Rzeź i zniszczenie Gdańska przez Krzyżaków w 1308r

Czy Kazimierz Wielki był bigamistą? Czy Władysław Laskonogi został zabity przez dziewkę kuchenną? Czy Bolesław Chrobry zgwałcił ruską księżniczkę? Czy Przemysł II był żonobójcą? Na te i inne pytania dotyczące prywatnego życia Piastów odpowiada w swojej książce profesor Błażej Śliwiński, znany polski mediewista. Opierając się na autentycznych tekstach średniowiecznych kronik, przytaczając liczne plotki, ukazał przedstawicieli tej dynastii od nieznanej dotąd strony. Udowodnił, że w wiekach średnich nie tylko modlono się i wojowano, ale równie chętnie oddawano się wszelkim przyjemnościom. Błażej Śliwiński – profesor Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Zakładu Historii Średniowiecznej Polski i Nauk Pomocniczych Historii w Instytucie Historii. O...

Polska odrodzona w listopadzie 1918 roku musiała zbrojnie kształtować swoje granice. Tak było również na południu, gdzie miał miejsce spór o przynależność Śląska Cieszyńskiego, Spiszu i Orawy z nowo powstałą Czechosłowacją. W trzeciej dekadzie stycznia 1919 roku armia tego państwa niespodziewanie zaatakowała nieliczne polskie oddziały na Śląsku Cieszyńskim. Czechosłowacka ofensywa została zatrzymana pod Skoczowem i Ustroniem, po czym walki zostały przerwane. O niekorzystnym dla Polski przebiegu granicy wzdłuż rzeki Olzy przesądziła decyzja mocarstw zachodnich z lata 1920 roku. Stało się to przyczyną złych stosunków polsko-czechosłowackich w następnych latach. Okazja do rewanżu nadarzyła się jesienią 1938 roku, gdy Hitler wywołał tzw. kryzys sud...

W XII i XII wieku Gdańskiem i Pomorzem rządzili książęta z dynastii Sobiesławiców. Ale kto właściwie należał do tej książęcej dynastii i czym zasłużyła się ona dla miasta i regionu? Błażej Śliwiński, znany mediewista, przygotował monografię tej niezwykłej gdańskiej dynastii, podkreślając jej zasługi dla Polski. Sobiesławice włączyli się w nurt zjednoczenia państwa polskiego za czasów Przemysława II, walczyli w pierwszej wojnie z Zakonem Krzyżackim. Na gruncie lokalnym wsławili się fundacjami klasztorów w Oliwie, Żukowie i Pelplinie oraz lokacją miast Gdańska i Tczewa. Śliwiński w przystępny dla czytelnika sposób przedstawił sylwetki 27 książąt i księżniczek, w tym Świętopełka, dzięki któremu Gdańsk otrzymał prawa miejskie.

Wrogie okręty zbliżały się coraz śmielej do Diamond Rock; na czele płynął Berwick, a dwa mniejsze towarzyszące mu okręty ciągnęły za sobą łodzie z żołnierzami. Maurice obserwował wrogie jednostki, wyczekując, by w odpowiednim momencie wydać rozkaz otwarcia ognia. Jednak to Berwick oddał pierwsze salwy. Wtedy dopiero na dany przez komendanta znak odezwały się dwie 18-funtówki baterii Diamond, które szybko wstrzelały się w Berwicka i uszkodziły kadłub i takielunek. Nie powstrzymało to wszakże okrętu liniowego, który szybko znalazł się tak blisko Diamond Rock, że umieszczone na szczycie działa nie były już w stanie prowadzić do niego ognia. Gdy oba okręty były bezpieczne, zaczęły oddawać salwy burtowe w stronę (opuszczonych już) baterii Królowe...

Historia Chorwacji. Wybrane zagadnienia to zbiór artykułów poświęconych ważniejszym wydarzeniom z dziejów tego pięknego kraju, których celem jest zarówno popularyzacja historii Chorwacji w Polsce, jak i próba zwrócenia uwagi na fakt, że nasze dzieje są do siebie bardzo zbliżone pomimo dzielącej nas realnej odległości.

Świat się zmienia. Trwa wiek żelaza i krwi Na słowiańskich ziemiach rozbrzmiewa szczęk broni i chrzęst końskich kopyt. Starzy bogowie powoli odchodzą w niepamięć, ale jeszcze walczą. Na Połabiu plemiona Wieletów wzniecają powstanie, aby wyrwać się spod wpływu Cesarstwa, podczas gdy panowie Rzeszy szarpią się ze sobą o wpływy. A pośród całej tej zawieruchy pewien chłopiec wraca do domu z dalekiej Północy, aby się ożenić i zostać kniaziem, aby się nauczyć, co to miłość i okrucieństwo, co to polityka i wojna. Jego imię brzmi Bolko Mieszkowic. Potomni nazwą go Chrobrym… Cudownie ociekająca słowiańskością fabuła i kolejny literacki popis Grzegorza Gajka, który wciąga w meandry historii, czyniąc ją nie mniej fantastyczną niż najlepsze fantasy...

