„Furier Andrzej” – książki

Andrzej Furier - Gruzja niepodległa-od monarchii do republiki wyd. 2- oprawa twarda

Monografia jest efektem wieloletnich zainteresowań badawczych autora i prezentuje związki między przemianami etnicznymi a rozwojem gruzińskiej państwowości od jej początków do XXI wieku. Praca została oparta na obszernej bazie źródłowej i wynikach badań terenowych. Jej dużą wartość stanowi bogaty materiał ikonograficzny. W książce przedstawiono wpływ relacji interetnicznych na przemiany polityczne, co odróżnia ją od dzieł zachodnich badaczy ? deprecjonujących znaczenie elementów etnonarodowych. W wywodach połączono refleksję historyczną z wynikami badań socjologicznych i politologicznych, prezentując obok historycznego aspektu przemian gruzińskiej państwowości i społeczeństwa także stosunek Gruzinów do tych przemian. W tym celu wykorzystano wyniki własnych pionierskich badań przemian świadomości historycznej Gruzinów sprzed kilkunastu lat. W trzech częściach zebrano materiał odpowiadający trzem zasadniczym okresom historii Gruzji i Gruzinów: w pierwszej przedstawiono okres budowania własnej państwowości; w drugiej ? okres po przyłączaniu do Rosji i funkcjonowania w jej granicach; w trzeciej ? wydarzenia po 1989 roku. Monografię kończy rozdział poświęcony rządom Micheila Saakaszwili, które zmieniły w istotny sposób politykę wewnętrzną i zagraniczną kraju na początku XXI w. Omówione szczegółowo dążenia separatystyczne w Osetii Południowej i Abchazji doprowadziły do dezintegracji terytorium republiki i wybuchu latem 2008 roku wojny gruzińsko-rosyjskiej, która zniszczyła kraj i zahamowała jego starania o zbliżanie się do Zachodu.

Polskie kontakty z Kaukazem liczą ponad pół tysiąca lat, obejmujących kilka różniących się długością i intensywnością okresów. Szczególne miejsce zajmują w nich między wojnami światowymi, które przyniosły Polsce i narodom kaukaskim odrodzenie państwowości. Bliskie relacje w przeszłości pozwoliły Polakom poznać najlepiej dwa narody Kaukazu Południowego ? Ormian i Gruzinów. Ormianie zajmowali się handlem towarami orientalnymi, które zaspokajały potrzeby zakochanej w sarmackim micie szlachciców. Stworzyli dzięki temu dużą kolonię na ziemiach polskich, co od XVI wieku umożliwiało zintensyfikowanie wzajemnych kontaktów. Już wtedy rozpoczęło się w Polsce mitologizowanie Kaukazu, na którym umieszczano siedziby Sarmatów. W następnych stuleciach, szczególnie w wieku XIX, wzrosło znaczenie relacji polsko-gruzińskich. Dzięki temu na początku wieku XX istniała w Polsce silna tradycja stosunków z Kaukazem, do której odwołali się działacze polityczni walczący o niepodległość. Ogromne straty demograficzne i terytorialne poniesione przez Ormian w czasie I wojny światowej spowodowały, że nie mogli oni w pełni wykorzystać wówczas szansy odbudowania własnego państwa. Natomiast Gruzini, najsprawniej po wybuchu rewolucji rosyjskiej, przejęli kontrolę nad wydarzeniami politycznymi i podjęli trud zbudowania niepodległego państwa. Zdominowali też scenę polityczną w regionie, umiejętnie wykorzystując znaczenie Tbilisi, które pełniło w okresie panowania rosyjskiego rolę kaukaskiego centrum. W efekcie to na ich kraju skupiła się uwaga polskich polityków, którzy jeszcze przed zakończeniem I wojny światowej podjęli starania o ułożenie relacji z Gruzją. Niepowodzenie tych zabiegów było wynikiem uwarunkowań obiektywnych, niezależnych od obu zainteresowanych nim stron. Ze wstępu