Literatura na świecie 1-1/2023.

Rozmowy z Jamesem Joyce'em (1974) to zapis fascynujących dyskusji z wybitnym pisarzem, prowadzonych przez młodego krytyka sztuki Arthura Powera w Paryżu w latach dwudziestych XX wieku. O wartości tej książki stanowi nie tylko osobisty charakter wspomnień czy obfitość szczegółów biograficznych, ale przede wszystkim możliwość poznania warsztatu pracy i poglądów estetycznych Joyce'a. Arthur Power (1891-1984) to postać niezwykła, choć mało znana: irlandzki pisarz i malarz, współpracownik "The Irish Times", zaprzyjaźniony również m.in. z Modiglianim, Hemingwayem, Beckettem.

Gdyby ktoś pytał o twórcę, który w ostatnim ćwierćwieczu pisał o poezji najbardziej gorliwie i dociekliwie, wielu czytelników odpowiedziałoby: to Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki. Nikt nie sprawdzał jej granic – na samym sobie, po kres, śmieszność i obłęd – równie dotkliwie jak „Dyciu”. Nikt nie demaskował zbrukania poetów równie brutalnie i nikt z podobną delikatnością nie odsłaniał czystości samej poezji. W wybranych przez autora 25 wierszach dochodzi też do innych obnażeń: język dociera do ciemności matczynej schizofrenii, do rozszczepienia zaznaczającego historię narodów (ukraińskiego i polskiego) oraz konkretnych rodzin, do szczeliny, gdzie nic nie można ukryć i pozostaje tylko bezradność. To właśnie tam – jak pokazuje przejmujący zbiór D...

Najstarsze polskie czasopismo literackie. Jego redaktorami byli m.in. Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wyka czy Adam Ważyk. Publikuje poezję, prozę i eseje wybitnych pisarzy, przede wszystkim polskich. Pozostaje otwarte również na interesujące debiuty. Na każdy numer składają się stałe działy, m.in. o nowościach wydawniczych i krótkie eseje o teatrze, filozofii, sztukach plastycznych i literaturze obcej. Stali współpracownicy tytułu to Małgorzata Baranowska, Jan Błoński, Tomasz Burek, Janusz Głowacki, Michał Głowiński, Jerzy Kwiatkowski, Włodzimierz Paźniewski, Edward Stachura i Henryk Waniek.

Świetnie zrównoważony miks opisów turystycznych, kulturalnych, artystycznych i historycznych, wspomnień osobistych i ambasadorskich oraz uwag gastronomiczno-kulinarnych! Ani to przewodnik turystyczny, ani sprawozdanie z misji dyplomatycznej. Co sprawia, że po lekturze kamienne portale uśmiechają się do nas, a ostrygi tak bardzo nam smakują? Nasz zakochany przewodnik po Francji zachwyci szeroką rzeszę miłośników książek o wielkim świecie, o innych krajach i obyczajach. Fundamentem są sugestywne spostrzeżenia i opisy, posłuszne uważnemu spojrzeniu autora, który trzeźwo rejestruje obrazy, by je następnie okrasić barwną anegdotą i odmalować w osobistym kontekście. Ale jego gruntowna, pogłębiana latami znajomość Francji i kultury francuskiej, zdobyta dzięki up...

Kiedy bezprecedensowa, globalna epidemia ogarnia świat, kto mógłby lepiej niż słoweński turbofilozof Slavoj Žižek odkryć jej głębsze znaczenia, zachwycić się jej niepojętymi paradoksami i przewidzieć głębię konsekwencji, a wszystko to w sposób, który wywoła u ciebie zadyszkę i siódme poty? Żyjemy w czasach, kiedy największym aktem miłości jest trzymać się z dala od przedmiotu uczuć. Kiedy rządy znane z bezlitosnych cięć w wydatkach publicznych potrafią nagle wyciągnąć z rękawa biliony. Kiedy papier toaletowy staje się towarem cennym niczym diamenty. I kiedy, zdaniem Žižka, nowa forma komunizmu może być jedynym sposobem uniknięcia drogi do globalnego barbarzyństwa. Pisząc ze zwykłą swadą i zamiłowaniem do analogii z kultury popularnej (na st...