"Od piwa głowa się kiwa" - takim porzekadłem żonglowali staropolscy moraliści, gdy wesoły degustator pienistego trunku przeistaczał się w marudnego piwożłopa. Dla średniowiecznych kaznodziejów nadużywanie piwa było przede wszystkim grzechem, czyli bezpośrednim efektem działań diabła. Jednak obrońcy piwa niezmiennie powtarzali, że już według starożytnej perskiej księgi mędrców ("Zend-Westy"), piwosze znajdują się pod stałą opieką bogów, dzięki czemu odczuwają szczęście i zadowolenie wewnętrzne. Tam, gdzie mieszkają konsumenci piwa, kwitnie dobrobyt gniazd rodzinnych, wsi i miast. Książka powstała z inicjatywy Browaru Amber. Fragment recenzji Ludmiły Jezierskiej: Z `X wieków piwa w Gdańsku` wyczytamy wiele ciekawostek, dla piwoszy najciekawsz...

Ustrój średniowiecznego państwa polskiego, mimo poznawczego wysiłku wielu pokoleń badaczy, nadal budzi w historiografii niezliczone kontrowersje. Tej fascynującej dziedzinie nauki od kilku lat poświęca swoją uwagę również dr Jacek Osiński. Na pierwszym etapie badań poznański historyk poddał gruntownej analizie wprowadzony przez Bolesława Krzywoustego sposób następstwa w pryncypat, co uczynił na tle zasady regulującej dziedziczenie władzy w pierwszych pokoleniach książąt piastowskich (Statut Bolesława Krzywoustego, Kraków 2014). Obecnie zajmuje się m.in. problemami funkcjonowania władzy w Polsce wczesnopiastowskiej, kształtowaniem się granicy na odcinku śląskim i pomorskim. Interesujące są ponadto rozważania dotyczące domniemanych, jak i rzeczywistych zw...

Zodiacus vitae, obszerny łaciński poemat, którego autorem był dość tajemniczy Marcellus Palingenius Stellatus, ukazał się po raz pierw­szy drukiem w Wenecji, najprawdopodobniej w roku 1536. Zdobył sobie błyskawicznie wielki rozgłos w środowiskach humanistów w całej Europie, wkrótce jednak trafił na kościelny indeks ze wzglę­du na głoszone przez autora nieortodoksyjne poglądy religijne, ale może jeszcze bardziej z powodu pojawiających się w tekście ostrych satyrycznych ataków na ówczesne duchowieństwo. Sprawiło to, że utwór cieszył się długo niezwykłą popularnością wśród protestan­tów. W Anglii i krajach niemieckich poemat stał się nawet tekstem szkolnym. Wznawiano go nieustannie i tłumaczono na różne języki. Jego swobodną parafrazą jest Wi...

Ekscentryczny wędrowny lekarz Filip Bombastus von Hohenheim (znany szerzej pod pseudonimem Theophrastus Paracelsus), który na początku XVI w. podjął próbę radykalnej reformy medycyny, przede wszystkim zaś farmacji, był autorem niezliczonych dzieł i dzie­łek, nie zawsze ściśle związanych z jego profesją. Znajdujemy wśród nich również wielce osobliwy traktacik O nimfach, sylfach, pigmejach i salamandrach etc., w którym próbował wpisać w rozwijany przez siebie kosmologiczny model cały świat demonicznych istot, wywo­dzących się głównie z niemieckiego folkloru i średniowiecznej poezji, zasiedlających jego zdaniem cztery żywioły: wodę, ziemię, powietrze i ogień. Stworzenia te żyją obok nas, pozostając zwykle niewidzialne, niekiedy jednak nawiązują kont...

Deszcz ołowiu ostudził zapał Tatarów do walki. Ordyńcy odskoczyli i wycofali się do swoich sił głównych. Chan nie odważył się kontynuować natarcia w kierunku Moskwy, mając na swoich tyłach całą armię rosyjską. Zatrzymał się „siedem wiorst” na południowym brzegu Pachry, wśród „bagien i rozpoczął przygotowania do decydującej bitwy”. Trzecia runda zakończyła się zwycięstwem strony rosyjskiej – Worotyńskiemu udało się narzucić Dewlet-Girejowi bitwę w miejscu, gdzie było mu wygodnie i gdzie armia rosyjska mogła realizować swoją przewagę techniczną. Nocą chan przeniósł swój obóz bliżej Mołodii i stanął „pięć wiorst” od rosyjskich pozycji... Witalij Pienskoj (ur. 1969 we Frankfurcie nad Odrą), doktor nauk historycznych, profesor...

