Rozdarty kontynent. Europa 1950-2017

„Brawurowa jazda po prądach ideologicznych i mieliznach myśli dwudziestego wieku” – „Los Angeles Times”. Rozważania o wieku XX to ostatnia książka wybitnego historyka Tony’ego Judta – zapis jego kilkumiesięcznych rozmów z Timothym Snyderem, znawcą dziejów Europy Środkowo-Wschodniej – którą można nazwać jego testamentem intelektualnym. Minione stulecie ożywa w niej jako wiek idei, okres, w którym myśli nielicznych decydowały o życiu milionów. Wychodząc od wspomnień osobistych, Judt ukazuje blaski i mroki XX wieku przez pryzmat ideologów i myślicieli, którzy ukształtowali ten okres, w tym swoich bohaterów: Koestlera, Kołakowskiego, Keynesa, Primo Leviego, Léona Bluma i Miłosza. Dzieli się przemyśleniami na temat historii i kultury, mówi o wp...

Bądźcie bez litości, bądźcie brutalni, nasza przewaga daje nam wszystkie prawa. - ostatnie przemówienie Hitlera przed atakiem na Polskę. Stanęliśmy tedy nie po raz pierwszy w naszych dziejach w obliczu nawałnicy, zalewającej nasz kraj z zachodu i wschodu. (…) Na każdego z was spada dzisiaj obowiązek czuwania nad honorem Naszego Narodu w najcięższych warunkach. - orędzie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego po napaści Rosji Sowieckiej na Polskę. Roger Moorhouse w dynamicznej narracji przedstawia jak Polska we wrześniu 1939 r. stawiała opór najeźdźcy, którego obawiała się cała Europa. Rok 1939. II RP istnieje na mapie świata od zaledwie dwóch dekad. Ludzie, którzy wywalczyli dla niej niepodległość, patrzą z niepokojem, jak za granicami kraju rosną w siłę...

Tony'emu Judtowi można pozazdrościć znajomości dziejów europejskiej kultury i ciętego, a niekiedy wręcz bezlitosnego pióra, co dobitnie potwierdza w tym zbiorze. – „The Economist” W Zapomnianym wieku XX Tony Judt, jeden z najwybitniejszych historyków zeszłego stulecia, przywołuje niedawną przeszłość, którą – jak twierdzi – zdążyliśmy wyrzucić z pamięci, nim ją zrozumieliśmy. Prowadzi czytelnika między pomnikami tego okresu, ożywiając je bądź obalając. Wiedzie ścieżką wojen i konfliktów ideologicznych, lecz także umysłów, które dały nam dziesięciolecia pokoju. Zaznacza jasne punkty na intelektualnej i etycznej mapie Europy – Hannah Arendt, Primo Leviego, Alberta Camusa, Leszka Kołakowskiego. To jednak także podróż osobista. Judt rozpra...

W 1989 roku na oczach zdumionego świata zawalił się system komunistyczny. Od rozpoczęcia rokowań Okrągłego Stołu w Polsce w lutym, aż po rozstrzelanie Eleny i Nicolae Ceauşescu w grudniu – Europa Środkowa i Wschodnia przeszła przez burzliwy, choć wyjątkowo mało krwawy proces wyzwalania się spod reżimu komunistycznego (totalitarnego). Dziś, ponad 30 lat po tamtych wydarzeniach, wydaje się, iż perspektywa jest wystarczająco odległa, by bez emocji prowadzić badania porównawcze. Główne wydarzenia omawiane i analizowane przez autorów książki działy się jesienią 1989 roku. Zbiorowymi aktorami tych wydarzeń były niewątpliwie narody wybijające się na niepodległość po 45 latach zniewolenia. Rozważania dotyczące każdego z omawianych państw zostały pod...

