Od paidei do kultury wysokiej. Filozoficzno-antropologiczne podstawy sporu o kulturę

Przedmiotem analiz Autorki jest spór o wychowanie, o jego potrzebę, zakres, metodę i cel, który zawiązał się już w starożytnej Grecji i trwa po dzień dzisiejszy. W szranki stają trzy odmienne typy pedagogiki: kolektywistyczna, indywidualistyczna oraz personalistyczna. U ich podstaw tkwią różne koncepcje człowieka: bądź jako funkcji państwa (kolektywizm), bądź jako zaobsolutyzowanej jednostki (indywidualizm), bądź jako rozumnej, wolnej i suwerennej bytowo, ale spotencjalizowanej i żyjącej społecznie osoby (personalizm). Antropologie te są z kolei pokłosiem filozofii, a ostatecznie sporu o samą filozofię, jaki toczy się pomiędzy tradycją idealizmu (racjonalizmem i irracjonalizmem) a tradycją realizmu poznawczego. Okazuje się więc, że rzeczowe i racjonalne...

Książka dotyczy humanistycznego wymiaru kultury polskiej i jej podstawowych składników: budowania państwowości, tworzenia przestrzeni wolności, twórczości i nauki oraz życia religijnego. Stanowi z jednej strony zwięzłą syntezę rozumienia człowieka i kultury ukazaną na tle dziejów narodu polskiego, a z drugiej świadectwo przeżywania wielkości i piękna tej kultury. Przedmiotem rozmowy jest m.in. rola chrześcijaństwa w formowaniu się państwa polskiego i kultury, dziedzictwo Akademii Krakowskiej oraz średniowiecznej polskiej myśli politycznej - w postaci oryginalnej teorii praw narodów, kultura sarmatyzmu i baroku, tradycje polskich zrywów niepodległościowych i ocena wysokiego rozwoju kulturowego Polaków w XIX w., doświadczenia XX-wiecznych totalitaryzmów, oko...

Książka stanowi piątą pozycję w serii „Rozmowy z Ojcem Krąpcem”. Dialog dotyczy tym razem sztuki i jej filozoficznych źródeł. Przywołuje się szczególnie dwie tradycje filozoficzne: idealizm i realizm, by na ich gruncie ukazać współczesny spór o sztukę. Jednak rozmówcy nie poprzestają na prezentacji sporu sztuki i antysztuki oraz jego filozoficznego zaplecza, lecz zmierzają do rozstrzygnięcia czym jest sztuka, jakie są racje tworzenia, o związek sztuki z realnym światem i kulturą ujmowany pod kątem prawdy, dobra i moralności, piękna oraz religii. Poruszają również problem humanistyki i jej roli w wyjaśnianiu (interpretowaniu) dorobku sztuki, a w tym przede wszystkim jego oceny pod kątem roli kulturotwórczej (książka zawiera wykaz polecanych lektur: te...

W książce został podejmuje się i wyjaśnia problem sztuki w aspekcie historycznym i systematycznym. Analizuje się także spór o teorię sztuki na płaszczyźnie przedmiotowej i metaprzedmiotowej. W pracy zaakcentowane zostały antropologiczne aspekty problemu sztuki. Autor bowiem przypomina, że celem sztuki i kryterium jej sensu oraz jej sprawcą jest człowiek. W związku z tym jakość sztuki czyli jej wartość ujmowana jako zgodność z celem ostatecznym życia ludzkiego zależy od jakości rozumu ludzkiego. Jego ideologizacja lub deprawacja prowadzi do absurdu i sztuki antyludzkiej.

Porzucić świat absurdów to wywiad z Mieczysławem A. Krąpcem przeprowadzony przez ks. Jana Sochonia. M. A. Krąpiec odpowiada na pytania dotyczące jego dzieciństwa, walki o utrzymanie i rozwój Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, filozofii i jej roli w kulturze oraz sytuacji filozofii współczesne

Książka to drugie wydanie przystępnie napisanego ABC filozofii tomistycznej, którego autor podkreśla aktualność i rolę realistycznego stylu filozofowania dla filozofii kultury, wykazując błędność współczesnych interpretacji, a szczególnie postaw banalizacji czy dogmatyzacji tomizmu. Realistyczny rys myśli Tomasza, jej maksymalizm i mądrościowy wymiar akcentuje w przedmowie Mieczysław A. Krąpiec.

