Ukraina. O państwowości i tożsamości narodowej

Ukraina i Ukraińcy budzą dziś w Polsce skrajne emocje. Większości Polaków kojarzą się z wojennymi i tuż powojennymi rzeziami polskich mieszkańców Kresów Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej dokonanymi przez ukraińskich nacjonalistów. Innym z emigrantami ekonomicznymi, ale także z wolnościowymi i prozachodnimi aspiracjami, które ujawniły się na Ukrainie podczas Euromajdanu i walki z rosyjską agresją na wschodzie kraju. I jedni, i drudzy często nie mają podstawowej wiedzy o historii Ukrainy. Zwłaszcza tej najnowszej, obejmującej ostatnie sto kilka lat, która tak silnie zaciążyła na stosunkach polsko-ukraińskich. Ta książka, napisana przez wybitnych znawców tematu, historyków z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, jest popularnym kompendium ukrai...

Jedna czy wiele Ukrain? Demokracja czy oligarchia? Ukraińskie rodowody i ukraińskie tożsamości. Ukraina wobec Rosji i wobec Polski, wobec świata i Europy. Ukraińska Powstańcza Armia i Armia Czerwona. Donieck i Lwów. Lwów etniczny i symboliczny, polski Wołyń i zagłada Żydów. Te kluczowe dylematy i dramaty nowoczesnej Ukrainy stanowią oś pasjonujących i odważnych rozmów, jakie Iza Chruślińska przeprowadziła z Jarosławem Hrycakiem. Ale żaden z tych dylematów i dramatów nie przedstawia się tutaj tak, jak utrwaliły to stereotypy – każdy został na nowo przemyślany i sproblematyzowany. Jarosław Hrycak jest bowiem nie tylko wybitnym historykiem, jest także wizjonerem politycznym. Wizja Ukrainy niepodległej i demokratycznej, wielokulturowej i pojednanej ze so...

"Ani żadnej wyspy. Rozmowy o Rosji i Ukrainie", to - przygotowane specjalnie na potrzeby tej książki - wywiady z reporterami, pisarzami, dziennikarzami i specjalistami od spraw Wschodu: Krystyną Kurczab-Redlich, Wojciechem Jagielskim, Wacławem Radziwinowiczem, Wojciechem Góreckim, Pawłem Reszką, Piotrem Pogorzelskim, Maciejem Jastrzębskim, Ziemowitem Szczerkiem, Jackiem Hugo-Baderem, Andrzejem de Lazarim, Adamem Danielem Rotfeldem i Tadeuszem Klimowiczem. W 2016 roku mija dokładnie 25 lat od rozpadu Związku Radzieckiego. Piotr Brysacz i Jędrzej Morawiecki wraz ze swoimi rozmówcami szukają odpowiedzi na pytania o to, co działo się ze Wschodem przez ostatnie ćwierć wieku i o to, co dzieje się teraz: o przyczynę, podglebie wojny i napięć między Rosją i Ukrainą, który...

Pierwsza monografia naukowa dotycząca historii Rusi Karpackiej i Karpatorusinów, w której profesor Paul Robert Magocsi, autor o olbrzymim dorobku naukowym (wśród niemal 900 publikacji jego autorstwa jest 41 książek) stawia śmiałą tezę o istnieniu czwartej narodowości wschodniosłowiańskiej. Karpatorusini nigdy nie mieli własnego państwa, lecz od wieków zamieszkiwali ziemie zwane Rusią Karpacką, które dziś leżą w granicach Polski, Słowacji, Ukrainy i Rumunii. Rozsiana po całym świecie diaspora karpatorusińska obecna jest głównie na Węgrzech, w Serbii, Czechach, Chorwacji, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. „Jakie sensy kryją się w tym tytule? Lepsze byłoby może sformułowanie: „żadnych przyjaciół prócz gór”, jednak zostało ono już wykorzystane...

