Zamieszki, ekscesy i demonstracje w Karkowie 1918-1939

Czy młody Szlomo ukrywający się w oborze albo w sosnowym lesie spodziewał się, że zamieszka tuż obok obozu ogrodzonego drutem pod napięciem? I że będzie tam żyć bez strachu, za to inni będą się bać jego? Salomon Morel: Żyd i Polak, ofiara i oprawca... W czasie wojny w bestialski sposób zamordowano jego najbliższą rodzinę. Po wojnie on sam został słynącym z okrucieństwa komendantem obozu pracy Zgoda w Świętochłowicach, w którym po upadku III Rzeszy przetrzymywano w strasznych warunkach, głodzono, gwałcono i torturowano Ślązaków. Potem był funkcjonariuszem w więzieniu dla młodocianych w Jaworznie, gdzie próbowano ich nawracać na jedynie słuszne poglądy polityczne. Jednocześnie Szlomo, pieszczotliwie nazywany przez kolegów z partyzantki „wariatem�...

Spis treści: • Wojciech Walanus, Słowo wstępne • Sabine Arend, Sekcja Historii Sztuki w Instytucie Niemieckiej Pracy Wschodniej w okupowanym Krakowie (1940–1945) • Wojciech Walanus, Fotografie Staatliche Bildstelle z Krakowa i okolic – dzieje, charakterystyka, recepcja • Katalog (opracowała Anna Bednarek) • Wykaz skrótów bibliograficznych • Cracow 1940. The Photographic Campaign of Staatliche Bildstelle - Summary • Album ilustracji

26 listopada 1937 roku rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, ks. prof. Aleksander Wójcicki, wprowadza zarządzenie w sprawie „porządku zajmowania miejsc w salach wykładowych”, zwyczajowo nazywane „gettem ławkowym”. W konsekwencji, odgórnie zostają wyznaczone oddzielne miejsca dla żydowskich studentów i studentek uniwersytetu. Wprowadzenie zarządzenia poprzedzone było długotrwałą eskalacją przemocy wobec żydowskich studentek i studentów oraz długim procesem „negocjacji” między Ministerstwem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, władzami uniwersyteckimi, kołami akademickimi, korporacjami studenckimi oraz studentami i studentkami niezrzeszonymi. Autorka bada, dlaczego wprowadzono tę praktykę i jak doszło do jej instytucjonalizacji. Analizuj...

Kolejna praca Jakuba Wozinskiego napisana z pełną pasją i nietuzinkową narracją historycznych relacji handlowych Polski. To jedna z niewielu prac na naszym rynku wydawniczym, która w kompleksowy sposób przedstawia historię gospodarczą naszej ojczyzny w odniesieniu do modnych obecnie pojęć szlaków handlowych oraz interesów geopolitycznych czy nawet geostrategicznych. Czytelnik sięgając po tę książkę otrzymuje pasjonujący szkic historyczno-polityczny, po lekturze którego wiele wydarzeń historycznych zostanie odczytanych w zupełnie inny sposób niż dotychczas. Tytuł tej książki odwołuje się do bodajże najważniejszej arterii handlowej, która kształtowała nasze dzieje jeszcze przed epoką kolonialną. Losy polskiej gospodarki, ale i całego kraju, rozstrzygały...

„Mit Polski Niewinnej jest powielany od dziesięcioleci, wyrastają na nim kolejne pokolenia Polaków. Jan Tomasz Gross dotknął swoimi książkami zaledwie czubka góry – za co mu chwała. Z kolei prace zawodowych badaczy Zagłady, które obnażają polskie w niej wspólnictwo, nie są niestety znane szerszej publiczności. Szkoda, bo wywracają do góry nogami społeczną historię Polski – II RP, okupacji, PRL aż do dziś. W tym kontekście pojawia się książka Stefana Zgliczyńskiego, nie obciążona balastem prac naukowych, zaadresowana szczęśliwie – podobnie jak dzieła Grossa – do szerokiej publiki. Oby ta publika zdołała kiedyś przyjąć do wiadomości, że Polacy masowo donosili na żydowskich sąsiadów (tak, tak, to nie były pojedyncze zatrute jabłka), szant...

Książka przedstawia krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, w których sądzono niemieckich zbrodniarzy wojennych. Stara się odpowiedzieć na pytanie, czy w kraju, w którym trwała ostra walka o przejęcie władzy przez komunistów, mogły odbywać się sprawiedliwe, względnie niezależne od nacisków nowej władzy procesy? Ukazana została ówczesna atmosfera wokół procesów, sylwetki uczestników i codzienne warunki ich funkcjonowania w trudnych powojennych realiach oraz dylematy prawne, z którymi konfrontowani byli polscy prawnicy. Przybliżono również sylwetki niemieckich oskarżonych, warunki w jakich byli więzieni oraz sposób ich traktowania podczas procesów. W książce zwrócono uwagę, że niekwestionowaną zasługą polskich prawników było prz...

Historia krakowskiego getta opowiedziana przez polskiego aptekarza. Tadeusz Pankiewicz z okien swojej apteki, znajdującej się w sercu krakowskiego getta, widział rozgrywającą się tragedię. Zagłada Żydów pochłonęła życie jego przyjaciół i sąsiadów. Spisując wiernie dzieje getta, udało mu się uratować ich przed zapomnieniem. Apteka „Pod Orłem” była jedyną, która funkcjonowała w utworzonym w 1941 roku getcie, a Pankiewicz był jedynym Polakiem z prawem stałego przebywania w nim. W tym miejscu nie tylko sprzedawano leki – szybko zaczęło ono pełnić rolę azylu i punktu kontaktowego dwu światów: zamkniętej w getcie społeczności żydowskiej i ludzi poza jego murami, cieszących się okupacyjną, ale jednak swobodą. Tu można było przeczytać ostatnie w...

