Legionista rzymski 109-58 przed Chr.

W okresie pomiędzy 58 r. przed Chr. a 69 r. po Chr. nastąpiła największa ekspansja terytorialna cesarstwa rzymskiego. W 31 r. przed Chr. Oktawian pokonał Antoniusza w bitwie pod Akcjum i zreorganizował na wpół zawodową armię rzymską, tworząc stałe siły zbrojne w sile 28 legionów. Oktawian został pierwszym cesarzem (Augustem) i pod jego rządami legiony podbiły północną Hiszpanię, całą Europę na południe od Dunaju oraz Germanię na zachód od Łaby. Legioniści uosabiali heroiczną kulturę świata rzymskiego. Niniejsza publikacja ma na celu przyjrzenie się ich życiu, szkoleniu, uzbrojeniu i taktyce, jak również masakrze w Lesie Teutoburskim.

Pierwotni Rzymianie byli jednym z wielu ludów, które w epoce żelaza zamieszkiwały centralną Italię. Od VIII do III wieku przed Chr. Rzymianie prowadzili ekspansję terytorialną. Konflikt z sąsiednimi plemionami doprowadził w końcu do otwartej wojny, przede wszystkim z Samnitami. Chociaż zawiązywano różnorakie sojusze, to nie można już było powstrzymać potęgi Rzymu. W niniejszym zeszycie zaprezentowano wyposażenie, broń i odzież ochronną wczesnych wojowników rzymskich od 753 roku przed Chr., czyli daty tradycyjnie przyjmowanej jako założenie Rzymu, do III wieku przed Chr., kiedy panowanie Rzymian w Italii nie podlegało już dyskusji. Znaleźć tu można również opis ewolucji sztuki wojennej, w tym wczesnej kawalerii, armii przedhoplickiej, hoplickiej oraz oparte...

Głównym źródłem informacji o armii Republiki Rzymskiej jest szósta księga Dziejów greckiego historyka Polibiusza, napisana na krótko przed 150 rokiem przed Chr. Fascynujący tekst Nicholasa Sekundy w dużej mierze opiera się na tym ważnym źródle, przedstawiając wyposażenie i organizację armii Republiki Rzymskiej w okresie od 200 do 104 roku przed Chr. w czasie, kiedy Rzym wyrastał na światową potęgę. Ten fascynujący tom, zawierający liczne zdjęcia, ilustracje i całostronicowe plansze stworzone przez Angusa McBride, dotyka takich tematów jak rzymskie tarcze, hełmy, kirysy, nagolenniki, pilum, principales, czy też rzymska taktyka.

Zaciągani z różnych bitnych plemion zamieszkujących prowincje na pograniczach imperium, żołnierze auxilia nie byli zwykle obywatelami rzymskimi. Konnica auxilia zapewniała potężne siły uderzeniowe: zorganizowane, zdyscyplinowane i dobrze wyszkolone, które dobrze spisywały się prowadząc działania harcownicze oraz uderzeniowe. Niniejsza praca przedstawia wiele ról wypełnianych przez rzymskiego konnego z jednostek auxilia, w tym rekonesans, komunikację oraz zadania policyjne, jak również jego czysto bojowe przeznaczenie. Omówiono także motywy stojące za zaciągnięciem się, warunki służby i doświadczenie samej bitwy, a w tym wszystkim pomogły liczne ilustracje i kolorowe plansze.

Książka w niezwykle ciekawy i barwny sposób przedstawia losy wszystkich żon cesarzy od Augusta do Teodozjusza Wielkiego, czyli od powstania cesarstwa do roku 395, kiedy nastąpił podział imperium na wschodnie i zachodnie. Jak zwykle profesor Krawczuk wzbogaca fakty historyczne licznymi anegdotami i ciekawostkami z życia i obyczajowości starożytnych.

Pod koniec 1740 roku młody awanturniczy król pruski Fryderyk II rzucił rękawicę pogrążonemu w kryzysie Cesarstwu Austriackiemu. Stawką był nie tylko Śląsk, ale przede wszystkim pozycja europejskiego mocarstwa, którą postanowił wraz z nim wydrzeć prastarej monarchii Habsbugów. Tak rozpoczął się cykl wojen, które historia zapamiętała jako „wojny śląskie”, a których skutki przedefiniowały układ sił w Europie i – pośrednio – przyczyniły się do upadku Rzeczypospolitej. Niesprawdzona, acz popularna lokalna legenda głosi, że król nie uciekał przed pościgiem, ale się przed nim ukrył. Dokładniej: został ukryty w kadzi po zacierze przez przygodną młynarkę, która później, przebranego w mężowskie cywilne łachmany, łodzią odwiozła króla do po...