Nigdy nie było żadnego prawdziwie globalnego "porządku światowego" - twierdzi Henry Kissinger. Jeden z czołowych współczesnych polityków, dyplomata, doradca prezydentów od lat analizuje wyzwania, przed którymi staje świat w XXI wieku. Odmienne perspektywy historyczne, trwające konflikty, błyskawicznie rozwijana i coraz szerzej dostępna technologia, a przede wszystkim narastające ekstremizmy ideologiczne coraz bardziej dzielą świat. Dlatego wspólnego porządku nie było i być nie mogło. Każdy region, cywilizacja czy imperium tworzyły i wcielały w życie własne koncepcje,gdzie indziej umiejscawiały centrum świata i swoich barbarzyńców.Czym innym był ład dla Chińczyków, a czym innym dla Europejczyków. Na innych fundamentach oparty jest ustrój Stanów Zjedn...

Wreszcie jest z niecierpliwością oczekiwany przez tysiące Polaków kolejny tom wielkiego dzieła prof. Andrzeja Nowaka! Rzeczpospolita lat 1468-1572 to mocarstwo, potęga militarna i kulturalna. A zarazem kraina wolności niespotykanej w ówczesnej Europie. Szlachta co prawda walczy z monarchą o przywileje (słynna konstytucja nihil novi), ale nie uchyla się od obowiązku obrony Ojczyzny, odróżnia jeszcze świętą wolność od swawoli, która jest surowo potępiana. Dynastyczne imperium Jagiellonów przekształca się w Rzeczpospolitą Obojga Narodów dzięki Unii Lubelskiej, której 450. rocznicę ustanowienia świętujemy w tym roku. Fascynująca i świetnie napisana historia naszego kraju jest zwieńczona w IV tomie Dziejów Polski ślubem przyszłego wielkiego króla Stefana...

6 czerwca 1944 brytyjscy i amerykańscy żołnierze rozpoczęli inwazję na Normandię. Ten dzień przeszedł do historii jako D-Day. Przeprowadzona na gigantyczną i bezprecedensową skalę operacja, w której wzięło udział niemal trzy miliony żołnierzy, stała się początkiem końca Trzeciej Rzeszy. Antony Beevor - brytyjski historyk, który zdobył sobie fanów na całym świecie książkami takimi jak Berlin 1945. Upadek czy Walka o Hiszpanię - dotarł do wielu nie znanych wcześniej materiałów. Przeprowadził badania w 30 różnych archiwach, w 6 krajach, co czyni z D-Day najlepiej udokumentowaną książkę o bitwie o Normandię. Autor kreśli fascynujący obraz inwazji, której rozmiary zdumiały nawet Stalina. Dowodzone przez Eisenhowera wojska zaskoczyły Niemców, ale ci...

Czytajmy klasyków, by poznać przyszłość – nawołuje Ryszard Koziołek, pokazując, jak ważna dla przetrwania naszego gatunku jest zdolność rozumienia i komentowania literatury. Bo to właśnie literatura dostarcza nam narzędzi do wyobrażania sobie przyszłości, to ona pomaga nam odróżnić kłamstwo fikcji od kłamstwa, które podaje się za prawdę. Skomplikowane? Nie mniej niż fake newsy, medialne manipulacje i gąszcz wiadomości udostępnianych w internecie. Literatura w interpretacji Koziołka to nie martwy zapis, oceniany przez krytyków, opisywany przez literaturoznawców i przeznaczony do tego, by dręczyć młodzież szkloną. To spoglądanie w lustro kultury, specjalna odmiana edukacji obywatelskiej, której celem jest nie tylko rozumienie świata, ale też wytworz...

Pełen dramatyzmu, wciągający i trzymający w napięciu obraz najdłuższej bitwy II wojny światowej. Na kartach książki Beevora bohaterstwo i poświęcenie zwykłych żołnierzy splata się z bezwzględnością nazistowskich i komunistycznych decydentów. Stalingrad pozwala spojrzeć na ówczesne wydarzenia z wielu perspektyw: przeżywających rozterki dowódców, doświadczających potwornej tragedii mieszkańców miasta, skazanych na zagładę niemieckich żołnierzy. Autor w pasjonujący sposób maluje zarówno manewry milionowych armii przeprowadzane na ciągnącym się setki kilometrów stepie, jak i klaustrofobiczne obrazy walki wręcz w ruinach miasta. Beevor przytacza nieznane historykom fakty o bitwie i rewiduje wiele narosłych wokół niej mitów, a jednocześnie tworzy b...