Atlas Gerharda Richtera jest unikatowym zbiorem ponad 700 fotografii, rysunków i projektów malarskich, uważanym za jedno z najważniejszych dzieł artysty. Setki zdjęć gromadzonych przez artystę od ponad 40 lat na setkach tablic Atlasu układają się w szczególnego rodzaju opowieść. Niniejsza publikacja zawiera zbiór zdjęć, szkiców i reprodukcji obrazów Richtera, hasła z Encyklopedii Powszechnej oraz z The New Encyclopaedia Britannica, esej o twórczości Richtera autorstwa Helmuta Friedla (Atlas 1962-2004), Catalogue Raisonné tablic, historię wystaw. Opublikowana z okazji wystawy Richtera, która odbyła się w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w 2004 roku.

John Barton (ur. 1948), anglikański biblista z Oksfordu, podsumował w niniejszej książce długie lata swoich badań nad Biblią, przedstawiając fascynującą opowieść o historii kształtowania się tej Księgi, jaką dziś znamy, o jej recepcji i interpretacji. Oparł się w tym na dwóch założeniach: Po pierwsze, nie ma jednoznacznej relacji między Biblią a zasadami wiary przyjmowanymi przez oparte na niej religie. Nie sposób wyczytać z niej ich konkretnego kształtu, a na dodatek biblijne ekwiwokacje sprawiają im kłopot. Zarazem, wbrew przyjętemu mniemaniu, ani chrześcijaństwo, ani judaizm nie skupiają się w swojej praktyce na Piśmie jako jedynej, świętej księdze. Nie jest ono „konstytucją” dla żadnej z religii, lecz raczej opowieścią założycielską. Po...

Tłumaczenie: Jamrozowicz Dariusz

?Ulica jednokierunkowa? (1928), jedyny czysto literacki utwór Waltera Benjamina (1892?1940), ma postać ?montażu? z krótkich, oryginalnych, często enigmatycznych felietoników, sentencji i aforyzmów skupionych wokół życia nowoczesnej metropolii, zza którego prześwieca głębsze doświadczenie filozoficzne. Benjamina, zapoznanego za życia i przedwcześnie zmarłego, zalicza się dziś do najwybitniejszych pisarzy i intelektualistów XX wieku. Berlińczyk z asymilowanej zamożnej rodziny żydowskiej, w 1933 roku wyjechał do Francji, a zagrożony aresztowaniem podczas próby wydostania się z niej, popełnił w 1940 roku samobójstwo. Za życia ukazało się zaledwie kilka jego książek, a monumentalna, niedokończona księga ?Pasaże? ? dopiero w 1982 roku. Jego styl znany dziś...

Walter Benjamin (1892–1940) – XX-wieczny klasyk był niemieckim intelektualistą o wielkiej wrażliwości i niespełnionym, tragicznie przed czasem zakończonym życiu. Krytyk kultury, kolekcjoner (wszystkiego, od zabawek po cytaty), historyk, filozof. Przede wszystkim jednak chyba pisarz dysponujący wyjątkowym, niepowtarzalnym talentem (Ulica jednokierunkowa, Berlińskie dzieciństwo). Chociaż za życia opublikował zaledwie kilka książek, dziś czyta go cały świat, a najnowsze planowane wydanie dzieł zebranych ma objąć 21 tomów. Obok „typowych” dziedzin badawczych interesowały go też nietypowe, jak eksperymenty z poszerzaniem świadomości (O haszyszu) i właśnie sny. Niniejszy tomik gromadzi w pierwszej części publikowane za życia i pośmiertnie zapisy snów aut...