Ta książka jest tłumaczeniem z rosyjskiego oryginału zamówionego przez wydawnictwo Osprey, autorstwa wybitnego radzieckiego i ukraińskiego archeologa dr. J. W. Czernienki, aktywnie uczestniczącego w wykopaliskach grobowców scytyjskich. Scytowie żyli we wczesnej epoce żelaza i zamieszkiwali północne obszary stepów Morza Czarnego. Chociaż okres scytyjski w historii Europy Wschodniej trwał niewiele ponad 400 lat, od VII do III wieku przed Chrystuem, to wpływ, jaki owi jeźdźcy wywarli na historię swoich czasów był tak duży, że tysiąc lat po tym, jak przestali istnieć jako suwerenny lud, ich rdzenne terytoria nadal były zwane Wielką Scytią.

Popularne wyobrażenie żywione na temat rzymskiego legionu jest związane z tą najbardziej znaną rangą oficerską centurionatem, wyróżniającym się pod względem wizualnym poprzecznym grzebieniem na hełmie, zdobionymi nagolennikami chroniącymi nogi i rózgą z winnych pędów trzymaną w dłoni. To właśnie centurionowie szkolili i dyscyplinowali legionistów, brutalnie lecz skutecznie, zaś ich przymioty wojskowe i odwaga uformowały rdzeń rzymskiej machiny wojennej. Napisana na podstawie licznych źródeł archeologicznych i literackich, książka ta zawiera rozważania na temat ich obowiązków, karier i wyglądu w czasach poprzedzających rządy Augusta.

Pomiędzy 69 a 161 r. skład rzymskich legionów uległ całkowitemu przeobrażeniu. Chociaż Italików niemal zupełnie zastąpili rekruci z prowincji, rzymskość tych Germanów, Panończyków, Hiszpanów, Afrykańczyków i Syryjczyków, scementowana w samotnych twierdzach nadgranicznych, była zadziwiająco silna. Podobnie jak italscy chłopi-żołnierze, którzy setki lat wcześniej walczyli z Pyrrusem i Hannibalem, legioniści rodem z prowincji byli przesiąknięci tradycyjnym etosem armii rzymskiej. Cechowało ich pragnienie rywalizacji, zazdrość o sławę, a motywowała konieczność utrzymania i zwiększenia reputacji, jaką cieszyli się z racji reprezentowanej przez nich cnoty zwanej virtus, czyli męskiej odwagi i doskonałości. Książka ta poświęcona jest życiu typowego...

Pomiędzy 161 a 284 r. legiony rzymskie brały udział w wojnach i bitwach toczonych na wielką skalę. Niektóre uległy zniszczeniu w walce, inne zostały rozwiązane za bunt. Powstały też nowe, sformowane zarówno z myślą o kolejnych podbojach, jak i obronie granic. Niniejsza książka poświęcona jest cesarskiemu legioniście, ze szczególnym uwzględnieniem legio II Parthica. Ten, utworzony przez Septymiusza Sewera w 193 lub 194 r., stacjonował w Albanum nieopodal Rzymu, i jako osobisty legion cesarza stał się jedną z najważniejszych jednostek armii imperium

Okres względnego spokoju, którym cieszyło się Cesarstwo Rzymskie w swoich pierwszych dwóch wiekach istnienia, zakończył się wraz z początkiem wojen markomańskich. Następne stulecia wypełnione były niemal nieustającymi działaniami zbrojnymi, przynoszącymi rzymskiej flocie nowe wyzwania. Do jej zadań w tych czasach należało nie tylko patrolowanie wód Morza Śródziemnego, lecz także walka przeciwko najeźdźcom zaprawionym w wojnie morskiej, takim jak Genzeryk i jego Wandalowie.Obejmujące opis badań nowo znalezionych wraków i innych znalezisk archeologicznych, jak również analizę bogatego materiału źródłowego z epoki, niniejsze opracowanie opisuje wyposażenie i taktykę rzymskiej floty, łącznie z bitwami morskimi tego niespokojnego okresu, obejmującego zdob...

Pomiędzy 161 a 284 r. legiony rzymskie brały udział w wojnach i bitwach toczonych na wielką skalę. Niektóre uległy zniszczeniu w walce, inne zostały rozwiązane za bunt. Powstały też nowe, sformowane zarówno z myślą o kolejnych podbojach, jak i obronie granic. Niniejsza książka poświęcona jest cesarskiemu legioniście, ze szczególnym uwzględnieniem legio II Parthica. Ten, utworzony przez Septymiusza Sewera w 193 lub 194 r., stacjonował w Albanum nieopodal Rzymu, i jako osobisty legion cesarza stał się jedną z najważniejszych jednostek armii imperium

Pomiędzy 69 a 161 r. skład rzymskich legionów uległ całkowitemu przeobrażeniu. Chociaż Italików niemal zupełnie zastąpili rekruci z prowincji, rzymskość tych Germanów, Panończyków, Hiszpanów, Afrykańczyków i Syryjczyków, scementowana w samotnych twierdzach nadgranicznych, była zadziwiająco silna. Podobnie jak italscy chłopi-żołnierze, którzy setki lat wcześniej walczyli z Pyrrusem i Hannibalem, legioniści rodem z prowincji byli przesiąknięci tradycyjnym etosem armii rzymskiej. Cechowało ich pragnienie rywalizacji, zazdrość o sławę, a motywowała konieczność utrzymania i zwiększenia reputacji, jaką cieszyli się z racji reprezentowanej przez nich cnoty zwanej virtus, czyli męskiej odwagi i doskonałości. Książka ta poświęcona jest życiu typowego...