Zrozumienie ideologicznych przyczyn rosyjskiej inwazji na Ukrainę oraz historycznego, mitologicznego i emocjonalnego podglebia, z której wynurzyła się na nowo upiorna maszyna rosyjskiego imperializmu – oto zadanie, które stawia przed sobą autor książki Koniec ruskiego miru? Piotr Skwieciński – dyplomata, publicysta i wieloletni korespondent w Moskwie. Dlaczego społeczeństwo rosyjskie popiera tę wojnę? Dlaczego nie robią na nim wrażenia zbrodnie dokonane w ich imieniu? Czy historycznych paraleli należy szukać w czasach Iwana Groźnego, carów-autokratów, epoce komunizmu – czy wszędzie naraz? Książka Skwiecińskiego pomaga przemyśleć te pytania, dostarczając przy tym wielu nieoczywistych obserwacji i wniosków z perspektywy człowieka, który poznał Rosję od...

Kompletna historia Ukrainy - kraju, który nigdy nie przestał walczyć o swoją wolność. Jeden z naszych najbliższych sąsiadów. Kraj, z którego narodem łączy nas wielowiekowa historia. Burzliwa. Złożona. Pełna niejednoznaczności. Czas spojrzeć na Ukrainę jej własnymi oczami i oddać jej głos w wielogłosowej opowieści, jaką jest historia Europy. Serhii Plokhy z wielką pieczołowitością przedstawia historię Ukrainy i pomaga nam zrozumieć współczesne wydarzenia. Bo to w przeszłości tkwi klucz do zrozumienia teraźniejszości. Ukraina od wieków walczy z siłami odmawiającymi jej niezależności. Traktowana jako brama łącząca Wschód i Zachód zmuszona była wielokrotnie bronić swojej suwerenności i wolności. To nie zmieniło się do dziś. Dlaczego w XXI wi...

Opowieść Hrycaka o Ukrainie opiera się zarówno na lokalnej historii Europy, na relacji z Polską, Białorusią i Rosją, ale ma też charakter globalny, bo autor sięga do procesów politycznych i społecznych w innych zakątkach globu: Argentynie, Burkina Faso, Chile, Chinach, Niemczech, Stanach Zjednoczonych. Choć kończył pisać tę książkę w pierwszych miesiącach wojny, skupiał się w równym stopniu na zjawiskach politycznych, ekonomicznych, społecznych i językowych. Pisana przez niego historia okazuje się niezwykle nowoczesna, łącząc znane nam wątki i nurty, to tutaj Hrycak rozprawia się z dziedzictwem pańszczyzny, szuka korzeni ukraińskiego antysemityzmu, studiuje wszystkie odcienie nacjonalizmu, rozdziela język, naród i ziemię. Mierzy s...

Jak doświadczenie Majdanu zmieniło Ukrainę i jej obywateli? Co to znaczy mieć porobione? I jak we Lwowie wynająć cudze życie i wprowadzić się do niego? Ukraina to kraj pełen kontrastów: powstały na micie kozactwa, lecz rozdarty między Wschodem a Zachodem. Tutaj tożsamość narodowa nie zawsze łączy się ze znajomością języka, a najszybszym testem na to, czy jesteś swój, pozostaje pytanie: czyj Krym? Ta książka to słodko-gorzka podróż po kraju, gdzie jednocześnie chodzi się do cerkwi i wróżki, w szafie obok tradycyjnej soroczki wisi futro, a smak sałatki warzywnej miesza się z kawiorem i kiszonym arbuzem. Autorka opowiada o miejscach pełnych turystów i miastach, o których nikt nie mówi, o realiach życia w kraju w stanie wojny, o bogatej kuchni i pustych...

Dzikie Pola, szumiące stepy i nostalgiczne krajobrazy – taki obraz Ukrainy utrwalił się w świadomości historycznej Polaków. Polska literatura hasała po tej ziemi równie pięknie jak polska konnica po jej stepach. Ile w tym obrazie mitu, a ile rzeczywistości? Wiedza historyczna Polaków o sąsiednim kraju, z którym łączy nas tyle więzi, daleko odbiega od oczekiwań. Ukraina to kolebka państwa rosyjskiego, Rosjan i Ukraińców łączy niewątpliwie więcej niż Ukraińców i Polaków. Krwawa przeszłość i wzajemne oskarżenia zaowocowały nieufnością, którą trudno przezwyciężyć. Książka Leszka Podhorodeckiego, wyważona, choć pełna pasji badawczej, pozwoli lepiej zrozumieć przeszłość Ukrainy. Publikację uzupełnia tekst prof. dr. hab. Michała Klimeckiego po...