Na książkę składają się artykuły dotyczące sztuki i jej rozumienia, co prowadzi do podstawowego filozoficznego typu wyjaśniania świata natury i kultury. Okazuje się bowiem, że rezygnacja z filozofii w wyjaśnianiu problemu sztuki powoduje błędny jej obraz, zaś oparcie jej rozumienia na idealizmie i jego pseudofilozofiach prowadzi do ideologii fundującej m.in. tzw. antysztukę i antyartystę. Autor ostrzega, że nie każdy fakt kulturowy, jaki rejestruje historia sztuki, jest faktem kulturotwórczym, bywa bowiem owocem błędu poznawczego twórcy i miast usuwać braki w świecie pomnaża je, deprawując odbiorcę i deterioryzując kulturę. W książce m.in. omówiono problem kultury i kulturoznawstwa, współczesne spory o sztukę, problem twórczości, relację sztuka i re...

Książka stanowi drugą pozycję w serii wydawniczej pod nazwą "Rozmowy z Ojcem Krąpcem". Tytułowa rozmowa dotyczy poznania ludzkiego i jest próbą jego filozoficznego wyjaśnienia. Rozmówcy zwracają uwagę na fakt ludzkiego poznania, jego źródła: zmysły i rozum oraz na podstawowe operacje poznawcze, jak pojęciowanie i sądzenie. Podjęto również problem wartości poznania, relacji myślenia do poznawania oraz realizmu poznawczego. Osobny blok zagadnień stanowi koncepcja teorii poznania i powiązanie jej z koncepcją człowieka, przez co unika się jej autonomizacji.

Książka dotyczy życia społecznego człowieka jako koniecznego kontekstu jego aktualizacji. Zwraca uwagę na rolę filozofii w rozpoznawaniu istoty życia wspólnotowego, jego metody cywilizacyjnej i ostatecznego celu. Rozważania są dokonywane z perspektywy realizmu filozoficznego, co pozwala wskazać na absurdy idealizmu, w tym zwłaszcza jego cywilizacyjne konsekwencje: utopizm i ustrojową gromadność (socjalizm). Autor przywołuje ciągle cenzurowany dorobek poznawczy realizmu w dziedzinie antropologii i teorii cywilizacji, w tym akcentuje szczególnie personalizm z jego adekwatną i integralną koncepcja człowieka jako osoby. Kluczowymi odniesieniami rozważań są: spór realizmu z idealizmem, transformacja modernizmu w postmodernizm, utopia i utopizm, socjalizm i jego odmiany...

Książka zawiera materiały z XIII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego z cyklu "Zadania współczesnej metafizyki" na temat Spór o prawdę, które odbyło się 10 XII 2010 r. Publikacja została poszerzona o nowe artykuły w stosunku do wygłoszonych podczas sympozjum odczytów. Składa się z czterech części. Artykuły zawarte w pierwszej części ukazują główne zadanie filozofii, jakim jest poszukiwanie i poznawanie prawdy. Druga część zawiera teksty na temat rozumienia prawdy we współczesnych nurtach filozoficznych. W trzeciej części zostały zamieszczone artykuły omawiające podstawowe źródła sporu związane z poznawaniem prawdy. Ostatnia część książki zawiera teksty dotyczące roli prawdy w formowaniu poszczególnych dziedzin kultury (nauki, moralności,...

W pracy, która zawiera materiały z IX Międzynarodowego sympozjum, znajdują się rozważania dotyczące problemu jedności bytowej człowieka. Obok integralnej koncepcji człowieka jako osoby ukazano redukcyjne ujęcia człowieka, wynikające albo z absolutyzacji ciała, albo ducha-duszy, albo umysłu. Red. naukowa A. Maryniarczyk, K. Stępień

Niniejsza publikacja wypełnia lukę w organizacji polskich uniwersytetów. Stanowi ona wnikliwe studium na temat prawdziwej obecności retoryki w kształceniu akademickim. Można powiedzieć, że dwoje autorów, Imelda Chłodna-Błach i Andrei Ahapau, przygotowało tekst zgodnie z najlepszymi kanonami interesującej nas dyscypliny. Rady starożytnych były bowiem jednoznaczne: gdy mówisz/piszesz – mów/pisz jak do ludzi prostych, ale myśl jak mędrzec. Postulat prostoty formy i bogactwa treści został w tej rozprawie zrealizowany. Czytelnik znajdzie w niej zwarty, syntetyczny przegląd różnych koncepcji retoryki, zapozna się ze specyfiką pracy nauczyciela akademickiego, a nawet otrzyma praktyczne wskazówki, jak opracować, przygotować i wreszcie dobrze wygłosić rozmaite formy...