Pro memoria. Tom 7. 1960

Tom ósmy Pro memoria obrazuje – z perspektywy prymasa Wyszyńskiego – sytuację Kościoła w PRL w okresie narastającego napięcia w obrębie stosunków wyznaniowych. Zapiski prymasa, rejestrujące prawny i faktyczny status Kościoła, uwarunkowania jego działalności, codzienność życia duchowieństwa, inteligencji polskiej i przeciętnych ludzi, stanowią cenne świadectwo epoki oraz nieobojętny dla dyskursu historiograficznego głos w sprawie okresu gomułkowskiego, który nierzadko bywa idealizowany i „rozgrzeszany”. Władysław Gomułka walczył z Kościołem, ponieważ postrzegał go jako wroga ideologicznego i politycznego. Stosował przede wszystkim metody administracyjne, choć nie tylko. Zmierzał do faktycznej eliminacji przejawów religijności z przestrzeni publ...

Dwunasty tom zapisków prymasa Stefana Wyszyńskiego, dotyczący w całości roku 1965, obejmuje przełom ósmego i dziewiątego roku trwania Wielkiej Nowenny Tysiąclecia Chrztu Polski, pomyślanej przez prymasa Wyszyńskiego jako zakrojony na szeroką skalę program duszpasterski moralnego i duchowego odrodzenia narodu. Jednocześnie był to czwarty rok trwania Soboru Watykańskiego II. Prymas Wyszyński podczas zasiadał wciąż w prezydium Soboru jako jedyny przedstawiciel Europy Wschodniej. Wiele miejsca zajmuje kwestia wyższych seminariów duchownych, którym władze oświatowe starały się w tym okresie narzucić kontrole i wizytacje. Chciały w ten sposób ingerować w program nauczania ? także teologicznego i filozoficznego, oraz uzyskać nieograniczony dostęp do dokumentacji...

Rok 1959 w Polsce był trzecim rokiem po odwilży październikowej, uwidocznionej w relacjach państwo?Kościół uwolnieniem z internowania Prymasa Tysiąclecia i ponownym nawiązaniem wzajemnych kontaktów przez stworzenie Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Jednakże ten krótki okres normalizacji dawno już się zakończył, o czym informował również w swoich zapiskach kard. Wyszyński. Początek roku to przede wszystkim czas dzielenia się prymasa z wiernymi wrażeniami z dwumiesięcznego pobytu w Rzymie (październik?grudzień 1958 r.), gdzie uczestniczył w konklawe, które wybrało nowego papieża. Na kartach pro memoria w 1959 r. prymas opisywał przede wszystkim wydarzenia, w których sam uczestniczył, jednak poddawał również ocenie problemy społeczne, rzadziej państw...

Zapiski z lat 1956-1957 obejmują wznowienie posługi prymasowskiej i arcybiskupiej po spowodowanej uwięzieniem ponad trzyletniej nieobecności. To przede wszystkim praca duszpasterska w archidiecezjach gnieźnieńskiej i warszawskiej, prace remontowo-budowlane oraz restauratorskie, a także odnowienie kontaktów z wieloma środowiskami katolików świeckich. To także początek realizacji zaprojektowanego w Komańczy programu duszpasterskiego Wielkiej Nowenny. Szczególnym wydarzeniem opisanym na kartach tego tomu jest podróż do Włoch wiosną 1957 r. Tom zawiera także relacje ze spotkań z ludźmi władzy – ostatnie dwa miesiące 1956 r. oraz rok 1957 to bowiem czas intensywnych kontaktów państwo – Kościół katolicki.

Tło historyczne Pro memoria z 1962 r. to dwa wydarzenia z jesieni, które na dziejach świata i Kościoła: to rozwiązanie nie bez pomocy papieża Jana XXIII niemal w ostatniej chwili tzw. kryzysu kubańskiego. Drugie inauguracja Soboru Watykańskiego II. Polskim tłem i składową tego pamiętnego roku były dawne i świeże zjawiska na płaszczyźnie relacji państwoKościół. Był to pierwszy pełny rok bez nauczania religii w szkołach i pierwszy rok katechizacji w sieci punktów katechetycznych, niezależnych od władz oświatowych. Także w roku 1962 powołano w MSW Departament IV, któremu zlecono szeroki zakres inwigilacji duchowieństwa. Jednocześnie trwała Wielka Nowenna i w szeregi rządców diecezji, jako wikariusz kapitulny, wszedł młody biskup Karol Wojtyła.

