Odkrycie wewnętrznej struktury bytów

W publikacji omówiono podstawowe dla rozumienia rzeczywistości pojęcia, tzw. transcendentalia: byt, rzecz, jedno, odrębne, prawda, dobro, piękno. Pojęcia te pozwalają zrozumieć, że nie tylko człowiek, ale każdy byt, ożywiony i nieożywiony, jest racjonalny i celowy. Racjonalność bytów przejawia się w tym, że poszczególne rzeczy realizują w swym istnieniu zamysł Stwórcy albo twórcy. Celowość świata ujawnia się przez to, że poszczególne rzeczy realizują w swym istnieniu określony cel, założony przez wolę twórcy albo Stwórcy.

Świat, w którym żyjemy, zaskakuje nas bogactwem swej różnorodności i złożoności. Człowiek, który z natury dąży do poznania otaczających go rzeczy chce też rozumieć to co poznaje. Jednym z etapów rozumiejącego poznania jest odkrycie uprzyczynowanego oraz analogicznego sposobu bytowania rzeczy. Związki przyczynowe czyli relacje przenikają każdą rzecz i zachodzą pomiędzy rzeczami. Nie są one czymś co jest przed rzeczą, ale są następstwem powstałej rzeczy. Wraz z wyprowadzeniem przez twórcę lub Stwórcę rzeczy do istnienia, zastają one naznaczone różnorodnym rodzajem przyczynowania, które ujawnia się do doborze materii, formy czy celu dla powstałej rzeczy. Z drugiej strony, świat w którym żyjemy urzeka nas swoją różnorodnością. Każda rzecz jest n...

Celem publikacji z serii „Zeszyty z metafizyki” jest wprowadzenie Czytelnika w nową kulturowo-filozoficzną sytuację, z jaką spotyka się w filozofii współczesnej, gdy podejmuje studia z metafizyki realistycznej. W pierwszej części „Zeszytu” został przedstawiony zarys metafizyki realistycznej, która wyróżnia się autonomią tak co do przedmiotu badań, jak i co do metody oraz celu. Jest typem poznania, które funduje wiedzę rozumiejącą i mądrościową. W drugiej części „Zeszytu” zostały ukazane dzieje i przyczyny wyodrębnienia się ontologii, jako odrębnej obok metafizyki dyscypliny, oraz omówione różnorodne typy nowożytnych i współczesnych ontologii. Czytelnik może zatem dowiedzieć się, że to, co dziś nazywa się „ontologią” niewiele ma wsp�...

„Zeszyty z metafizyki” są zaadresowane do wszystkich, którzy badając różne aspekty otaczającej nas rzeczywistości fundamentem swej wiedzy o świecie i człowieku chcą uczynić filozofię realistyczną. Pierwszy „Zeszyt z metafizyki” pozwala zrozumieć, czym owa filozofia realistyczna – metafizyka – jest. Dostarcza informacji na temat pierwszych europejskich interpretacji świata i człowieka: monistycznej i dualistycznej. Fragment: „Nazwa »metafizyka« jako określenie dyscypliny filozoficznej pojawiła się dość przypadkowo. Pochodzi ona prawdopodobnie od Andronikosa z Rhodos, scholarchy i komentatora pism Arystotelesa, jedenastego kierownika Likejonu, który żył w I wieku przed Chrystusem (Szerzej na ten temat pisze k. Leśniak we wstępie do Metafizyki Arystot...

Trzeci „Zeszyt z metafizyki” prezentuje interpretację rzeczywistości sformułowaną przez Tomasza z Akwinu. Omówione są fundamentalne dla właściwego rozumienia świata teorie: złożenia bytu z istoty i istnienia, stworzenia z niczego, analogicznego bytowania rzeczy. Część „Zeszytu” poświęcono rozumieniu człowieka jako osoby oraz poznaniu sądowemu i separacji metafizycznej. Zamieszczono też fragmenty pism Tomasza z Akwinu.

"Zeszyty z metafizyki" nr 2 Książa z serii: "Zeszyty z metafizyki" dostarcza informacji na temat interpretacji rzeczywistości dokonanej przez Arystotelesa. Zapoczątkował on nurt filozofii realistycznej, a zatem także realistyczną interpretację świata i człowieka. Omówiona została jego oryginalna koncepcja bytu, złożonego z elementów: materii i formy, dzięki którym rzeczy bytują, a także koncepcja człowieka jako istoty złożonej z ciała i duszy oraz została przedstawiona teoria poznania abstrakcyjnego, stanowiąca postawę różnicowania nauk: przyrodniczych, matematycznych i filozoficznych. Książka zawiera także teksty klasyczne: fragmenty pism Arystotelesa Metafizyka, Fizyka, O duszy.

"Zeszyty z metafizyki" nr 3 Trzeci "Zeszyt z metafizyki" prezentuje interpretację rzeczywistości sformułowaną przez Tomasza z Akwinu. Omówione są fundamentalne dla właściwego rozumienia świata teorie: złożenia bytu z istoty i istnienia, stworzenia z niczego, analogicznego bytowania rzeczy. Część "Zeszytu III" poświęcono rozumieniu człowieka jako osoby oraz poznaniu sądowemu i separacji metafizycznej. Zamieszczono też fragmenty pism Tomasza z Akwinu.

