Blok jako dzieło sztuki. Trzy modele architektury socjalnej w XX-wiecznej Francji: Le Corbusier, Emile Aillaud, Ricardo Bofill

Pracodawca i pracownik. Mistrz i uczeń. Niedościgniony autorytet i architekt z Europy Środkowo-Wschodniej. Cztery lata spędzone w paryskiej pracowni „Le Corbusiera” otworzyły przed Jerzym Sołtanem świat wielkiej architektury. Polski architekt, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Uniwersytetu Harvarda, po latach wspomina ten okres i spisuje najważniejsze wydarzenia, aby umożliwić czytelnikom przyjrzenie się z bliska warsztatowi pracy „papieża modernizmu”, jego filozofii projektowej i codziennej pracy przy rue de Savres. Wspomnienia publikowane dotąd we fragmentach, dzięki przychylności rodziny Jerzego Sołtana i zapałowi Centrum Architektury, po raz pierwszy trafiają do polskich czytelników w całości.

Jaka jest przyszłość prawicowego radykalizmu? To źle postawione pytanie – stwierdza Adorno. Brzmi tak, jakbyśmy rozmawiali o pogodzie lub zbliżającym się tornado. Czuć w nim rezygnację. To, jaka będzie przyszłość, zależy w ostatecznej instancji od nas – to na nas spoczywa odpowiedzialność. Adorno wygłosił swój wykład 20 lat po zakończeniu II wojny światowej. Ekstremistyczna prawica zaczęła się wówczas odradzać. Okazało się, że faszyzm nie znika: zainfekował Europę w latach 30., pojawił się na horyzoncie w latach 60. i dziś znów zaczyna nam zagrażać. Można jednak stawić mu opór. Nowy prawicowy radykalizm dostarcza dawkę nadziei. Ten tekst ma 50 lat, ale przeczytasz go z zapartym tchem – jest przerażająco aktualny. To otrzeźwiająca lekcja...

W tej klasycznej już, fundatorskiej dla filozofii muzyki współczesnej książce Theodor Adorno stawia pytania o istotę twórczych poszukiwań w sztuce dźwięku. Omawiając język artystyczny Strawińskiego i Schoenberga, zestawia ich ze sobą jako reprezentantów dwóch odmiennych dążeń: tendencji do wskrzeszania tego, co już zaistniało w historii, oraz potrzeby rewolucyjnego odrzucenia dawnych wzorców na rzecz wolności wyrazu. Pomimo upływu lat, dziś, wobec nieograniczonej swobody wypowiedzi artystycznej, stawiany przez Adorna problem relacji odbiorcy ze sztuką awangardową zdaje się wręcz bardziej aktualny. Dzieło to niezmiennie stanowi więc istotny punkt odniesienia w socjologicznych i estetycznych dyskusjach o muzyce.

– Tu jest jakby luksusowo! – można by zawołać na widok niejednego warszawskiego budynku powstałego w pierwszych latach transformacji ustrojowej. Dwuznaczność, która kryje się za tym okrzykiem zapożyczonym z filmu „Galimatias, czyli kogel-mogel II” Romana Załuskiego idealnie podsumowuje ówczesną architektoniczną rzeczywistość. Z jednej strony lata 90. to dekada spektaklu i reprezentacyjności, z drugiej w jej DNA są wpisane przejściowość i niedostatek. Jak nie zgubić się wśród tych sprzeczności? Przewodnik po architekturze Warszawy lat 90. przybliża 94 realizacje oddane do użytku lub projektowane w tamtym okresie. Są wśród nich obiekty znane jak Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego czy Hotel Sobieski, oraz te dopiero czekające na odkrycie na przykład...

Fińskie dzieci uczą się najlepiej, w Paryżu dzieci nie grymaszą, a w Szwecji – są zdrowe, aktywne i szczęśliwe! A gdyby tak więcej maluchów obserwowało prawdziwe ptaki, zamiast grać w Angry Birds? – fragment książki Stare skandynawskie porzekadło mówi, że nie ma złej pogody, są tylko źle dobrane ubrania. W Polsce jeszcze niedawno zwykło się mawiać, że dzieci dzielą się na czyste i szczęśliwe. Kiedy Linda Åkeson, szwedzka blogerka i dziennikarka, wyszła za mąż za Amerykanina i przeprowadziła się do stanu Indiana, nie mogła uwierzyć, że mieszkańcy kraju o tak oszałamiająco pięknej i bogatej przyrodzie do tego stopnia utracili więź z naturą. Kiedy urodziły się jej dzieci, postanowiła – wbrew presji społecznej – wychować je tak, jak nie...

Zamknijcie lazanie! Przykujcie kurczaki! I trzymajcie się za boki... Ulubiony gruby kot Ameryki powraca – głodniejszy, śmieszniejszy, bardziej zadziorny i leniwy, i ogólnie bardziej uroczy niż kiedykolwiek! Złośliwy zwierzak wraca do starych sztuczek i kilku nowych przy okazji. Napada harcerkę, ucieka ze schroniska dla zwierząt, flirtuje ze swoją dziewczyną Arlene i oczywiście dokucza Odiemu, Jonowi i Nermalowi. Przecież złośliwość to jego całe życie! Garfieldowy cykl „Tłustych Kocich Trójpaków” stanowi kolekcję komiksowych pasków zebranych w nowym, kolorowym wydaniu. Garfield zmieniał się trochę na przestrzeni lat, ale jedno pozostało niezmienne: jego gigantyczny apetyt na jedzenie i poczucie humoru. Czeka was dużo szaleńczej radości z nienasyconym k...

