Widzialność obrazu. Historia i perspektywy estetyki formalnej

Wydanie drugie poprawione. "Zachód umiera. Narody mają ujemny przyrost naturalny. W siedemnastu europejskich krajach więcej jest pogrzebów niż narodzin, więcej trumien aniżeli kołysek. Inwazja imigrantów grozi dekonstrukcją kraju, w którym wyrośliśmy, oraz przekształceniem go w konglomerat narodów, które nie mają ze sobą prawie nic wspólnego - ani historii, ani bohaterów, ani języka, ani kultury, ani wiary, ani tych samych przodków. Czeka nas bałkanizacja i ostateczny upadek narodowej suwerenności pod dyktatem rządu ogólnoświatowego. Nasz świat wywrócił się do góry nogami. To, co wczoraj było słuszne i prawdziwe, dzisiaj jest fałszem i złem. To, co niegdyś było niemoralne i karygodne - rozpusta, aborcja, eutanazja, samobójstwo - dziś stało się "pos...

Jak pozytywnie wpływać na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka Dziecko potrzebuje troskliwej opieki. Nie wystarczy jednak darzyć je ciepłymi uczuciami. Nie wystarczy również w dojrzały sposób komunikować mu, że je kochamy. Aby przekazać miłość w taki sposób, by dotarła do serca dziecka, musimy kochać je na jego warunkach, aktywnie i jednoznacznie wyrażając uczucia. Takie świadectwo miłości ma dla dziecka znacznie większą wartość niż słowa pełne zapewnień. Codziennie trzeba się posługiwać właściwymi środkami wyrazu, jeśli bowiem nasze słowa będą harmonizowały z czynami, emocjonalny zbiornik dziecka wypełni się po brzegi, stwarzając mu warunki do dynamicznego rozwoju we wszystkich dziedzinach życia.

Książka zawiera materiały z XVI Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (12 XII 2013 r.) z cyklu "Zadania współczesnej metafizyki" poświęconemu filozoficznym interpretacjom natury ludzkiej. Publikacja składa się z trzech części. W pierwszej części, noszącej tytuł: "Źródła sporu o naturę ludzką", zostały wskazane podstawowe rozumienia natury w ogóle, a ludzkiej w szczególności oraz źródła i skutki jej deprecjonowania, a następnie zanegowania w filozofii nowożytnej i współczesnej. W drugiej części książki, pod tytułem "Natura ludzka na areopagu", zostały podjęte szeroko dziś dyskutowane szczegółowe zagadnienia dotyczące natury ludzkiej w kontekście historycznym lub systemowym. Autorzy rozważają tytułowy problem w relacji do naturalizmu, życia...

Dzieci są spontaniczne, zachowują się swobodnie. Są radosne i gotowe do zabawy, twórcze. Nasza kultura przejawia skłonność do patrzenia na dzieciństwo przez różowe okulary i nostalgiczne wspomnienia. Prawda wygląda jednak tak, że wychowanie w rodzinie i szkolna edukacja często pozbawiają dzieci tych naturalnych darów. Są one składane na ołtarzu „szybkich postępów” i dobrego zachowania. Choć wielu z nas wspomina z czułością swoje dzieciństwo, to tylko dla nielicznych dzieci jest to rzeczywiście radosny okres życia. Osho stwierdza: „Każde dziecko pragnie dorosnąć tak szybko, jak to tylko możliwe. Wydaje się mu bowiem, że dorośli są silni, że mogą robić to, co chcą, i że mają dużo pieniędzy. Naturalnie każde dziecko chce szybko urosnąć”.

Myśl św. Franciszka Salezego przez całe stulecia była niedoceniana. Właściwie dopiero w XX wieku zaczęła spotykać się z pełniejszym zrozumieniem. Nie jest łatwo uprzystępnić czytelnikowi jego dzieło, gdyż rozproszone zostało w kilkudziesięciotomowym zbiorze pism uwiecznionych w języku właściwym dla epoki baroku. Dlatego też najlepszym sposobem uprzystępnienia tej niezwykle oryginalnej, a zarazem zadziwiająco współcześnie brzmiącej myśli wydaje się dokonanie wyboru najcelniejszych fragmentów tekstów tego autora.