Co, jak i po co pisać oraz publikować? Jak doskonalić warsztat pisarski? Jakie są kryteria recenzowania? Jak wypełnić wniosek grantowy? Na te i wiele innych pytań odpowiadają dwaj naukowcy, praktycy działający w dwóch różnych dyscyplinach: dr Piotr Siuda, socjolog z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, prowadzący warsztaty z efektywnego publikowania naukowego, oraz dr hab. Piotr Wasylczyk z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, autor popularnej książki Prezentacje naukowe. Praktyczny poradnik dla studentów, doktorantów i nie tylko (PWN, 2017). Autorzy w przystępny sposób podpowiadają, jak pisać artykuły naukowe oraz inne prace akademickie oraz jak je publikować – również w najbardziej prestiżowych czasopismach. Prowadzą czytelnika przez wszys...

Rok 1958, z którego codzienne zapiski prymasa Stefana Wyszyńskiego trafiają właśnie do rąk czytelników, stanowił w Polsce przełom między krótkotrwałą odwilżą popaździernikową a powrotem do sprawdzonych metod ofensywy ideologii i władzy komunistycznej. Rok ten przynosił kolejne, definitywne już rozczarowania niespełnionymi obietnicami partii, która koniunkturalnie „normalizowała” stosunki z Kościołem, gdy potrzebowała poparcia społecznego, by szybko się potem wycofywać. Prymas Wyszyński, biorący odpowiedzialność za negocjacje i ustalenia podejmowane z władzami w imieniu Kościoła, a w gruncie rzeczy w imieniu narodu, od początku zdawał sobie sprawę z tego, że ustępstwa aparatu rządzącego wobec Kościoła mają charakter tymczasowy. O przyszłej...

rzekład i opracowanie naukowe ? Marcin Jan Janecki Przekład łacińskich tekstów pisarzy średniowiecznych, z pozoru niezbyt skomplikowanych z punktu widzenia samego języka łacińskiego, w rzeczywistości obciążony jest znaczną liczbą niełatwych do przezwyciężenia trudności. W przypadku większości biblijnych komentarzy św. Tomasza z Akwinu trudności te rodzą się z braku krytycznego wydania poszczególnych komentarzy. Stąd praca translatorska dodatkowo związana jest często z opowiedzeniem się za jednym z wariantów tekstualnych prezentowanych przez rękopisy i wczesne wydania dzieł Akwinaty. Wykład Listu do Galatów należy do tej grupy dzieł Doktora Anielskiego, które nie tyle wyszły spod jego pióra, ile zostały spisane przez słuchaczy podczas wykładu (repor...

Edycja ? Piotr Roszak, Enrique Alarcón Redakcja ? Piotr Roszak, Jagoda Marszałek Tłumaczenie ? Jagoda Marszałek ?List do Tytusa jest specyficzny, został napisany do biskupa i pasterza Kościoła. Komentarz Akwinaty w pełni odzwierciedla ten fakt. Widząc w postaci Tytusa paterfamilias, czyli ?ojca rodziny?, ?zarządcy i gospodarza?, wyszukuje w Piśmie Świętym takie teksty, które będą mówiły i wyjaśniały praktyczną naturę tej posługi. Tradycyjnie w żydowskiej rodzinie wszystko zależało od ojca. To on zabiegał o dom, który nie był tylko małą społecznością kilku osób, ale większym klanem, do którego należeli bezpośredni domownicy, dzieci i krewni, także dalsi, wraz ze służącymi i niewolnikami. Jego zadaniem było zabieganie o środki na utrzymanie całej...

Obszerny, bo liczący ponad 800 stron Leksykon katechetyczny jest pierwszą tego typu publikacją w Polsce. Nie tylko przedstawia aktualny stan i kierunki rozwoju katechetyki, ale także wychodzi naprzeciw nowym wyzwaniom XXI w. To swoiste kompendium polskiej myśli katechetycznej, skierowane zarówno do praktyków, jak i teoretyków związanych z dziełem nauczania i wychowania w wierze (katechezy). Pomysł takiego opracowania jest kontynuacją wizji zmarłego w 2020 r. ks. prof. dra hab. Radosława Chałupniaka, dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, specjalisty w zakresie katolickiego wychowania religijnego i metodyki katechezy, któremu zadedykowano Leksykon. Nowe opracowanie leksykalne treściowo obejmuje całokształt zagadnień należących do katechetyki ogóln...