworząc tzw. rodzinki obozowe. W baraku "pawiaczek" istniała nielegalne "Radio Majdanek", którego pierwszą spikerką była pani Danusia. Oczywiście nie była to prawdziwa rozgłośnia.

Trudno recenzować takie wspomnienia. Dlatego napiszę Wam tylko, że powinniśmy od czasu do czasu sięgać po literaturę obozową. Po to, aby pamięć o męczeństwie tamtych ludzi przetrwała. Po to, aby oddać hołd ich bohaterstwu w walce o wolność naszego kraju. Czy nas ludzi XXI wieku byłoby dziś stać na takie poświęcenie..?

Z kart książki bije dramat i ból, ten fizyczny i ten psychiczny. Ale to nie wszystko - przebija się z nich nieśmiało nadzieja, że pomimo wszystko i na przekór wszystkiemu uda się przetrwać ten koszmar i zacząć normalnie żyć.

"Niebo bez ptaków" to poruszająca publikacja, która pogłębia wiedzę o tamtych czasach. Została starannie wydana w twardej oprawie oraz wzbogacona o zdjęcia i listy.

Warto przeczytać!

O Danucie Brzosko czytałam już w "Bezmiłości" - dlatego wiedziałam, że koniecznie muszę poznać jej punkt widzenia.

"Niebo bez ptaków" to wznowiona relacja autorki pokazująca życie więźniów na Majdanku. Pokazująca jej życie. Pokazująca piekło obozu, dramat każdego więźnia, a jednocześnie to jaką moc ma przyjaźń i wzajemna pomoc. To świadectwo udowadniające, że człowiekiem powinno się być, a nie bywać. To książka - jak większość książek o wojnie - pełna bólu, rozpaczy, tragedii a mimo to pełna nadziei. Nadziei, której młodziutkiej Danucie nie brakowało nawet w najgorszych momentach.

Wznowienie jest uzupełnione o niepublikowane listy, a także fotografie. Dodatkowo mamy też możliwość poznać fragmenty wywiadów z panią Danutą, która zarówno w obozie jak i w późniejszym życiu bardziej myślała o innych niż o sobie.

Danuta przekazywała swoje zapiski poza mury obozu, które niestety uległy zniszczeniu - jednak treść po wojnie została odtworzona i wydana. Ku przestrodze, ku pamięci. "Niebo bez ptaków" było także dowodem w procesie sądowym załogi Majdanka.

To moim zdaniem lektura obowiązkowa dla każdego pasjonata II wojny światowej.

Są książki, które po przeczytaniu trudno poddać ocenie. Są też książki, których oceniać nie mamy prawa. Niewątpliwie do nich należy „Niebo bez ptaków” Danuty Brzosko-Mędryk.

Trzecie wydanie opublikowanych wspomnień autorki, która jako dwudziestodwulatka została uwięziona w obozie koncentracyjnym za działalność konspiracyjną.

Wspomnienia te wydane po raz pierwszy w 1968 roku zostały teraz poszerzone, wzbogacone o niepublikowane dotychczas fotografie i listy wysyłane potajemnie z obozu na Majdanku. To swojego rodzaju pamiętnik ukazujący losy więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego, ale to też świadectwo kobiet więźniarek, ich codzienność i rzeczywistość odsłaniająca gehennę obozu…

To była niezwykle emocjonalna lektura. Kolejny już raz powróciłam do wojennej rzeczywistości, kolejny raz uroniłam łzę podczas lektury. I choć nie jest to pierwsze przeczytane przeze mnie obozowe świadectwo – przekaz mną wstrząsnął. Być może to kwestia prawdziwości i autentyczności, bo przecież autorka była naocznym świadkiem wszystkich przytoczonych wydarzeń. Nie da się ukryć tego, ze „Niebo bez ptaków” to też hołd złożony zarówno kobietom jak i dzieciom, które zginęły w murach obozu.

Niewątpliwie obok zapisków Seweryny Szmaglewskiej, Danuta Brzosko-Mędryk to kanon książek obowiązkowych. Nie powinniśmy mieć wobec nich żadnych oczekiwań, ani poddawać jej żadnym ocenom. Czytajmy takie książki, aby świadectwo ocalonych nigdy nie przeminęło, aby na zawsze zostało w naszej pamięci...

Danuta Brzosko-Mędryk za działalność konspiracyjną została aresztowana

i wywieziona do obozu koncentracyjnego na Majdanku, gdzie spędziła półtora roku. Podczas aresztowania była młodą, wchodzącą w życie dziewczyną, miała zaledwie 22 lata. Niemal od początku pobytu w obozie postawiła sobie za cel udokumentowanie koszmaru, który stał się częścią jej życia. Sporządzała notatki, które wysyłała na wolność przez zatrudnionych w obozie robotników. Mimo, iż podczas Powstania Warszawskiego notatki zostały zniszczone, na podstawie wspomnień Danuta Brzosko starała się odtworzyć ich treść, by opublikować wstrząsający dokument rzeczywistości obozowej, podkreślając, że jest on wyrazem hołdu złożonym kobietom i dzieciom zamordowanym w obozie.