Ukraina i Ukraińcy budzą dziś w Polsce skrajne emocje. Większości Polaków kojarzą się z wojennymi i tuż powojennymi rzeziami polskich mieszkańców Kresów Południowo-Wschodnich II Rzeczypospolitej dokonanymi przez ukraińskich nacjonalistów. Innym z emigrantami ekonomicznymi, ale także z wolnościowymi i prozachodnimi aspiracjami, które ujawniły się na Ukrainie podczas Euromajdanu i walki z rosyjską agresją na wschodzie kraju. I jedni, i drudzy często nie mają podstawowej wiedzy o historii Ukrainy. Zwłaszcza tej najnowszej, obejmującej ostatnie sto kilka lat, która tak silnie zaciążyła na stosunkach polsko-ukraińskich. Ta książka, napisana przez wybitnych znawców tematu, historyków z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, jest popularnym kompendium ukrai...

Legendarny prezes GE Jack Welch jest źródłem wszelkiego zła w kapitalizmie naszych czasów. Jak naprawić wyrządzone przez niego szkody? W 1981 roku Jack Welch zaczął zarządza­ć koncernem General Electric. Sprawił, że GE stała się firmą o największej wartości rynkowej na świecie. Osiągnięcia Welcha były jednak konsekwencją nieustannych wysiłków, mających na celu podniesienie ceny akcji GE, często kosztem pra­cow­­ni­ków, konsumentów i innowacji. Welch zapoczątkował nową, bezwzględną erę amerykańskiego kapitalizmu, która trwa do dziś. W swoich czasach Welch był wielkim orędownikiem fuzji i przejęć w USA – dosłownie połykał konkurentów. W ten sposób zapoczątkował model gospodarczy, który cechuje się większą koncentracją i gorszą dyn...

Pierwsza monografia naukowa dotycząca historii Rusi Karpackiej i Karpatorusinów, w której profesor Paul Robert Magocsi, autor o olbrzymim dorobku naukowym (wśród niemal 900 publikacji jego autorstwa jest 41 książek) stawia śmiałą tezę o istnieniu czwartej narodowości wschodniosłowiańskiej. Karpatorusini nigdy nie mieli własnego państwa, lecz od wieków zamieszkiwali ziemie zwane Rusią Karpacką, które dziś leżą w granicach Polski, Słowacji, Ukrainy i Rumunii. Rozsiana po całym świecie diaspora karpatorusińska obecna jest głównie na Węgrzech, w Serbii, Czechach, Chorwacji, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. „Jakie sensy kryją się w tym tytule? Lepsze byłoby może sformułowanie: „żadnych przyjaciół prócz gór”, jednak zostało ono już wykorzystane...

Dzieło profesora Magocsiego obejmuje opis bardzo długiego okresu dziejów ziem, na których dziś znajduje się państwo ukraińskie: od przeszłości archeologicznej, starożytnej, aż po wypadki, które rozegrały się w ostatnich latach na naszych oczach. Jest to swoista encyklopedia historyczna, bardzo erudycyjna. Budzi podziw orientacja autora w olbrzymiej i różnojęzycznej (angielskiej, ukraińskiej, niemieckiej, rosyjskiej, czeskiej i francuskiej) literaturze przedmiotu. Uwzględnia on także punkt widzenia historiografii izraelskiej (żydowskiej). Dorobek badań polskich jest wykorzystany skromniej, choć w bibliografii znajdujemy opracowania w języku polskim. Jest to praca naprawdę syntetyczna, to znaczy przemyślana przez autora, a nie posklejana z cudzych narracji. Stanow...