„Michał Zawisza” – książki

Publikacja jest pokłosiem konferencji naukowej, odbytej w Kielcach w dniach 8-9 listopada 2018 r., dla uczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Składa się z czternastu artykułów o zróżnicowanej tematyce. Autorzy, wśród nich wybitni badacze dziejów Polski w okresie niewoli narodowej, omawiają różne aspekty z historii Polski w okresie pomiędzy upadkiem powstania styczniowego a końcem II RP. Tom otwiera obszerne studium prof. Andrzeja Nowaka o specyfice dziejów Polski w XIX w. Pozostałe teksty dotyczą m.in. koncepcji odbudowy państwa polskiego przed i w trakcie I wojny światowej, Legionów Polskich, stanowiska Kościoła katolickiego wobec idei niepodległości, kwestii opieki nad inwalidami wojennymi czy polskich badań historycznych nad wielką wojną przed 1939 r.

W państwie rządzonym przez komunistów robotnicy mieli odgrywać szczególną rolę. Poprzez poparcie dla programu politycznego i aprobatę kolejnych inicjatyw rządzących mieli legitymizować system władzy tworzony w Polsce w drugiej połowie lat czterdziestych XX w. Kontrolę i bezpośredni wpływ na rzesze zatrudnionych umożliwiła nacjonalizacja znacznej części zakładów przemysłowych, w wyniku której państwo stało się największym pracodawcą. Warto w tym kontekście spróbować odpowiedzieć na pytanie: czy w fabrykach istniała możliwość prezentowania postaw innych niż oczekiwane przez władze? Zawarta w niniejszej książce analiza zachowań pracowników, oprócz sytuacji politycznej, uwzględnia również ówczesne realia ekonomiczne oraz wieloaspektowe skutki zakończonej w 1945 r. wojny.