Książka zawiera materiały z X Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego z cyklu "Zadania Współczesnej Metafizyki" pt. Spór o cel i celowościowe wyjaśnianie, które odbyło się 13 XII 2007 w Lublinie. W ramach sympozjum ukazano celowościowy sposób wyjaśniania świata, jego koleje historyczne i znaczenie celu jako przyczyny dla rozumienia świata. Autorzy w artykułach w I części zajęli się celowością na przestrzeni dziejów, w II podjęli problem celu w filozofii, w dziedzinie działania indywidualnego i społecznego, w sztuce i technice, w przyrodzie i w naukach przyrodniczych, zaś w III części analizowali powszechność celu i wyjaśniania celowościowego. W książce m.in. teksty: M. A. Krąpca, B. Walda, Z. J. Zdybickiej, H. Jakuszko, T. Biesagi, B. Chyrowicz, H. K...

W książce została przedstawiona filozoficzna (metafizyczna) teoria kreacjonizmu, która powstała w oparciu o analizę realnie istniejących rzeczy dostępnych ludzkiemu doświadczeniu. Głosi ona, że świat nie powstał z jakiegoś wcześniej istniejącego substratu (praelementu, materii pierwszej, idei, chaosu, energii itp.), lecz w całości został powołany przez Stwórcę do istnienia aktem intelektu i woli, i z nich wyprowadzony. Teoria stworzenia ex nihilo była nieobecna w interpretacjach filozofów starożytnych, a także i średniowiecznych. Wynikało to z powszechnej obowiązywalności zasady wyjaśniania wszelkiego typu powstawania, która głosiła, że „z niczego nic nie powstaje” (ex nihilo nihil fit) oraz z apriorycznego przekonania o odwiecznym istnieniu świata j...

Książa z serii „Zeszyty z metafizyki” dostarcza informacji na temat interpretacji rzeczywistości dokonanej przez Arystotelesa. Zapoczątkował on nurt filozofii realistycznej, a zatem także realistyczną interpretację świata i człowieka. Omówiona została jego oryginalna koncepcja bytu, złożonego z elementów: materii i formy, dzięki którym rzeczy bytują, a także koncepcja człowieka jako istoty złożonej z ciała i duszy oraz została przedstawiona teoria poznania abstrakcyjnego, stanowiąca postawę różnicowania nauk: przyrodniczych, matematycznych i filozoficznych. Książka zawiera także teksty klasyczne: fragmenty pism Arystotelesa Metafizyka, Fizyka, O duszy.

Kolejną pracą w serii „Biblioteka Filozofii Realistycznej” jest klasyczna już praca z filozofii prawa ojca M. A. Krąpca Człowiek i prawo naturalne. W sporze o prawo naturalne autor zajmuje zdecydowane stanowisko: prawo naturalne istnieje i jest podstawą obowiązywania i racjonalności prawa pozytywnego. Co więcej uznanie prawa naturalnego stanowi pierwszy krok na drodze ku pełnemu poszanowaniu przyrodzonych, nienaruszalnych, powszechnych i nigdy niezbywalnych praw człowieka. Jednak, jak się okazuje, właściwe rozumienie człowieka i jego praw wciąż pozostaje kluczowym problemem naszych czasów. Autor wyjaśnia i uzasadnia prawo naturalne w kontekście realizmu filozoficznego. Nawiązując do racjonalistycznej koncepcji prawa naturalnego Tomasza z Akwinu, ujawnia jej aktual...

Książka ukazała się w nowej serii wydawniczej „Vademecum filozofii”. Autorka, długoletni kierownik Katedry Filozofii Religii KUL, przedstawia podstawy filozofii religii uprawianej w tradycji realizmu metafizycznego. W książce została ukazana tendencja oraz jej filozoficzne podłoże zastępowania terminu „Bóg” terminem „sacrum”. W książce ukazano m.in. problem afirmacji i negacji Boga, rolę rozumu i woli w poznaniu Boga, kompetencje metafizyki w interpretowaniu faktu religii. W książce zamieszczono także wypowiedzi na temat religii i sacrum oraz bibliografię pomocną w osobistym studium filozofii religii.

W książce zamieszczono materiały z VIII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego pt. Substancja - natura - prawo naturalne (15 XII 2006 r.). Celem Sympozjum było przedstawienie dziejów rozumienia substancji, natury i prawa naturalnego i ich wpływu na wyjaśnianie świata, człowieka i ludzkiego działania. W pozycji oprócz tekstów wystąpień z sympozjum zostały zamieszczone artykuły V. Possentiego o nihilizmie oraz B. Walda o rozumieniu prawa Tomasza z Akwinu i Jana Dunsa Szkota. Książka została zadedykowana O. prof. Mieczysławowi A. Krąpcowi z okazji osiemdziesiątej piątej rocznicy urodzin.

