Performatywne archiwum teatru

Przedstawiamy opowiadania, pierwsze szkice do Ferdydurke, pierwsze próby dziennikowe, reportaże, recenzje i artykuły krytycznoliterackie, przedmowy do własnych i cudzych książek Jerzy Jarzębski, wybitny znawca Gombrowicza, napisał: „W variach obserwujemy jego losy, jego kształtowanie się pomiędzy ludźmi, odmiany życiowej i społecznej sytuacji, tak jak zapisały się w felietonach, recenzjach, fragmentach utworów, polemikach, dyskusjach, w wywiadach i notach – od młodzieńczego, prowokacyjnego: Dramatu baronostwa aż po Ostatni wywiad, który zamyka mocne i jednoznaczne słowo Grób”. W tomie 1 znajduje się nie publikowany dotąd w Polsce tekst – wypowiedź pisarza ogłoszona na okładce francuskiego wydania Teatru z 1965 r.

W stulecie urodzin Jana Józefa Szczepańskiego – szósty i ostatni tom wielkiego dzieła pisarza. Dziennik wybitnego prozaika polskiego, Jana Józefa Szczepańskiego, obejmujący lata 1945-2002, to nie tylko dzieło literackie o wyjątkowych walorach artystycznych, ale także rzecz o wybitna pod względem dokumentalno-poznawczym, bo portretująca cały okres powojenny do końca 2001 roku. Jan Józef Szczepański pokazuje, jak wielowarstwowe i barwne było życie w czasach powszechnie uważanych za szare i monotonne. Szósty, ostatni tom jest świadectwem mniej już intensywnej aktywności Jana Józefa Szczepańskiego, a stopniowo staje się przejmującym zapisem odchodzenia i podsumowań: pisarz wspomina zmarłych przyjaciół, żegna się z życiem, pisarstwem, domem w Kasince. Ost...

Dwutomowy zbiór rozproszonych tekstów Józefa Czapskiego z lat 1923-1988, gatunkowo bardzo zróżnicowanych: eseje i szkice, recenzje z wystaw i książek, portrety postaci znanych i wspomnienia o przyjaciołach, relacje z rozmów, teksty polityczne, polemiki, odpowiedzi na ankiety. Notatki Czapskiego, swoiste silva rerum, są rodzajem autobiografii intelektualnej wybitnego malarza i pisarza. Spektrum zagadnień, które fascynowały autora Na nieludzkiej ziemi było bardzo szerokie, książka ukazuje inny wymiar twórczości Czapskiego – nie tylko jako „piszącego” wybitnego malarza, którego teksty uzupełniają i komentują jego obrazy, ale przede wszystkim jako jednego z najważniejszych emigracyjnych intelektualistów.

Wpływ Perloff wykroczył dawno poza ramy życia naukowego. Jej praktykę pisarską należy już teraz widzieć jako jednolity, rozwijany w formie eseistycznej namysł nad rolą modernistycznego eksperymentu w kształtowaniu się współczesnej międzynarodowej świadomości artystycznej i kulturowej. – Kacper Bartczak Jest to książka naprawdę świetna, którą powinni bezzwłocznie przeczytać wszyscy, którym leży na sercu idea obecnej i przyszłej Europy. Na pierwszy rzut oka, istotnie, dotyczy ona trochę pomijanej w anglosaskim świecie, austriackiej odmiany modernizmu, silnie związanej z kulturą sprzed I wojny światowej, na której reprezentantów autorka wybrała sześciu pisarzy. Jednak zaraz staje się jasne, że chodzi o coś więcej niż tylko o uzupełnienie poważnej...

„Wychowany w cieniu traum narodowych, przygnieciony szantażem emocjonalnym, że mam się nieustannie utożsamiać, przeżywać, współodczuwać, identyfikować ze swoim krajem, coraz bardziej zmęczony byłem Polską i jej histerycznością, emocjonalnym rozwibrowaniem, deficytem trwałości. Nic tu nie mogło się zakorzenić i wrosnąć na dekady, stulecia. Nawet jak już zaborcy, okupanci, najeźdźcy nie rozwalają wszystkiego, to demolują moi rodacy, ponieważ wyłącznie zaniechanie bądź destrukcja są im przynależne. Zazdrościłem Francuzom ich dobrego samopoczucia, Niemcom ich samozadowolenia, dziedzictwa kulturowego Włochom, a oceanu Portugalczykom. Gdybym dziś był dwudziestoparolatkiem, to chciałbym na zawsze stąd wyjechać i rozumiem każdego, kto pragnie porzuci�...