Wydane po raz kolejny, starannie zredagowane, uzupełnione o fotografie i listy wysyłane z obozu "Niebo bez ptaków" jest zapisem obozowej codzienności, utrwaleniem pamięci o ludziach i wydarzeniach,

o koszmarze śmierci, głodu, strachu, chorób, ale też

o rozwijającej się pomimo piekła przyjaźni i solidarności.

„Niebo bez ptaków”… jakaż to trudna lektura! I jak ocenić? Co tu pisać, kiedy brakuje słów? Kiedy każda kolejna strona przynosi czytelnikowi z jednej strony kłucie bólu w sercu, a z drugiej dziwną ulgę, że to nie on urodził się w tak strasznych czasach…

Seweryna Szmaglewska porównała to świadectwo do „I boję się snów” Wandy Półtawskiej i jest to bardzo trafne porównanie. Książka Półtawskiej była równie szokująca, tyle że… dużo krótsza i pewnie z tego powodu mniej mnie dotknęła. W „Niebie…” przeżywałam z Danutą Brzosko-Mędryk wiele dni i wręcz czułam jej cierpienie. Autorka dużo uwagi poświęca współwięźniarkom, przyjaciółkom, towarzyszkom niedoli, siebie przesuwając na dalszy plan. Dokładnie opisuje codzienność tragicznego miejsca, jakim był obóz koncentracyjny.

Najnowsze wydanie wspomnień początkowo może zaskoczyć, bo pełne jest skreśleń i pogrubień, ale wydawca wyjaśnia, że to poprawki, których dokonywała autorka po pierwszych wydaniach. Czytelnika nachodzi więc refleksja – czemu takie zmiany? I czyta wszystko, nieważne czy skreślone czy nie.

Moim zdaniem jest to obowiązkowa lektura dla każdego… bo powoli zapominamy o tych strasznych czasach, a nigdy nie powinniśmy.

„Niebo bez ptaków” to nie jest tylko książka. To nie jest tylko dokument. To nie jest tylko reportaż. To coś znacznie więcej – to świadectwo napisane czarnymi zgłoskami historii naszej cywilizacji. To karty, które ukazują trudną historię. Ważne jest to, aby nie przykrył jej kurz niepamięci, aby przekazywać ją z pokolenia na pokolenie.

Nie ukrywam, że książka Danuty Brzosko-Mędryk jest tą, którą mocno wziąłem sobie do serca. Przeczytałem wiele książek ukazujących historie obozowe, lecz ta napisana przez Panią Danutę wstrząsa najbardziej. Być może to świadomość tego, iż autorka ukazała swoje losy w niemieckim obozie koncentracyjnym. Język przekazu jest więc nie tylko autentyczny, prawdziwy, lecz szczery.

Autorka przyznaje, że wspomnienia obozowe zapisane na kartach książki „Niebo bez ptaków” nie mają charakteru retrospektywnego. Pani Danuta spisywała je bezpośrednio po powrocie z obozu. W książce znajdziemy również zapiski robione w obozie, które wysyłane były grypsami na wolność dzięki pomocy robotników kierowanych do pracy w obozie. Książkę czyta się niczym opowiadanie głównej bohaterki, a nie jako suchy przekaz historyczny. Ta świadomość jeszcze bardziej ubogaca lekturę, dodając jej wyjątkowości.

Co ważne Pani Danuta podkreśla, że „Niebo bez gwiazd” jest wyrazem hołdu pomordowanym kobietom i dzieciom. To ważne, aby przekazywać tę historię kolejnym pokoleniom. Ta książka jest bardzo mocnym i ważnym świadectwem losów więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Dlatego też książkę Danuty Brzosko-Mędryk polecam każdemu z nas.

Danuta Brzosko-Mędryk w wieku dwudziestu dwóch lat, w wyniku prowadzenia działalności konspiracyjnej została uwięziona w Konzentrationslager w Lublinie. Na Majdanku została zwerbowana do pracy w komandzie porządkowym. Pracowała także jako sprzątaczka w barakach esesmanów. Była również pielęgniarką w obozowym szpitalu.

„Niebo bez gwiazd” to lektura obowiązkowa. Pisałem wcześniej, że polecam ją każdemu z nas. Myślę, że można zalecić wpisanie tej książki do kanonu lektur szkolnych. Niech młodzi ludzie poznają tę historię, by docenić obecne czasy, które choć nie są kolorowe, mają jednak więcej kolorowych odcieni niż lata młodości Pani Danuty Brzosko-Mędryk.

Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Prószyński i S-ka, które zadbało o piękne wydanie tej książki w twardej oprawie

„Styczniowa noc skrzy się tysiącem śnieżnych płatków padających na lubelskie pola. (...) Gdzieś daleko rozlega się gwizd lokomotywy”.

Literatura obozowa towarzyszy mi od zawsze. Nie zliczę, ile książek o tej tematyce przeczytałam.

Czytam, by poznać historie ludzi, którzy przeszli piekło na ziemi.

Czytam, byśmy my, jako młode pokolenie o nich nie zapomnieli. I przekazywali tę pamięć dalej.

Czytam, by w ten sposób wyrazić wdzięczność za to, że potrafię dzięki nim docenić wolność.

Danuta Brzosko - Mędryk to zarówno była więźniarka KL Lublin i autorka książki „Niebo bez ptaków”.

Dla niej pisanie wspomnień z obozu i wydanie ich w formie książki było upamiętnieniem pomordowanych kobiet i dzieci, które zginęły w obozach, i tych, które przeżyły.

Dla mnie to nie tylko książka. To świadectwo okrucieństwa, ale również nadziei zapisane na kartach historii.

Ten pamiętnik to przede wszystkim wspomnienia pani Danuty z obozu na Majdanku, które spisała tuż po powrocie z tego miejsca. Zawiera zapiski oraz grypsy tam pisane i wysyłane na wolność. Często zatajała w nich prawdę o tym, co działo się w tym wstrząsającym miejscu, by nie martwić swoich bliskich.

Tę prawdę możecie poznać w najnowszym, pięknym wydaniu „Niebo bez ptakow”, którego wydawcą jest Wydawnictwo Prószyński i S-ka. I bardzo Was do tego zachęcam.

Wiem i rozumiem, że literatura obozowa nie jest dla każdego. Nie każdy potrafi przejść przez emocje, które ze sobą niesie. Dla mnie za każdym razem jest to podróż bardzo wyczerpująca emocjonalnie. Ale zawsze wracam z niej bogatsza o portrety ludzi, którzy budzą mój podziw. I o takich postaciach chcę czytać.

Mam ogromną nadzieję, że sięgnięcie po wspomnienia i historię tej niesamowitej, ciepłej, pełnej życia i radości kobiety, która mimo tego, co przeszła, kochała ludzi i życie.

„Niebo bez gwiazd” to nie jest tylko książka. To nie jest tylko dokument. To nie jest tylko reportaż. To coś znacznie więcej – to świadectwo napisane czarnymi zgłoskami historii naszej cywilizacji. To karty, które ukazują trudną historię. Ważne jest to, aby nie przykrył jej kurz niepamięci, aby przekazywać ją z pokolenia na pokolenie.

Nie ukrywam, że książka Danuty Brzosko-Mędryk jest tą, którą mocno wziąłem sobie do serca. Przeczytałem wiele książek ukazujących historie obozowe, lecz ta napisana przez Panią Danutę wstrząsa najbardziej. Być może to świadomość tego, iż autorka ukazała swoje losy w niemieckim obozie koncentracyjnym. Język przekazu jest więc nie tylko autentyczny, prawdziwy, lecz szczery.

Autorka przyznaje, że wspomnienia obozowe zapisane na kartach książki „Niebo bez gwiazd” nie mają charakteru retrospektywnego. Pani Danuta spisywała je bezpośrednio po powrocie z obozu. W książce znajdziemy również zapiski robione w obozie, które wysyłane były grypsami na wolność dzięki pomocy robotników kierowanych do pracy w obozie. Książkę czyta się niczym opowiadanie głównej bohaterki, a nie jako suchy przekaz historyczny. Ta świadomość jeszcze bardziej ubogaca lekturę, dodając jej wyjątkowości.

Co ważne Pani Danuta podkreśla, że „Niebo bez gwiazd” jest wyrazem hołdu pomordowanym kobietom i dzieciom. To ważne, aby przekazywać tę historię kolejnym pokoleniom. Ta książka jest bardzo mocnym i ważnym świadectwem losów więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Dlatego też książkę Danuty Brzosko-Mędryk polecam każdemu z nas.

Danuta Brzosko-Mędryk w wieku dwudziestu dwóch lat, w wyniku prowadzenia działalności konspiracyjnej została uwięziona w Konzentrationslager w Lublinie. Na Majdanku została zwerbowana do pracy w komandzie porządkowym. Pracowała także jako sprzątaczka w barakach esesmanów. Była również pielęgniarką w obozowym szpitalu.

„Niebo bez gwiazd” to lektura obowiązkowa. Pisałem wcześniej, że polecam ją każdemu z nas. Myślę, że można zalecić wpisanie tej książki do kanonu lektur szkolnych. Niech młodzi ludzie poznają tę historię, by docenić obecne czasy, które choć nie są kolorowe, mają jednak więcej kolorowych odcieni niż lata młodości Pani Danuty Brzosko-Mędryk.