Dlaczego Chiny? Nigdy przecież nie chciałem być Brucem Lee. Jakoś też nigdy nie ujął mnie język chiński. No to skąd te Chiny? Klasyka: przypadek – praca. Odwiedził mnie znajomy i powiedział, że pewna firma szuka ludzi, którzy mają związek z przemysłem odzieżowym. To był rok 1994. Od tego czasu więcej spędzam czasu za Wielkim Murem niż nad Wisłą. Byłem świadkiem największej transformacji w dziejach świata. Pamiętam robotników koczujących na styropianie, pracujących za garść dolarów i widziałem jak wielki kraj sytuowany gospodarczo w okolicach Etiopii zaczął doganiać światową czołówkę a potem urwał się peletonowi i wysforował do przodu. • Chiny są zupełnie inne, niż to głoszą fachowcy od Chin, • skąd się wzięły dzisiejsze Chiny i...

W momencie upadku Rzeczpospolita była państwem wspierającym się na idei republikanizmu, powszechnie uznawanego za ustrój w sposób najdoskonalszy gwarantujący respektowanie tego, co dla człowieka najcenniejszego, czyli wolności. Republikańska Rzeczypospolita, a w konsekwencji i naród polityczny, został podzielony pomiędzy państwa monarchii absolutnej i despotycznej, przez państwa mające za nic wolność obywatelską. Nie może zatem dziwić fakt upominania się kolejnych pokoleń Polaków o wolność utraconą u progu wieku XIX. Sięgając po teksty wychodzące spod piór polskich publicystów i pisarzy, dostrzegamy nie tylko miałkość wielu współczesnych teorii narodu i nacjonalizmu, ale przede wszystkim dostrzegamy niesamowicie wielki wysiłek twórców ponoszony na r...

Filip Müller (1922-2013) – urodził się w Seredzie w Czechosłowacji (dziś południowa Słowacja). W kwietniu 1942 z transportem słowackich Żydów trafił do Auschwitz, gdzie po kilku tygodniach wyznaczony został do Sonderkommando; pracował w nim do stycznia 1945, m.in. przy budowie krematorium i komór gazowych. Opisuje piekło przekraczające wszelkie granice ludzkiej wytrzymałości.

Zaskakująca odpowiedź na Ludową historię Polski. Prawdziwe dzieje polskiego chłopstwa – od Piastów po PRL. Analfabeci, bunt, cham, Drzymała, Głowacki, Hameryka, karczma, przednówek, Szela, zbiegostwo – oto wybrane tytuły rozdziałów książki Andrzeja Chwalby i Wojciecha Harpuli – znanego duetu autorów znakomitych książek historycznych. Nie jest to jednak leksykon dotyczący ludowej historii Polski. Każdy z rozdziałów to wieloaspektowa i wciągająca opowieść o historycznej roli oraz codziennej egzystencji ludzi, którzy stanowili trzy czwarte mieszkańców ziem Polski. Jakim zmianom ulegał przez wieki los polskiego chłopstwa? Jak wyglądały codzienne zmagania „chama” z „panem”? Co chłopi jedli i pili? Kto ich bił, kogo bili oni? W co wierzyli, kogo s...

„To nie jest jeszcze jedna książka o agentach! To opowieść o konsekwencjach ich dawnych uwikłań i roli jaką odegrali w budowie postkomunizmu. To także próba odpowiedzi na fundamentalne pytania: kto nie pozwolił im się przyznać i dlaczego antykomunizm jest w Polsce sierotą?”. Sławomir Cenckiewicz

Tomasz Marszałkowski (1966) - absolwent nauk politycznych UJ; oficer policji i specjalista w zakresie operacji policyjnych; współautor książki "Walki uliczne w PRL". Ostatnio ukazało się drugie wydanie jego książki "Zamieszki, ekscesy i demonstracje w Krakowie 1918-1939". Protesty uliczne jako forma sprzeciwu wobec władzy pojawiają się w sytuacjach uznawanych przez ich uczestników jako krytyczne. Taka forma oporu oznacza, że pomiędzy obywatelami, a władzą zerwany zostaje kontakt. Władza przestaje być realnym reprezentantem interesów społeczeństwa. (...) Z sytuacją taką mieliśmy do czynienia w Polsce w latach 80., szczególnie w okresie od wprowadzenia stanu wojennego do upadku komunizmu. W rzeczywistości PRL-u protesty często przeradzały się w starcia uliczne....

[] Jest to w istocie pierwsza próba niemal całościowego spojrzenia na polskie środowiska krytykujące nazizm nie wówczas, gdy uzasadniał on już militarny atak Niemiec na sąsiednie państwa wraz z rozpoczęciem II wojny światowej, nie wówczas, gdy stał się on teoretycznym zapleczem zbrodni ludobójstwa [], lecz znacznie wcześniej, gdy na narodowo-socjalistycznym gruncie wspierano i pierwsze akty normatywne, i pierwsze programy wychowawcze, które miały być realizowane gwoli spełnienia różnych zapowiedzi przewidywanych przez twórców tej doktryny. []. Praca Janiny Kostkiewicz, przywracająca pamięć o części polskich dokonań okresu międzywojennego [], należy do tych, na które długo czekała polska nauka. Należy żywić nadzieję, że jej publikacja znakomicie przy...