„W literaturze przedmiotu popularne jest stanowisko zakładające, iż nie sposób przed drugą połową XVIII wieku znaleźć wyrażeń takich jak „prawa ludzkie” czy też „prawa człowieka”. Ponadto znaczna część badaczy przyjmuje, że koncepcja praw człowieka rozwijać się zaczęła, począwszy od walk burżuazji z monarchią absolutną. Wskazuje się przy tym na takie dokumenty, jak Habeas Corpus Act (1619) czy Bill of Rights w Wielkiej Brytanii, amerykańską Deklarację niepodległości (1776) i Konstytucję (1791), a w końcu francuską Deklarację Praw Człowieka i Obywatela (1789). Niektórzy z autorów cofają się dalej w przeszłość i uznają, że pierwszy dokument, który dotyczył problematyki, dziś określanej jako prawa człowieka, to angielska Magna...

Czy Kazimierz Wielki był bigamistą? Czy Władysław Laskonogi został zabity przez dziewkę kuchenną? Czy Bolesław Chrobry zgwałcił ruską księżniczkę? Czy Przemysł II był żonobójcą? Na te i inne pytania dotyczące prywatnego życia Piastów odpowiada w swojej książce profesor Błażej Śliwiński, znany polski mediewista. Opierając się na autentycznych tekstach średniowiecznych kronik, przytaczając liczne plotki, ukazał przedstawicieli tej dynastii od nieznanej dotąd strony. Udowodnił, że w wiekach średnich nie tylko modlono się i wojowano, ale równie chętnie oddawano się wszelkim przyjemnościom. Błażej Śliwiński – profesor Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Zakładu Historii Średniowiecznej Polski i Nauk Pomocniczych Historii w Instytucie Historii. O...

W XII i XII wieku Gdańskiem i Pomorzem rządzili książęta z dynastii Sobiesławiców. Ale kto właściwie należał do tej książęcej dynastii i czym zasłużyła się ona dla miasta i regionu? Błażej Śliwiński, znany mediewista, przygotował monografię tej niezwykłej gdańskiej dynastii, podkreślając jej zasługi dla Polski. Sobiesławice włączyli się w nurt zjednoczenia państwa polskiego za czasów Przemysława II, walczyli w pierwszej wojnie z Zakonem Krzyżackim. Na gruncie lokalnym wsławili się fundacjami klasztorów w Oliwie, Żukowie i Pelplinie oraz lokacją miast Gdańska i Tczewa. Śliwiński w przystępny dla czytelnika sposób przedstawił sylwetki 27 książąt i księżniczek, w tym Świętopełka, dzięki któremu Gdańsk otrzymał prawa miejskie.

Ziemomysł Inowrocławski książę kujawski. Brat Leszka Czarnego i króla Władysława Łokietka (ok. 1247 - początek października/25 grudnia 1287) Ziemomysł, wnuk Konrada I Mazowieckiego, młodszy (rodzony) brat Leszka Czarnego i starszy (przyrodni) brat Władysława Łokietka, od grudnia 1267 roku – po śmierci ojca Kazimierza I, władcy łęczycko-kujawskiego – panował w północnej części Kujaw, ze stolicą w Inowrocławiu. Panowanie rozpoczął z niebywałym rozmachem. Witał w swoim księstwie ciągnącego do Prus wielkiego króla czeskiego Przemysła Ottokara II, z przybyciem którego powiało na Kujawach `wielkim światem`. Za sprawą krótko goszczącego króla zmienił kurs polityczny, jakim podążały Kujawy za życia jego ojca Kazimierza I. Wierzył, że po uło...

Sambor II, pochodzący ze wschodniopomorskiej dynastii Sobiesławiców, syn Mściwoja I, był przykładem typowego księcia-juniora z okresu rozbicia dzielnicowego. Jako dwudziestoletni młodzik osadzony został w 1233 r. na niewielkim księstwie z ośrodkiem w Lubiszewie. Sambor II od początku domagał się od starszego brata powiększenia dzielnicy. Na ucztach w lubiszewskim grodzie snuł z młodszym bratem młodzieżowo-awanturnicze plany pozbycia się najstarszego z braci (z upiciem go, wywiezieniem na statku i sprzedaniem w niewolę włącznie), przy okazji szokował pomysłem ożenienia się z Prusaczką.