W książce została przedstawiona filozoficzna (metafizyczna) teoria kreacjonizmu, która powstała w oparciu o analizę realnie istniejących rzeczy dostępnych ludzkiemu doświadczeniu. Głosi ona, że świat nie powstał z jakiegoś wcześniej istniejącego substratu (praelementu, materii pierwszej, idei, chaosu, energii itp.), lecz w całości został powołany przez Stwórcę do istnienia aktem intelektu i woli, i z nich wyprowadzony. Teoria stworzenia ex nihilo była nieobecna w interpretacjach filozofów starożytnych, a także i średniowiecznych. Wynikało to z powszechnej obowiązywalności zasady wyjaśniania wszelkiego typu powstawania, która głosiła, że „z niczego nic nie powstaje” (ex nihilo nihil fit) oraz z apriorycznego przekonania o odwiecznym istnieniu świata j...

Współczesny przyrodnik chce – na wzór platońskiego Demiurga – stwarzać rzeczy. W procesach klonowania, krzyżówek genetycznych, tworzenia nowych zmutowanych form roślin nie chodzi tylko o przeformowywanie i przetwarzanie rzeczy, ale stawianie się w roli kogoś, kto dzięki nauce uzurpuje sobie moc stwarzania. Rodzi się zatem konieczność odpowiedzi na pytanie, czy istnieją granice ingerencji w strukturę rzeczy, granice poza którymi ingerencja przestaje być doskonaleniem, a podąża w kierunku szkodzenia i deformowania. Problem ten jest domeną nie tylko nauk przyrodniczych, ale przede wszystkim metafizyki. Metafizyka uczy bowiem odkrywania wewnętrznej struktury rzeczy, w której obok elementów przypadłościowych są także elementy konstytutywne, czyli takie, które de...

On Causes, Participation and Analogy, translated from Polish by Hugh McDonald, "Notebooks on metaphysics vol. 6" The world in which we live, surprises us with the richness of its diversity and complexity. The man who by nature seeks to know the surrounding things also wants to understand what it cognizes. One of the stages of ratiocinative cognition is the discovery of causal and analogical type of being of things. Causal connection as relations permeate everything and take place between things. They are not something that is before a thing, but are the result of created things. With the departure of things into existence by the artist or Creator, there also implicates various kinds of causation that is disclosed to the selection of matter, form or purpose for the created things. On the ot...

Rationality and Finality of the World of Persons and Things translated from Polish by Hugh McDonald. "Notebooks on metaphysics vol. 4" In the "Notebook on Metaphysics” No IV is discussed basic concepts for understanding reality, the so-called: transcendentals: being, thing, the one, separate, truth, the good and beauty. These concepts describe properties of every being and allow to understand that not only man, but every being, animate and inanimate, is rational and purposeful. Rationality of beings manifests itself in the fact that particular things carry in their existence plan of the Creator or an artist. The finality of the world is revealed by the fact that the individual things carry on its existence a specific purpose, founded by the will of the Creator or an artist.

"Notebooks on metaphysics volume 3" The third book from the series "Notebooks in Metaphysics" presents interpretation of reality that S. Thomas Aquinas formulated. There are theories, which are fundamental for proper understanding of the world, such as existential conception of being as composed of the elements of essence and existence, the creation from nothing, the analogy of beings. Some parts of this "Notebooks in Metaphysics" (vol. 3) presents the conception of the man as a person and the theory of metaphysical separation and existential judgement-based cognition. The book also presents S. Thomas Aquinas’ texts about new understanding of being, on the creation of being ex nihilo, on the Absolute Being whose essence is existence, etc. Translated from Polish by Hugh McDonald

Celem publikacji z serii „Zeszyty z metafizyki” jest wprowadzenie Czytelnika w nową kulturowo-filozoficzną sytuację, z jaką spotyka się w filozofii współczesnej, gdy podejmuje studia z metafizyki realistycznej. W pierwszej części „Zeszytu” został przedstawiony zarys metafizyki realistycznej, która wyróżnia się autonomią tak co do przedmiotu badań, jak i co do metody oraz celu. Jest typem poznania, które funduje wiedzę rozumiejącą i mądrościową. W drugiej części „Zeszytu” zostały ukazane dzieje i przyczyny wyodrębnienia się ontologii, jako odrębnej obok metafizyki dyscypliny, oraz omówione różnorodne typy nowożytnych i współczesnych ontologii. Czytelnik może zatem dowiedzieć się, że to, co dziś nazywa się „ontologią” niewiele ma wsp�...

"Notebooks on metaphysics volume 2" This book from the series "Notebooks in Metaphysics" provides information on the new interpretation of reality that Aristotle made. Aristotle began the current of realistic philosophy and so began the realistic interpretation of the world and man. There is a discussion of Aristotle’s original conception of being as composed of the elements of matter and form whereby things exist, the conception of man as a being composed of body and soul, and a presentation of the theory of abstract cognition, which is the basis for distinguishing between the natural, the mathematical, and the philosophical science. The book also presents classical texts, namely excerpts from Aristotle’s Metaphysics, Physics, and On the Soul. Translated by Hugh McDonald