Przestrzeń Przyjaźni Raport CBOS-u z 2017 r. Sens życia wczoraj i dziś pokazuje, że w ciągu ostatnich 10 lat znacznie wzrosła liczba Polaków, którzy zwracają uwagę na znaczenie przyjaźni w ich życiu. Przyjaźń pozwala nam osiągnąć szczęście: stanowi przestrzeń wolności, nie wiąże się z presją spełniania czyichś oczekiwań, daje szansę na odpoczynek. W kontekście takich zjawisk jak kryzys tradycyjnej rodziny, a co za tym idzie: rosnąca liczba rozwodów, powstawanie związków patchworkowych, a także popularność singielstwa to właśnie przyjaźń często staje się w naszym życiu dominującą relacją. W czym tkwi siła przyjaźni? Czym przyjaźń różni się od miłości? Jak zmienia się jej rozumienie? Czy przyjaciele mogą zastąpić rodzinę?

„Można w działalności Akademii, w jej późnej fazie, dostrzec dwie tendencje. Z jednej strony utrzymana zostaje koncepcja matematycznego przyrodoznawstwa i głębokie studia nad naturą świata, którą reprezentują Euklides i Eratostenes. Z drugiej strony pojawiają się rozbudowane analizy związane ze zrozumieniem istoty ludzkiej egzystencji. Chodzi przede wszystkim o problematykę etyczną oraz zagadnienie optymalizacji życia, skutkujące stanem zadowolenia i szczęścia. Jest to konsekwencja zmian, jakie dokonały się w świecie greckim po podbojach Aleksandra. W ciągu kilkunastu zaledwie lat, rzeczywistość, w jakiej przyszło żyć Grekom, zmieniła się radykalnie, rozpoczynała się epoka hellenistyczna. Zachowanie dotychczasowego modelu i sposobu życia stało się ju�...

Miłość to owoc, który jest dostępny o każdej porze roku i znajduje się w zasięgu każdej ręki. Może go zebrać każdy, bez żadnych ograniczeń. Matka Teresa z Kalkuty Miłość to nie tylko uczucie. Kochać można wyłącznie wtedy, gdy człowiek chce się zaangażować i opiera się na trwałym fundamencie, którym nie mogą być jedynie przelotne i w dodatku przyjemne przeżycia. Święty Augustyn przekonał się o tym po wielu latach szukania miłości po omacku. A gdy ją znalazł, napisał w Wyznaniach: "Nie jakimś mglistym uczuciem, lecz stanowczym wyborem kocham Ciebie, Panie". Ze Wstępu Dariusza Piórkowskiego SJ

Klasyka japońskiej literatury konfesyjnej. Autor, żyjący na przełomie XIII i XIV wieku poeta, twórca wierszy z gatunku tanka, w młodym wieku wstąpił na służbę na cesarskim dworze, by po kilku latach zostać buddyjskim mnichem. Zamieszkał w odosobnieniu i do końca żył w samotności, zapisując swoje myśli, obserwacje, wspomnienia. Zawarł w nich całe bogactwo spostrzeżeń – od opisu rozmaitych zwyczajów czy uprawianych w ówczesnej Japonii form artystycznych po ponadczasowe uwagi dotyczące ludzkiej natury, przyrody czy przemijania. Co ciekawe, jego zapiski cechuje nie tylko wielka uroda języka, ale też niemałe poczucie humoru. W lekturę zbioru wprowadza tekst tłumacza, Henryka Lipszyca.