Atlas, wydany z okazji 100-lecia niepodległości Polski, to dzieło kompletne, obejmujące całą panoramę naszych dziejów: od momentu pojawienia się człowieka w tej części świata, aż do wydarzeń, które wpływają na życie współczesnych Polaków. Okolicznościowy charakter wydania książki podkreśla duży format oraz stylizowana elegancka oprawa z patriotyczną symboliką. Atlas ma układ chronologiczny i zawiera, oprócz starannie opracowanych unikatowych map, podsumowujące komentarze oraz wiele różnorodnych rycin: zdjęć ważnych postaci, wydarzeń i obiektów, obrazów, odznaczeń i umundurowania, wreszcie plakatów propagandowych. Ważny element tej publikacji stanowią poczet władców do ostatniego rozbioru oraz wykaz rządzących od 1918 roku do teraz.

Najnowsza książka nagrodzonej Pulitzerem autorki Gułagu i Za żelazną kurtyną udowadnia, że wielki głód na Ukrainie był drugim, po Holocauście, największym aktem ludobójstwa XX wieku. W 1929 roku Stalin zainicjował politykę masowej kolektywizacji, która odebrała ziemię milionom chłopów. Efektem był śmiertelny głód w latach 1931-32, który pociągnął za sobą 5 milionów ofiar. Zamiast rozwiązać głodowy problem, Stalin postanowił wykorzystać go do swoich politycznych celów… W swojej książce Anne Applebaum dowodzi, że ponad trzy miliony Ukraińców zmarło z głodu za sprawą przemyślanych politycznych decyzji Kremla. Wstrząsający Czerwony głód rekonstruuje nie tylko polityczne i narodowościowe tło zbrodni, ale pokazuje tragedię ludzi, którzy w...

Od marca 1939 roku Polska graniczyła z III Rzeszą nie tylko od zachodu, ale też od południa, mimo to, jeszcze na początku lata niewielu było pesymistów. Do sezonu urlopowego przygotowywano się jak zwykle nieco wcześniej. Oprócz niepokojących wieści, w gazetach znajdowało się także miejsce dla wakacyjnych tematów i anonsów zachęcających do spędzenia urlopu w znanych kurortach. W różnych znanych miejscach w miesiącach wakacyjnych 1939 roku odpoczywają znani ludzie. W Juracie można było spotkać Wierzyńskich, Wojciecha Kossaka czy Magdalenę Samozwaniec. W Truskawcu odpoczywała Zofia Nałkowska. Autorka widzi ją w oparach nafty i siarki z Brunonem Schulzem u stóp. Do Jaworzna wyjeżdża Maria Dąbrowska, gdzie już czeka na nią dr Zygmunt Czop. Po pracowitym i p...

One of the great historians of our age asks: how far can a single leader alter the course of history? The modern era saw the emergence of individuals who had command over a terrifying array of instruments of control, persuasion and death. Whole societies were re-shaped and wars fought, often with a merciless contempt for the most basic norms. At the summit of these societies were leaders whose personalities had somehow given them the ability to do whatever they wished. Ian Kershaw's new book is a compelling, lucid and challenging attempt to understand these rulers, whether operating on the widest stage (Lenin, Stalin, Hitler, Mussolini) or with a more national impact (Tito, Franco). What was it about these leaders and the times they lived in that allowed them such untrammelled and murderou...

1914–1949. Najbardziej burzliwe dekady w dziejach świata. Europejska katastrofa trwająca nieprzerwanie od 1914 do 1949 roku. Czas niedający się porównać z niczym innym w historii. Dramatyczny okres zmagań narodów w dwóch wielkich wojnach. I powojenny ład, który nie spełnił niczyich oczekiwań. Wielokrotnie nagradzany brytyjski profesor łączy oryginalne podejście naukowe z trzymającą w napięciu opowieścią. Przedstawia najważniejsze postacie i wywołane przez wojnę gwałtowne wstrząsy, które dotknęły cały kontynent, zmieniając kurs europejskiej i światowej historii. Znakomicie napisane, pełne przenikliwych i celnych spostrzeżeń Do piekła i z powrotem to pasjonująca panorama kluczowego półwiecza europejskiej historii, którego skutki odczuwamy do dziś.