W okresie pomiędzy 58 r. przed Chr. a 69 r. po Chr. nastąpiła największa ekspansja terytorialna cesarstwa rzymskiego. W 31 r. przed Chr. Oktawian pokonał Antoniusza w bitwie pod Akcjum i zreorganizował na wpół zawodową armię rzymską, tworząc stałe siły zbrojne w sile 28 legionów. Oktawian został pierwszym cesarzem (Augustem) i pod jego rządami legiony podbiły północną Hiszpanię, całą Europę na południe od Dunaju oraz Germanię na zachód od Łaby. Legioniści uosabiali heroiczną kulturę świata rzymskiego. Niniejsza publikacja ma na celu przyjrzenie się ich życiu, szkoleniu, uzbrojeniu i taktyce, jak również masakrze w Lesie Teutoburskim.

Od wojen domowych doby schyłku republiki po krwawe zjednoczenie cesarstwa dokonane przez Konstantyna, doborowa formacja gwardyjska stanowiła trzon każdej armii rzymskiej. Zarówno wtedy, gdy pełnili funkcję gwardii przybocznej, jak i wtedy, gdy używano ich jako oddziałów szturmowych w boju, kunszt wojenny pretorianów, speculatores, singulares i protectores decydował o biegu historii Rzymu. Badacze nierzadko przedstawiają pretorianów jako rozpieszczonych, nielojalnych i stroniących od walki, lecz Rzymianie znali ich jako dzielnych wojowników, którzy starali się zasłużyć na swój honorowy tytuł pia vindex wiernych i mściwych. Ściśle powiązani z kohortami pretoriańskimi doby republiki i stopniowo włączeni do cesarskiej gwardii pretoriańskiej, byli żołnierze forma...

Dioklecjan i Konstantyn byli najwybitniejszymi spośród późnorzymskich cesarzy, a na okres ich panowania przypada apogeum istnienia legionów. Pod rządami następców Konstantyna, liczebność poszczególnych legionów spadła i w coraz większym stopniu traciły one swój wysoki status na rzecz nowych, elitarnych jednostek auxilia. Jednakże pomiędzy 284 a 337 rokiem to właśnie legiony były dominującą siłą. Legioniści pokonali wszystkich przeciwników i stanowili forpocztę zapierającej dech w piersiach odnowy cesarstwa, która przyniosła upokorzenie imperium perskiego i sprowadzenie Gotów i Sarmatów do roli wasali. Niniejszy tom poświęcony jest omówieniu wyposażenia, pochodzenia, szkolenia i doświadczeń bojowych ludzi ze wszystkich zakątków cesarstwa, którzy sta...

W 312 roku świat rzymski podzielony był pomiędzy czterech cesarzy. Najambitniejszym spośród nich był Konstantyn, który dążył do wyeliminowania rywali i ponownego zjednoczenia imperium. Jego pierwszym celem stał się Maksencjusz, zajmujący Rzym, symboliczne serce Cesarstwa. Natchniony przez sen, który zesłał na niego Bóg chrześcijan, Konstantyn zmusił do bezładnego odwrotu armię Maksencjusza w rejonie Mostu Mulwijskiego tuż na północ od Rzymu i ścigał uciekinierów, spychając ich do rzeki Tyber. Zwycięstwo zapewniło władzę Konstantyna nad zachodnią częścią Cesarstwa Rzymskiego i umocniło jego chrześcijańską wiarę, ale wiele szczegółów tej słynnej bitwy pozostaje niejasnych. Ta nowa publikacja określa położenie pola bitwy i objaśnia taktykę, kt...

Wojownicy imperium w szeregach armii słynęli z żelaznej dyscypliny, ale byli też indywidualistami – wspaniałymi wojownikami, którzy zdobywali sławę w pojedynkach. Kierowało nimi pragnienie stania się bohaterem. Publicznie chwalili się bliznami po ranach odniesionych w walce. Ci sami ludzie wojny czytali z zapałem dzieła filozofów, spisywali wojenne dzieje i recytowali poezję. Autor przedstawia tych nie znających litości dla wroga bohaterów, którzy przyłączyli rozległe tereny do Imperium Rzymskiego. Szukając odpowiedzi na pytanie, dlaczego z takim oddaniem walczyli i ginęli ku chwale Rzymu, wyjaśnia motywy, wierzenia i przesądy, które nimi kierowały. Prezentuje też wnikliwe analizy strategii i kampanii, dowodzi, jak ważną rolę w ówczesnej bitwie odgrywa�...