Ojciec Chapman zdobył sobie wielkie uznanie prowadzonymi przez siebie rekolekcjami. Bez nich niewiele tylko listów, zebranych w tej książce, zostałoby zapewne napisane, gdyż ich autorzy i adresaci poznawali o. Johna najczęściej właśnie z tej okazji. Powodzenia swego w tej dziedzinie nie zawdzięczał bynajmniej sztuce wymowy czy urokowi wygłaszanych konferencji. Najważniejszą rolę odegrało tu, jak się zdaje, jego głębokie zrozumienie, że każdy człowiek wymaga szczególnej uwagi i indywidualnego traktowania, że to, co pożyteczne dla jednego (a może nawet dla tego samego w jakimś wcześniejszym okresie), dla kogoś innego może okazać się nie tylko niepotrzebne, lecz wręcz zdecydowanie szkodliwe. W jaki sposób jednak podejmować decyzję w takich sprawach? Odpowi...

Niedawno zmarły Arthur C. Danto (1924–2013) należał do najbardziej znanych amerykańskich filozofów sztuki. Był wszechstronnym myślicielem, który początkowo, w latach 60. XX wieku, starał się z perspektywy filozofii analitycznej przyswoić Ameryce myśl „kontynentalną” (Nietzsche, Sartre). W latach 70. powrócił do dziedziny, od której zaczął w młodości (studiował malarstwo). W Czym jest sztuka, swojej ostatniej książce (2013), objaśnia sformułowaną przez siebie definicję sztuki jako „ucieleśnionego znaczenia”. Tą definicją chce objąć zarówno dzieła „mimetyczne”, jak i nieprzedstawiające. W celu historycznej ilustracji swego podejścia skupia się na kilku przykładach składających się na poszczególne rozdziały eseju: freski w Kaplicy Syks...

Martin Heidegger (1889–1976), klasyk XX-wiecznej filozofii niemieckiej, wygłosił te wykłady o myśleniu na freiburskim uniwersytecie w roku akademickim 1951/1952. Reprezentują one filozofię z późnego okresu twórczości Heideggera, który po politycznych wyzwaniach lat trzydziestych i czterdziestych XX wieku powrócił do życia akademickiego: objęty po wojnie zakazem nauczania z powodu wcześniejszych związków z nazizmem, uzyskał możliwość prowadzenia działalności dydaktycznej w momencie przejścia na emeryturę, co nastąpiło właśnie we wrześniu 1951 roku. Cały sens (i trudność) niniejszych rozważań zawiera się już w tytule: „Was heißt Denken?” można rozumieć na kilka sposobów jako pytanie, co zwie (nazywa) się myśleniem lub co wzywa myślenie, a to...

Książka jest rekonstrukcją filozoficznego podłoża, na którym rodzą się nowe formy obrazów w XX wieku. Skupiając uwagę na zagadnieniu widzialności obrazu, autor wskazuje na wewnętrzną konieczność, z jaką następuje rozwój twórczości od malarstwa Dawnych Mistrzów do wideoklipu, od abstrakcyjnego kolażu do cyfrowej symulacji. Tę wizję rozwoju sztuki wspiera argumentami zaczerpniętymi z dorobku estetyki formalnej, dotąd często nie docenianej. Za reprezentatywnych myślicieli tego nurtu estetyki uznał sześciu uprawiających ją filozofów XIX i XX wieku: Roberta Zimmermanna, Alois Riegla, Heinricha Wolfflina, Konrada Fiedlera, Maurice`a Merleau-Ponty`ego i Charles1a Wiliama Morrisa.

Sztuczna obecność jest przeglądem zasadniczych stanowisk w obrębie współczesnej nauki o obrazie, stanowiącej rezultat zwrotu obrazowego w kulturoznawstwie. Wokół niej ogniskuje się cała akademicka dyscyplina refleksji nad kultura wizualną. Nauka o obrazie stworzyła warunki do komparatystycznej, ale też integracyjnej analizy i interpretacji zjawisk obrazowych, widzialności w kształcie nadanym jej we współczesnej kulturze. Scala ona ze sobą rozmaite modele teoriopoznawcze: od semiotyki po psychoanalizę. Jasno też uwypukla różnicę między stylem uprawiania wiedzy o obrazach osadzonej w paradygmacie historii sztuki a nowym podejściem współczesnego ?obrazoznawstwa?. W myśl tezy Autora obrazy są prezentacjami - tylko one umożliwiają sztuczne wytwarzanie obecnośc...