Spacery po Warszawie. Spacer I Stare Miasto

To już druga edycja przewodnika po starej Warszawie. Wbrew pozorom, przez ostatnie osiem lat trochę się zmieniło w tej najstarszej części miasta. Dlatego nowe wydanie jest nie tylko poprawione, ale i rozszerzone o kolejne obiekty – i te, które się pojawiły w ostatnim czasie, i te, których wcześniej nie umieściłem na trasie spacerów. Jedno się nie zmieniło – to, że Warszawa to wciąż miasto pełne tajemnic, którego piękno tkwi w szczegółach, zaułkach i podwórkach – czyli tam, gdzie rzadko zaglądamy w trakcie wędrówek po stolicy. Po mieście powinniśmy chodzić z oczami szeroko otwartymi, patrząc nie tylko pod nogi, ale i przyglądając się fasadom, najlepiej w tym samym czasie. To nieco karkołomne zadanie, które ten właśnie przewodnik powinien ułatwi...

To już druga część naszych spacerów po Woli - tym razem zagłębiamy się w te mniej znane i rzadziej odwiedzane tereny. Opuszczamy centrum miasta i kierujemy się na zachód w stronę starych fabryk, kolejowego imperium oraz modernistycznych osiedli. O ile w poprzednim tomie widzieliśmy tę część Czystego, która dziś jest warszawskim Manhattanem, to teraz spojrzymy na Czyste, które dość długo opierało się inwazji nowej rzeczywistości. Brukowane uliczki, zagubione osiedla kolejarskie, zakłady przemysłowe, czy wolskie Colosseum to tylko kilka mocnych punktów tego spaceru. Zwiedzimy również Ulrychów, którego nazwa mieszkańcom Warszawy wciąż mówi niewiele, a przecież to tu działały największe ogrody warzywne i kwiatowe, zaopatrujące stolicę w zieleninę. Poz...

Zapraszam na Sielce, jedną z najbardziej charakternych dzielnic Warszawy. Granicząca z Łazienkami, wcale nie zawsze przypominała sielankę. Zanurzymy się w opowieściach o apaszach rodem z piosenek Grzesiuka i spróbujemy zrozumieć, o czym śpiewał bard. To na Sielcach wychowywał się Baczyński, mieszkali Jastrun, Brandys, Żuławski, Cybulski, Połomski, czy Olga Lipińska... Poza klimatem, jest tu również sporo świadków historii: odnowionych i zapuszczonych kamienic, pałaców, zakładów produkcyjnych i powojennych osiedli mieszkaniowych. Nie możemy zapomnieć o wytwórni filmów, broni, silników, czy... jedwabiu. A tak! Na deser znajdziemy tu także całe osiedla obcokrajowców – pracowników ambasad Bułgarii, Korei, czy Rosji – włączając w to tajemnicze gmaszysk...

Wola – dzielnica kontrastów, szklanych domów i rozpadających się kamienic. Podobno najniebezpieczniejsza w Warszawie. Dzięki bliskości centrum jest nie tylko łatwo dostępna, ale również pełna historii i ciekawostek. W tym tomie zajmujemy się Wolą wielkomiejską, tą najbliżej Śródmieścia, tą najbardziej doświadczoną przez los. A zatem przejdziemy się przez tereny getta, wzdłuż jego zachodniej granicy, wyłuskując z powojennej zabudowy to, co dało radę przetrwać dwa powstania, odbudowę miasta i zakusy deweloperów. Zagłębimy się również w Dziki Zachód, czyli Mirów – bez kowbojów i Indian, ale z resztkami starej zabudowy, niszczejącymi pośród bloków i biurowców. Opowiemy tu sobie również o wielu zdarzeniach i ludziach powstania warszawskiego, sp...

Ochota to bardzo niedoceniana dzielnica – jakże niesłusznie. Turyści często ją po prostu omijają, sądząc, że nie ma tu nic ciekawego. To jednak błąd, bowiem znajdzie się tu sporo historii o zasięgu wręcz krajowym. Ochota to relatywnie nowa dzielnica, ale znajdziemy tu XIX-wieczne forty Twierdzy Modlin, to tu opiewany przez Mickiewicza Ordon wstępował na działo, to tu zapadały decyzje w sprawie Powstania Warszawskiego, tu aresztowano generała Grota-Roweckiego, tu Maria Skłodowska-Curie założyła pierwszy Instytut Radowy, tu również hitlerowcy umieścili obóz przejściowy na Zieleniaku. Co poza tym? Urocze, przedwojenne kolonie Staszica i Lubeckiego z całą masą ciekawych i znanych mieszkańców, przepiękne i bogato zdobione kamienice, monumentalne osiedla soc...

Samą nazwę Bielany znają chyba wszyscy, głównie dzięki piosence Marii Koterbskiej z filmu "Irena do domu!". Ale dzisiejsze Bielany to olbrzymia dzielnica, w której nie ma już od dawna wspomnianej karuzeli i beczki śmiechu co niedziela, za to jest mnóstwo ciekawych miejsc, które warto odwiedzić i poznać. W tym tomie przejdziemy przez nawet najdalsze zakątki i osiedla, przemierzymy lasy i odwiedzimy miasto-ogród. Stare Bielany zachwycą nas urokiem przedwojennych domów i blaskiem latarni gazowych, w Lesie Bielańskim znajdziemy kolebkę dzielnicy oraz tajemnicze obiekty, na Rudzie odszukamy pozostałości przedwojennego Marymontu i sprawdzimy co dzieje się w olbrzymich blokach, Słodowiec i Piaski to wprawdzie blokowiska, ale związane z nimi jest wiele interesujących osób...