Są z różnych zakątków świata, gdzie groziło im zniewolenie lub śmierć. Przybyli z Iranu, Erytrei, Iraku, Czeczenii, Palestyny i Sudanu. Shirin, Elsa, Namir, Leyla, Nidal, Awad. Każde z nich ma inną życiową historię, inną osobowość, inaczej patrzy na świat. Łączy ich jedno: są uchodźcami, którzy mieszkają w Polsce. W poruszającym reportażu Iza Klementowska opowiada o ich losach, o tym, jak znaleźli się w naszym kraju, jak wygląda ich codzienność, o czym marzą. Szuka odpowiedzi na pytanie, dlaczego słowo na „u” wywołuje u jednych lęk, u innych kompletną obojętność, a u jeszcze innych agresję. Rozmawia też z aktywistami społecznymi i artystami, dla których pomoc uchodźcom stała się sensem życia.

Franek Kociuba przyjeżdża na urlop do swojej rodzinnej miejscowości. Chce się zobaczyć z bliskimi, ustalić datę ślubu z narzeczoną – ma to być wesoły, beztroski wypoczynek po wyczerpującej, nerwowej pracy, a tymczasem okazuje się początkiem nowego śledztwa. Jego cioteczny brat, Staszek Kazimierski, zostaje zamordowany. Pracował jako strażnik leśny, więc głównym podejrzanym staje się przyłapany przez niego kłusownik, który niedawno wyszedł z więzienia. Kociuba bierze udział w dochodzeniu i dowiaduje się, że Kazimierski miał zatargi z oborowym, ponadto widziano go w lesie jak rozmawiał z piękną kobietą w czerwonym kabriolecie. Franek dość szybko przekonuje się, że jego dawni sąsiedzi skrywają wiele tajemnic i wzajemnych animozji.

Do Marka Deutscha, niespełnionego warszawskiego plastyka, który u progu starości żyje na granicy materialnego przetrwania, zgłaszają się dwaj tajemniczy adwokaci z propozycją odzyskania kawałka ziemi na rumuńskiej Bukowinie, niegdyś ponoć należącego do jakiegoś jego dalekiego pradziada. W tym celu Deutsch musi jednak osobiście zdobyć dokumenty potwierdzające ciągłość jego rodowodu. Podróż śladami przodków – przez Ukrainę do Rumunii – ujawnia wiele zaskakujących szczegółów z historii rodziny Deutscha. Wszystkie jej nitki – żydowskie, niemieckie, chłopskie i szlacheckie – prowadzą do pewnej owianej posępną legendą postaci historycznej… Po znakomicie przyjętej i uhonorowanej m. in. Nagrodą Literacką im. Gombrowicza powieści Solfatara, któr...

Dzieje filozofii polskiej, słabo zbadane i upowszechnione, szczególnie w trudnym okresie stalinizmu, stanowią skarbnicę wiedzy historycznej. Autorzy ukazują w jaki sposób państwo totalitarne zdewaluowało filozofię w imię ideologii, a naukę spauperyzowało narzucając jej rolę polityki. Piszą we Wprowadzeniu: „W niniejszej pracy podjęliśmy się przedstawić, na bazie materiałów źródłowych dostępnych w archiwach, te często pomijane realia czasów, w których hartowała się stal. W szczególności chcieliśmy ukazać jeszcze nieznane oblicze formacji marksistowskiej, która pojawiła się na polskich uniwersytetach wraz z wyzwoleniem Polski przez Armię Czerwoną. Zgodnie z marksistowskim prometeizmem i zasadą: Teraz My! – zwarli oni szeregi w reformowaniu polskiej...

Dziennik ukraiński to – jak określił w podtytule autor – Notatki z serca protestu. Kurkow od ponad trzydziestu lat pisze dzienniki, przekonany, że to one właśnie opisują aktualne wydarzenia i toczące się życie, lepiej niż wszystkie podręczniki historii. Mieszkając w samym centrum Kijowa, zaledwie kilkaset metrów od Majdanu, każdego dnia jest świadkiem dramatycznych wydarzeń, które zaczęły się na Ukrainie w listopadzie 2013 i trwają do dziś. Zdecydował się opublikować swoje półroczne zapiski, żeby zdać z nich szczegółową relację czytelnikom na całym świecie. Pisze: [...] z balkonu widzimy dym palących się barykad, słyszymy eksplozje granatów i strzały, w mieszkaniu, z którego regularnie wychodzimy, żeby pójść do pracy, na Majdan czy gdzieko...

Teksty modernizmu. Antologia polskiej teorii i krytyki architektury 1918-1981 to ujęta w dwóch tomach historia teoretyzowania i przyjmowania na gruncie polskim architektonicznego modernizmu. Tom pierwszy antologii to wybór blisko sześćdziesięciu najciekawszych tekstów źródłowych autorstwa polskich teoretyków i praktyków architektury, które powstały w okresie pomiędzy odzyskaniem przez Polskę niepodległości a karnawałem Solidarności. Znalazły się w nim teksty głównych bohaterów międzywojennej awangardy, najważniejszych teoretyków i praktyków dwudziestolecia, kluczowych postaci socrealizmu i poodwilżowego socmodernizmu, poszukiwaczy i eksperymentatorów z lat 60. i 70. i wreszcie podważających osiągniecia modernizmu kontestatorów z ostatniej dekady PRL-u. Dr...