Slavoj Žižek (ur. 1949), słynny w świecie i medialny filozof, Słoweniec wykładający też na uczelniach amerykańskich, wyspecjalizował się w konfrontowaniu myśli najbardziej wyrafinowanej z najbardziej popularną. W latach 80. XX wieku adaptował myśl francuskiego psychiatry Jacques’a Lacana do nowych interpretacji lewicowej filozofii. Jednocześnie interesował się przemianami kultury masowej, filmu i literatury w drugiej połowie ubiegłego stulecia. Z tych badań wyrosła na przełomie lat 80. i 90. niniejsza książka, której autor postawił sobie za cel objaśnienie trudnych koncepcji zilustrowaniem ich przykładami z popkultury. Efektem jest pełna uroku praca, która nawet jeśli wprowadza do Lacana na dość elementarnym poziomie, to sprawi wielką przyjemność mi�...

Proza Szaloma Asza charakteryzuje się odważną syntezą wartości biblijnych, fundamentów judaizmu i chrześcijaństwa, dawności i współczesności, tradycji żydowskich i kultury polskiej. Autorzy zamieszczonych w tym tomie studiów, badacze romantyzmu polskiego, dokonują interpretacji utworów Asza i odnajdują w nich, podobnie jak w twórczości romantycznej, wartości uniwersalne, pozytywnie nastawione na inność, ale nawiązujące od różnych wzorców kulturowych. Zebrane tu prace mają charakter komplementarny do typowych badań, zazwyczaj nastawionych na odnajdywanie w dziełach Asza różnych mutacji spuścizny judaistycznej i ich opisywanie, odkrywają obecną pod powierzchnią realistycznego opisu Asza duchową tkankę świata.

Maszynopis znaleziony w bibliotece IBL PAN okazał się zapisem protokołów z estetycznych i filozoficznoliterackich spotkań prowadzonych przez Romana W. Ingardena na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w latach 1934-1937. Niemal wszystkie odbywały się w czwartkowe wieczory. Brali w nich udział znani filozofowie i psychologowie, badacze literatury i języka, malarze, muzykolodzy, krytycy literaccy, filmoznawcy i teatrolodzy, nie tylko ze środowiska akademickiego. Protokoły te można więc czytać jako dokument pasji intelektualno-artystycznych lwowskiej elity humanistycznej lat trzydziestych XX wieku. Toczące się tu spory świadczą o dokonującym się przełomie w estetyce i filozofii literatury. Podawano pod rozwagę nie tylko dzieła sztuki, ale i papierki od cukierków, gw...

Książka zawiera prace prezentowane na kolejnym z cyklu sympozjów poświęconych literaturze i kulturze pierwszej połowy XIX wieku, którym patronuje Profesor Zofia Trojanowiczowa (1936?2015), badaczka romantyzmu i mistrzyni kilku pokoleń poznańskich historyków literatury. Publikowane tu artykuły zostały ułożone w dwu obszernych częściach zatytułowanych: Jak czytali romantycy ? jak czytano romantyków oraz Pamięć lektur: intertekstualność i gry literackie. Pod tymi ogólnymi hasłami znalazły się dwadzieścia dwa teksty ukazujące wielorakość romantycznych sposobów czytania, złożoność dziewiętnastowiecznych gier literackich i intertekstualnych, frapujące uwikłania ówczesnej kultury oralnej i piśmiennej oraz różnorodnie manifestowane związki romantyków z b...

Niniejsza monografia powstała z okazji przypadającej w 2019 roku dwudziestej piątej rocznicy utworzenia Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorami prezentowanych w książce opracowań są wykładowcy i współpracownicy Studium. Doświadczeni badacze oraz praktycy nauczania języka polskiego jako obcego, a także przedstawiciele najmłodszego pokolenia lektorów, debiutujący w roli autora artykułu, dzielą się doświadczeniami z pracy ze studentami uczącymi się języka polskiego na UMK oraz proponują rozwiązania, które można zastosować w procesie dydaktycznym, w tym ćwiczenia, gry pedagogiczne oraz scenariusze lekcji. Całość zamyka lista wybranych publikacji glottodydaktycznych pracowników i współpracowni...

Książka Głosy i performanse tekstów. Literatura ? piosenki ? ciałoto publikacja z zakresu antropologii współczesności, w pierwszej części z obszaru literaturoznawstwa, w drugiej ? song lyrics studies, w trzeciej zaś ? cultural studies, zawierająca interpretacje rozmaitych tekstów kultury (wierszy, poematów, dziennika, tekstów piosenki, body artu ? performansów) oraz animacji kultury, wykorzystująca narzędzia psychoanalizy, performatyki, geopoetyki, kulturowych studiów miejskich, somatoestetyki, gender studies, ekokrytyki, memory studies, monoseologii, narratologii transmedialnej oraz etnografii przedtekstowej. W czternastu studiach, o różnym profilu gatunkowym, bo czytelnik znajdzie tu rozprawy, artykuły i szkice, podjęto próbę lektury ?pretekstowej?, ?nomadycznej?...