Trzeci i ostatni tom spacerów po Mokotowie jest najchudszy, ale to wcale nie znaczy, że w środku nic nie ma. Wręcz przeciwnie, to zachęta do odkrywania niezbadanych i słabo opisanych terenów samemu. No bo tym razem ruszamy na Siekierki i Augustówkę ginące już stare wsie, gdzie dawna zabudowa wypierana jest przez kolejne nowe osiedla bloków. Pomiędzy nimi znajdziemy jednak fragmenty iście wiejskie, forty ziemne, miejsca cudów, a nawet industrialne klimaty. To miejsca jedyne w swoim rodzaju, które za kilkanaście lat mogą być już tylko jednym wielkim blokowiskiem. Oprócz nadrzecznych osiedli udamy się również na spacer po przepięknym i klimatycznym mieście-ogrodzie Czerniaków. Odnajdziemy tam przedwojenne wille, uliczki oświetlane gazowymi latarniami, znanych miesz...

Dzielnica Mokotów jest dość duża – o ile w poprzednim tomie zajęliśmy się Starym Mokotowem, to tym razem będziemy eksplorować południowe części dzielnicy. Jeszcze mniej znane i często w ogóle pomijane, a przecież również ciekawe. To już 9. tom spacerowników Michała Szymańskiego po Warszawie. Co tym razem? A choćby Sielce, pełne apaszowskich historii i spuścizny po Grzesiuku, uroczych pałacyków, przedwojennych kamienic i willi oraz nowoczesnych realizacji. Dodajmy jeszcze tajemnicze osiedla pracowników ambasad, sporo znanych nazwisk, wytwórnię filmową i dogorywające zakłady przemysłowe – i oto mamy pełen obraz spaceru. Co jeszcze? Przejdziemy się osiedlem Sadyba wokół fortu Czerniaków: ciche uliczki zabudowane domkami, które kryją nie tylko arc...

8. tom spacerowników Michała Szymańskiego po Warszawie. Tym razem autor zabiera nas na spacery po Starym Mokotowie. Dlaczego turyści omijają raczej Mokotów? Dlaczego mieszkańcy Warszawy nie widzą nic szczególnego w tej dzielnicy? No właśnie, dlaczego? Przecież Stary Mokotów jest jednym z najpiękniejszych zakątków stolicy, który ma do zaoferowania w zasadzie wszystko, czego można zapragnąć w trakcie zwiedzania. Pałace i magnackie rezydencje? Są, nawet kilka. Wspaniała architektura okresu międzywojennego? Naturalnie, nie tylko modernizm, ale i inne style. Znani mieszkańcy? Cała plejada! Ale czy coś jeszcze? Ależ oczywiście, i to niemało! Tereny zielone i parki ze zbiornikami wodnymi i galeriami rzeźby, dawne lotnisko i stary tor wyścigów konnych, wieś tuż o...

No cóż, Żoliborz to temat rzeka. Nie dość, że szeroka, to jeszcze właśnie wylała... na dwa tomy. I o ile w szóstym tomie zajęliśmy się wyłącznie Żoliborzem spółdzielczym, to tom siódmy opowiada o tak zwanych peryferiach dzielnicy. Absolutnie nie oznacza to wcale, że będzie tu mniej ciekawie albo zmniejszy się liczba sław, które spotkamy - o nie! Co więc tu znajdziemy ciekawego? Ha, a czego tu nie ma? Królewska rezydencja, zamieniona na kościół, osiedle bloków, stawiane za wzór dla kolejnych pokoleń architektów, gazownia miejska, służąca dziś za autobusową zajezdnię, dawne miasteczko biedy - Powązki - i co z niego zostało... A do tego odnajdziemy przedwojenne pozostałości Marymontu, zobaczymy, co wyrosło na terenie PRL-owskich fabryk oraz przejdzi...

Przejdź się po części oficerskiej wokół Cytadeli, po części dziennikarskiej pośród pieknych modernistycznych willi, po części urzędniczej wzdłuż najpiękniejszych uliczek miasta albo po części zabudowanej spółdzielczymi kamienicami. A liczba sław na metr kwadratowy może przyprawić o zawrót głowy. Tu czas płynie nieco inaczej, zwalnia pomiędzy przedwojennymi willami wybitnych architektów, opowiada powstańcze historie poranionymi od kul murami. Miłośnicy architektury, fortyfikacji, komunikacji miejskiej, kultury, sztuki i przyrody – każdy znajdzie tu coś dla siebie. Kimkolwiek jesteś, znajdziesz tu coś dla siebie. A jak się już zaprzyjaźnisz z Żoliborzem, nie będziesz zwracać uwagi na ten lekko zadarty nos...

Wciąż jeszcze wiele osób, kiedy słyszy w rozmowie „mieszkam na Pradze”, reaguje pełnym rezerwy Oooo...! i spojrzeniem wyrażającym nieufność. I nie boisz się?! No właśnie, czy Pragi trzeba się bać? W żadnym wypadku! To jedna z najbardziej pasjonujących dzielnic Warszawy, pełna kontrastów jeszcze bardziej, niż centrum miasta. Praga się zmienia, tak dynamicznie, że czasami człowiek patrzy i nie wierzy – przecież jeszcze niedawno stały tu te ruiny! Krajobraz tej części Warszawy zmienia się tak szybko, że niewątpliwie, zanim dostaniecie tę książkę w swoje ręce, część informacji może być już nieaktualna. Dlatego spieszmy się podziwiać Pragę, bo jest co! Stuletnie kamienice, z których część jest odnowiona, a część zapada się w sobie. Słyn...